Χένρικ Ρολίραντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χένρικ Ρολίραντ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Henryk Rolirad (Πολωνικά)
Γέννηση11  Απριλίου 1909[1]
Θάνατος4  Ιανουαρίου 1984[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία[1]
ΘρησκείαΛατινική Εκκλησία[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΔίκαιοι των Εθνών (1  Ιανουαρίου 1966)[1]

Ο Χένρικ Ρολίραντ (πολωνικά: Henryk Rolirad) (11 Απριλίου 1909 – 4 Ιανουαρίου 1984) ήταν Πολωνός μηχανικός συστημάτων τροφίμων, ο οποίος αναγνωρίστηκε ως Δίκαιος των Εθνών για τη διάσωση Εβραίων κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[2]

Πρώιμη ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χένρικ Ρολίραντ γεννήθηκε στο Πόζναν της Πολωνίας και υιοθετήθηκε σε ηλικία δύο ετών από τον Στανίσουαφ και τη Στεφάνια Ρολίραντ. Αποφοίτησε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Πόζναν. Εργάστηκε αρχικά σε ένα τοπικό Βιοτεχνικό Επιμελητήριο, στη συνέχεια ως διευθυντής του υποκαταστήματος του Πόζναν του πολωνικού ταξιδιωτικού γραφείου Orbis. Το 1938, ο Ρολίραντ άνοιξε ένα γραφείο Orbis στο Ζμπόνσιν.[3]

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1938, η Ναζιστική Γερμανία απέλασε πολλούς Πολωνοεβραίους μετανάστες πίσω στην πατρίδα τους, την Πολωνία. Ακόμη και πριν ξεκινήσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Χένρικ Ρολίραντ βοηθούσε αυτούς τους μετανάστες που έφτασαν στην πόλη διέλευσης του Ζμπόνσιν.[4]

Πλακέτα στο Γιαντ Βασσέμ, στην Ιερουσαλήμ, προς τιμήν του Χένρικ Ρολίραντ

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας, ο Ρολίραντ ήταν μέλος του Σώματος Ασφαλείας του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού και, με αυτή την ιδιότητα, εργάστηκε με την Εβραϊκή Στρατιωτική Ένωση (Żydowski Związek Wojskowy) που δραστηριοποιήθηκε στο Γκέτο της Βαρσοβίας. Ο Ρολίραντ προμήθευε τους Εβραίους με τρόφιμα, φάρμακα και πλαστά έγγραφα, εντός και εκτός του Γκέτο, και διέθεσε το δικό του σπίτι ως προσωρινό καταφύγιο για τους Εβραίους που διέφευγαν από το Γκέτο. Νοίκιασε επίσης τουλάχιστον άλλα τρία σπίτια για να κρύβει Εβραίους.[5]

Στις 23 Απριλίου 1943, καθώς έκρυβε Εβραίους σε ένα από τα σπίτια του, ο Ρολίραντ συνελήφθη από τη γερμανική Γκεστάπο. Στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία, η ποινή για τη βοήθεια των Εβραίων ήταν θάνατος.[6] Η Γκεστάπο τοποθέτησε τον Ρολίραντ και δύο Εβραίες σε ένα φορτηγό. Κατά τη διάρκεια της διέλευσης, το φορτηγό σταμάτησε σε μια διασταύρωση και ο άνδρας της Γκεστάπο άφησε το φορτηγό για να μπει σε ένα κοντινό σπίτι, αφήνοντας πίσω μόνο δύο φρουρούς. Ένα μέλος της πολωνικής υπόγειας αντίστασης, μη μπορώντας να δει ποιος ήταν μέσα στο φορτηγό, πέταξε μια χειροβομβίδα. Ο Ρολίραντ τραυματίστηκε σοβαρά[7] και έμεινε ανάπηρος μέχρι το τέλος της ζωής του.[3]

Το 1944, ο Ρολίραντ συνάντησε τη Μαρία Αϊνστάιν, και οι δύο με καταγωγή από το Πόζναν. Είχαν γνωρίσει νωρίτερα ενώ βοηθούσαν Εβραίους στο Ζμπόνσιν. Ο Ρολίραντ φρόντιζε τη Μαρία Αϊνστάιν, σώζοντάς της τη ζωή.

Μεταπολεμικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον πόλεμο, ο Ρολίραντ παντρεύτηκε τη Μαρία Αϊνστάιν. Το 1965 μετανάστευσαν με τις κόρες τους στο Ισραήλ, ζώντας στο Ραμάτ Γκαν.

Ο Ρολίραντ πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1984, από κακοήθη ασθένεια. Ενταφιάστηκε στο Καθολικό Νεκροταφείο της Γιάφα στο Τελ Αβίβ.[3]

Αναγνώριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Οκτωβρίου 1966, το Γιαντ Βασσέμ, στην Ιερουσαλήμ, αναγνώρισε τον Χένρικ Ρολίραντ ως Δίκαιο των Εθνών.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  2. The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Rescuers of Jews During the Holocaust. Yad Vashem. 2004. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Patek, Artur (2016). «Polacy Sprawiedliwi pochowani na cmentarzu katolickim w Tel Awiwie-Jafie». Studia Historyczne (Cracow: Polish Academy of Sciences). ISSN 0025-1429. http://journals.pan.pl/dlibra/publication/115834/edition/100679/content. «"Kiedy przewożono go policyjną ciężarówką do komendy Gestapo, członkowie podziemia zaatakowali samochód. Udało mu się uciec z transportu, ale od wybuchu granatu odniósł poważne obrażenia i do końca życia był inwalidą.” ("While he was being transported in a police truck to Gestapo headquarters, members of the [Polish] underground attacked the vehicle. He managed to escape, but he had been seriously injured by a grenade explosion and remained an invalid to the end of his life."». 
  4. «YAD VASHEM site, Rolirad Henryk». The Righteous Among The Nations. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2020. 
  5. According to YAD VASHEM ARCHIVES, Files of the Department for the Righteous Among the Nations, file number 218.
  6. Paldiel, Mordecai (1993). The Path of the Righteous: Gentile Rescuers of Jews during the Holocaust (στα Αγγλικά). KTAV Publishing House, Inc. σελ. 184. ISBN 978-0-88125-376-4. Any Pole caught hiding a Jew could be shot on the spot... On November 10, 1942, the death penalty was enlarged to apply to those who helped Jews “in any way”... 
  7. Lewinówna, Zofia (1969). Righteous Among Nations: How Poles Helped the Jews, 1939-1945 (στα Αγγλικά). Earlscourt Publications Limited. σελ. 153. ISBN 9780901780010.