Orient (πλοίο γραμμής, 1791)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Orient
Μάχη του Νείλου, 1η Αυγούστου 1798 στις 10 μ.μ. από τον Τόμας Λύνυ. Το Orient απεικονίζεται τυλιγμένο στις φλόγες στο κέντρο
Πληροφορίες
Ονομασίεςαρχικά Dauphin-Royal, μετονομάστηκε σε Sans-Culotte το Σεπτέμβριο του 1792, και εν τέλει σε Orient το Μάιο του 1795.
ΔιαχειριστήςΓαλλικό Πολεμικό Ναυτικό
ΝαυπηγείοΟπλοστάσιο της Τουλόν
Έναρξη ναυπήγησηςΜάιος 1790
Καθέλκυση20 Ιουλίου 1791
Ένταξη σε υπηρεσίαΑύγουστος 1793
Χρήσηπλοίο γραμμής
Κατάληξηβυθίστηκε κατά την διάρκεια της Ναυμαχίας του Νείλου τον Αύγουστο του 1798
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα5.095 τόννοι
Μήκος65,18 μ., (213,8 πόδια), (196,6 Γαλλικά πόδια)
Πλάτος16,24 μ., (53,3 πόδια), (50 Γαλλικά πόδια)
Βύθισμα8,12 μ., (26,6 πόδια), (25 Γαλλικά πόδια)
Πρόωσηπλεύση, 3.265 τ.μ.
Πλήρωμα1.079 άνδρες
Οπλισμός120 κανόνια[1]:
κάτω κατάστρωμα: 32 κανόνια 36 λιβρών
μεσαίο κατάστρωμα: 34 κανόνια 24 λιβρών
άνω κατάστρωμα: 34 κανόνια 12 λιβρών
Πρυμναίο κατάστρωμα και πρόστεγο: 18 κανόνια 8 λιβρών, 6 κανόνια 36 λιβρών
Θωράκισηξύλο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Orient ήταν πλοίο γραμμής 118 κανονιών τάξης Océan του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού, γνωστό για τον ρόλο του ως ναυαρχίδα κατά τη Ναυμαχία του Νείλου τον Αύγουστο του 1798, και για την θεαματική καταστροφή του την μέρα που εξερράγησαν οι πυριτιδαποθήκες του. Το συμβάν μνημονεύεται σε πολυάριθμους πίνακες ζωγραφικής και ποιήματα.

Ιστορική πορεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πλοίο ναυπηγήθηκε στη Τουλόν και καθελκύστηκε στις 20 Ιουλίου 1791 με το όνομα Dauphin Royal. Τον Σεπτέμβριο του 1792, μετά την έλευση της Πρώτης Γαλλικής Δημοκρατίας, και χωρίς να του έχει ανατεθεί κάποια αποστολή, μετονομάστηκε σε Sans-Culotte, προς τιμήν των sans-culottes.[2]

Στις 14 Μαρτίου 1795 έλαβε μέρος στη Ναυμαχία της Γένοβας ως ναυαρχίδα του υποναύαρχου Μαρτέν. Κάλυψε το μπροστινό μέρος της Γαλλικής γραμμής, ανταλλάσσοντας πυρά με το HMS Bedford και το HMS Egmont, αλλά έχασε επαφή με τον στόλο του κατά την διάρκεια της νύχτας και έτσι δεν πραγματοποίησε περαιτέρω ενέργειες. Το Μάιο του 1795, το Sans-Culotte μετονομάστηκε ξανά ως συνέπεια της Θερμιδοριανής Αντίδρασης και έλαβε το πιο γνωστό όνομα του, το Orient.

Το 1798, το Orient ορίστηκε ναυαρχίδα της μοίρας που ανέλαβε την εισβολή στην Αίγυπτο, υπό το Ναύαρχο Μπρουαί, και τον κυβερνήτη Καζαμπιάνκα ως υποναύαρχο.[3] Το Orient μετέφερε επίσης τους αρχηγούς της Στρατιάς της Αιγύπτου (Armée d'Égypte), με πιο αξιοσημείωτο τον στρατηγό Βοναπάρτη. Ο στόλος απέφυγε τον βρετανικό αποκλεισμό και κατέλαβε τη Μάλτα προτού αποβιβάσει στρατεύματα στην Αίγυπτο. Στη συνέχεια, αγκυροβόλησε σε κόλπο ανατολικά της Αλεξάνδρειας, κατέχοντας ισχυρή αμυντική θέση. Η μοίρα του Νέλσον ανακάλυψε τον στόλο τη 1η Αυγούστου και του επιτέθηκε την επόμενη μέρα, ξεκινώντας τη Ναυμαχία του Νείλου. Ο Νέλσον όρισε τις μονάδες του να πλέουν μεταξύ της ακτής και των αγκυροβολημένων γαλλικών πλοίων, ξεκινώντας διασταυρούμενα πυρά σε ένα προς ένα. Το Orient τελικά δέχθηκε πυρά από πέντε πλοία, πιάνοντας φωτιά. Εξερράγη θεαματικά στις 22:30.[4]

Ο αριθμός των θυμάτων αμφισβητείται: Οι Βρετανοί ανέφεραν 70 επιζώντες, σύμφωνα με τον αριθμό αυτών που διέσωσαν τα πλοία τους, και υπολόγιζαν αρκετές απώλειες από το συνολικό πλήρωμα. Ωστόσο, το πλήρωμα δεν ήταν στη θέση του την ώρα της μάχης και κάποιοι επιζώντες συλλέχθησαν από γαλλικά πλοία. Ο υποναάρχος Ντεκρέ ανέφερε 760 επιζώντες.[5]

Η έκρηξη θεωρείται συχνά ως σημείο καμπής της μάχης. Στην πραγματικότητα, οι Βρετανοί επικράτησαν στην μάχη όταν οι ενισχύσεις τους έφτασαν το σούρουπο, ενώ η διακοπή της μάχης μετά την έκρηξη ήταν σύντομη.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η έκρηξη του Orient συγκλόνισε το κοινό της εποχής, τόσο λόγω της ιστορικής σημασίας όσο και της θεαματικής αισθητικής. Το συναισθηματικό βάρος περιβλήθηκε από την παρουσία εντός του πλοίου του μικρού γιου του Κυβερνήτη Καζαμπιάνκα, ο οποίος απεβίωσε στο ναυάγιο. Το συμβάν αυτό ενέπνευσε το ποίημα Καζαμπιάνκα της Φελίσια Χέμανς[6]:

The boy stood on the burning deck
Whence all but he had fled;
The flame that lit the battle's wreck
Shone round him o'er the dead

Μετάφραση:

Το αγόρι στεκόταν στο καιόμενο κατάστρωμα
Όπου σχεδόν είχε διαφύγει.
Η φλόγα που φώτιζε το ναυάγιο της μάχης
Έλαμψε γύρω του πάνω από τον θάνατο

Λίγο μετά την μάχη, ο Νέλσον εμφανίστηκε με ένα φέρετρο σκαλισμένο από τμήμα του κυρίως ιστού του Orient, το οποίο πήρε μαζί του στην Αγγλία και τάφηκε εντός αυτού μετά τον θάνατό του στη Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ.[7]

Αρχαιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεταξύ 1998 και 1999, ο Γάλλος αρχαιολόγος Φρανκ Γκοντιό πραγματοποίησε αποστολή στην οποία πραγματοποιήθηκε υποβρύχια αρχαιολογική μελέτη του χώρου όπου βυθίστηκε το Orient. Βρέθηκαν αντικείμενα όπως μικρά όπλα, κέρματα, προσωπικά αντικείμενα του πληρώματος και πλάκα τυπογραφίας που βρισκόταν εντός του πλοίου. Η κατανομή των αντικειμένων και του ναυαγίου στο βυθό της θάλασσας οδήγησαν τον Γκοντιό στο συμπέρασμα πως το Orient δεν καταστράφηκε από μια έκρηξη, αλλά από δύο σχεδόν ταυτόχρονες εκρήξεις.[8]

Πινακοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναπαραστάσεις της έκρηξης του Orient
Η Καταστροφή του L'Orient στη Ναυμαχία του Νείλου, 1 Αυγούστου 1798, πίνακας του Ζωρζ Αρνάλντ. Εκτίθεται στο Εθνικό Ναυτικό Μουσείο.
Η Καταστροφή του L'Orient στη Ναυμαχία του Νείλου, 1 Αυγούστου 1798, πίνακας του Ζωρζ Αρνάλντ. Εκτίθεται στο Εθνικό Ναυτικό Μουσείο.  
Μάχη του Νείλου, 1η Αυγούστου 1798, πίνακας του Τόμας Γουάιτκομπ.
Μάχη του Νείλου, 1η Αυγούστου 1798, πίνακας του Τόμας Γουάιτκομπ.  
Μάχη του Νείλου, χαρακτικό του Τόμας Γουάιτκομπ
Μάχη του Νείλου, χαρακτικό του Τόμας Γουάιτκομπ  
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Ουίλλιαμ Λάιονελ Γουίλι
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Ουίλλιαμ Λάιονελ Γουίλι  
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Ρίτσαρντ Μπρύτζ Μπίτσεϊ
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Ρίτσαρντ Μπρύτζ Μπίτσεϊ  
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Φίλιπ Τζέιμς ντε Λούτερμπουργκ
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Φίλιπ Τζέιμς ντε Λούτερμπουργκ  
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Μάτερ Μπράουν
Μάχη του Νείλου, πίνακας του Μάτερ Μπράουν  
Η Έκρηξη του Γαλλικού Πλοίου "L'Orient" στη Μάχη του Νείλου, 1798, πίνακας του Τζον Τόμας Σερς
Η Έκρηξη του Γαλλικού Πλοίου "L'Orient" στη Μάχη του Νείλου, 1798, πίνακας του Τζον Τόμας Σερς 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «French first rate ship of the line Dauphin Royal (1791)». threedecks.org. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2017. 
  2. Carlyle, Thomas· Fletcher, Charles Robert Leslie (1902). The French Revolution: The guillotine. χ.τ.: χ.ε. σελ. 316. 
  3. «Admiral Nelson's stunning victory over the French Fleet in 1798». www.britishbattles.com. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2017. 
  4. Millar, Stephen. «French Naval Order of Battle at Aboukir Bay (Battle of the Nile): 1–2 August 1798». www.napoleon-series.org. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2017. 
  5. Hawkins, Anne (2016). Letters of Seamen in the Wars with France, 1793-1815. Woodbridge: Boydell & Brewer. σελ. 162. ISBN 9781843838968. 
  6. Ravitch, Diane· Ravitch, Michael (2006). The English Reader: What Every Literate Person Needs to Know. Oxford: Oxford University Press. σελ. 224. ISBN 9780195077292. 
  7. Pettigrew, Thomas Joseph· Nelson, Horatio (1849). Memoirs of the Life of Vice-Admiral, Lord Viscount Nelson, K. B., Duke of Bronté. London: T. & W. Boone. σελ. 132. 
  8. «Napoleon Bonaparte's fleet». www.franckgoddio.org (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2017. 
  • Dictionnaire de la flotte de guerre française de 1617 à nos jours, Jean-Michel Roche