Bitter Lemons

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Bitter Lemons
ΣυγγραφέαςΛώρενς Ντάρελ
ΤίτλοςBitter Lemons
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1957
Πρώτη έκδοσηFaber & Faber

Το Bitter Lemons είναι βιβλίο ταξιδιωτικών εντυπώσεων του Άγγλου συγγραφέα Λώρενς Ντάρελ

Πλαίσιο συγγραφής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λώρενς Ντάρελ έρχεται στην Κύπρο το 1953 και μένει σε αυτήν μέχρι το 1956. Κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής του διδάσκει Αγγλικά στο Παγκύπριο Γυμνάσιο, ενώ διετέλεσε και διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Πληροφορίων της αποικιοκρατικής διοίκησης. Επίσης κυβερνητικός εκπρόσωπος και διευθυντής της ραδιοφωνίας και της εκπαίδευσης. [1]Οι εντυπώσεις από την παραμονή του στο νησί καταγράφηκαν στο βιβλίο ταξιδιωτικών εντυπώσεων Πικρολέμονα.[2]

Η εικόνα της Κύπρου στα Πικρολέμoνα του Ντάρελ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα Πικρολέμονα , σχολιάζει ο Κλεόπας, έχουμε τη σύγκρουση δύο ρόλων , δύο στάσεων απέναντι στην Κύπρο: «του ξένου που έχει υιοθετήσει την ελληνική κουλτούρα, αναζητώντας έναν προσωπικό παράδεισο, και αυτόν του Βρετανού υπαλλήλου που υπηρετεί την αποικιοκρατική κυβέρνηση και τα συμφέροντά της»[3] Για τον Ντάρελ η Κύπρος ανήκει στην Ανατολή και όχι στην Ευρώπη. Οι κάτοικοι του νησιού συγκεντρώνουν όλα εκείνα τα οριενταλιστικά χαρακτηριστικά, καθώς τους χαρακτηρίζει: μπαμπού, ανώριμοι, γραφικοί, αστείοι, ακαλλιέργητοι, οκνηροί, κινούμενοι με βραδείς ρυθμούς χαρακτηριστικά ανατολίτικους, κουτσομπόλιδες, κρυψίβουλοι και ανειλικρινείς , ρέπουν σε παζαρέματα. Όμως δεν κρύβει τη συμπάθειά του προς τους απλούς αγρότες του νησιού τους ανόθευτους από τον δυτικό πολιτισμό.[4] Αυτό που εξαίρει ο Ντάρελ είναι η γραφικότητα, η πνευματικότητα, οι παραδοσιακές αξίες, το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα, ο ρομαντισμός, η απλότητα, η φυσικότητα, η γαλήνη και η ηρεμία. Ό, τι δηλαδή έχει πλέον χαθεί από τη Δύση.[5]Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στον φανατισμό, τη συνακόλουθη βία και τις ακρότητες που συνεπάγεται η προβολή της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Στην προσπάθειά του ο Ντάρελ να παρουσιάσει τους Κύπριους ως παραδοσιακά αγγλόφιλους και σταθερά φίλα διακείμενους προς τους αποικιοκράτες παρουσιάζει ως αποκλειστικά υπεύθυνη την ελληνική κυβέρνηση στην μεταστροφή της στάσης των Κυπρίων.[6]Τα Πικρολέμονα του Ντάρελ, μπορεί να φιλοδοξούν να είναι ένα ταξιδιωτικό κείμενο, ωστόσο είναι ένα απολογητικό κείμενο της Βρετανικής αποικιοκρατίας.[7]

Απήχηση του έργου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο πρωτοεκδόθηκε το 1957 από τις εκδόσεις Faber and Faber Ltd, [8]και επαινέθηκε από τον βρετανικό τύπο, ενώ του απονεμήθηκε το λογοτεχνικό βραβείο Duff Cooper Memorial Price. Όμως δεν έλειψαν και τα αρνητικά σχόλια από αρκετούς, ακόμα και τον Όστεν Χάρισον ,στον οποίο ήταν αφιερωμένα τα Πικρολέμονα, αλλά και τον θετό γιο του , τον Έλληνα φωτογράφο Δημήτρη Παπαδήμο.[9]Ο Ρόδης Ρούφος γράφει το δικό του μυθιστόρημα-απάντηση στα Πικρολέμονα, προκειμένου να αναιρέσει τις αντικυπριακές θέσεις του Ντάρελ: είναι το The Age of Bronze που κυκλοφορεί ταυτόχρονα και στην Ελλάδα το 1960 με τίτλο Η Χάλκινη εποχή.[10] Ο ποιητής Κώστας Μόντης έγραψε το 1964 το αντιρρητικό[11] βιβλίο Κλειστές πόρτες ως απάντηση στις ταξιδιωτικές αναμνήσεις του Ντάρελ. [12]

Ελληνικές μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη έκδοση στα ελληνικά έγινε το 1959 σε μετάφραση Αιμίλιου Χουρμούζιου από τις εκδόσεις Γρηγόρη.[13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Ευριπίδης Κλεόπας, «Κυνικός και φιλέλλην(Ο ρόλος του Λώρενς Ντάρελ στην Κύπρο», Νέα Εστία, τομ.177,τχ.1865 (Μάρτιος 2015), σελ.226
  2. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.385
  3. Ευριπίδης Κλεόπας, «Κυνικός και φιλέλλην(Ο ρόλος του Λώρενς Ντάρελ στην Κύπρο», Νέα Εστία, τομ.177,τχ.1865 (Μάρτιος 2015), σελ.229
  4. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.390-391
  5. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.392
  6. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.398
  7. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.408
  8. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.385, υποσ.2
  9. Ευριπίδης Κλεόπας, «Κυνικός και φιλέλλην(Ο ρόλος του Λώρενς Ντάρελ στην Κύπρο», Νέα Εστία, τομ.177,τχ.1865 (Μάρτιος 2015), σελ.230
  10. Δημήτρης Δασκαλόπουλος, «Ρόδης Ρούφος- Λώρενς Ντάρελ. Δύο άσπονδοι φίλοι», Νέα Εστία, τομ.172, τχ. 1856 (Δεκέμβριος 2012), σελ.55
  11. Λευτέρης Παπαλεοντίου, «Κώστας Μόντης (1914-1920)», Νέα Εστία, τομ.155, τχ.1767, (Μάιος 2004),σελ.818
  12. Φανούλα Αργυρού, ««Κλειστές Πόρτες» εναντίον «Πικρολέμονα»»[1]
  13. Μαρία Μάντακα-Τριφύλη, «Αιμίλιος Χουρμούζιος. Το μεταφραστικό έργο του.», Νέα Εστία, τομ.136, τχ. 1609(15 Ιουλίου 1994), σελ. 932. Βασιλική Καραγιάννη, «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.385, υποσ.2

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βασιλική Καραγιάννη , «Η Κύπρος (1953-1956) μέσα από τα Bitter-Lemons-Lawrence Durell: Φιλέλλην ή αποικιοκράτης;», Κυπριακαί Σπουδαί, τομ.ΞΖ'-ΞΗ' (2003-2004),σελ.385-410
  • Μαρία Μάντακα-Τριφύλη, «Αιμίλιος Χουρμούζιος. Το μεταφραστικό έργο του.», Νέα Εστία, τομ.136, τχ. 1609(15 Ιουλίου 1994), σελ.931-934
  • Ευριπίδης Κλεόπας, «Κυνικός και φιλέλλην(Ο ρόλος του Λώρενς Ντάρελ στην Κύπρο)», Νέα Εστία, τομ.177,τχ.1865 (Μάρτιος 2015), σελ.224-239
  • Δημήτρης Δασκαλόπουλος, «Ρόδης Ρούφος- Λώρενς Ντάρελ. Δύο άσπονδοι φίλοι», Νέα Εστία, τομ.172, τχ. 1856 (Δεκέμβριος 2012), σελ.48-58
  • Φανούλα Αργυρού, ««Κλειστές Πόρτες» εναντίον «Πικρολέμονα»»[2]
  • Λευτέρης Παπαλεοντίου, «Κώστας Μόντης (1914-1920)», Νέα Εστία, τομ.155, τχ.1767, (Μάιος 2004),σελ.817-818

Επιπλέον βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βαρβάρα Παπασταύρου-Κορωνιωτάκη, «Απόρρητος φάκελος Lawrence Durell, η Κύπρος και τα Πικρολέμονα», Ακτή, τχ.60 (2004), σελ. 461-470