Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ισημερία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Φθινοπωρινή ισημερία)

Η ισημερία συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο, όταν η Γη διέρχεται από τα σημεία τομής της εκλειπτικής (ελλειπτική τροχιά της γης) και του ουράνιου ισημερινού. Στην αστρονομία τα σημεία αυτά συμβολίζονται διεθνώς με τα γράμματα γ και γ΄. Στη συγκεκριμένη στιγμή η γραμμή ηλίου - γης είναι κάθετη στον άξονα περιστροφής της γης, με αποτέλεσμα η ημέρα και η νύχτα να έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας.[1] Η ισημερία συμβαίνει γύρω στις 21 Μαρτίου και στις 23 Σεπτεμβρίου. Το όνομα ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα).

Η εαρινή ισημερία πραγματοποιείται περίπου στις 20 Μαρτίου. Η φθινοπωρινή ισημερία γίνεται περίπου στις 23 Σεπτεμβρίου.

Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αναφέρονται σε περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο οι εποχές είναι αντίθετες.[2] Στα σημεία των δύο πόλων δεν έχει έννοια η ισημερία, ενώ στα σημεία του Ισημερινού η ισημερία είναι διαρκής.

Στην αστρονομία ισημερία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα κάθε τόπου, διαγράφει δηλαδή ίσα τόξα (ημερήσιο και νυκτερινό), και κατά τη διάρκεια της οποίας οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν κατακόρυφα στον ισημερινό.

Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και στην κλίση του άξονα περιστροφής της. Καθώς η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο και επειδή ο άξονας περιστροφής της δεν είναι κάθετος στο επίπεδο περιφοράς, η διάρκεια της ημέρας αλλάζει. Δύο φορές το χρόνο η Γη βρίσκεται σε τέτοια θέση που οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν εντελώς κατακόρυφα στον ισημερινό.

Σε πολλές γλώσσες ο αντίστοιχος όρος λεκτικά δεν αναφέρεται στην έννοια της ίσης ημέρας αλλά της ίσης νύχτας, κυρίως λόγω της λατινικής προέλευσης του (λατινικά aequinoctium). Οι δύο ισημερίες συμβαίνουν μεταξύ των δύο ηλιοστασίων, του χειμερινού ηλιοστασίου και του θερινού ηλιοστασίου.

Το φαινόμενο της ισημερίας παρουσιάζεται σε όλους τους πλανήτες κάθε ηλιακού συστήματος οι οποίοι παρουσιάζουν κλίση του άξονα περιστροφής ως προς το επίπεδο περιφοράς.

Ο φωτισμός της γης από τον Ήλιο στην εαρινή ισημερία.
Ο φωτισμός της γης από τον Ήλιο στην εαρινή ισημερία.  
Στη Γη, λόγω της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο, δημιουργείται η εντύπωση μιας φαινομενικής τροχιάς του Ηλίου στην εκλειπτική.
Στη Γη, λόγω της τροχιάς της γύρω από τον Ήλιο, δημιουργείται η εντύπωση μιας φαινομενικής τροχιάς του Ηλίου στην εκλειπτική.  
Διάγραμμα των εποχών όπως φαίνονται από τον Βορρά. Άκρο δεξιά: Ηλιοστάσιο Δεκεμβρίου.
Διάγραμμα των εποχών όπως φαίνονται από τον Βορρά. Άκρο δεξιά: Ηλιοστάσιο Δεκεμβρίου.  
Διάγραμgμα των εποχών όπως φαίνονται από τον νότο. Άκρο δεξιά: Ηλιοστάσιο Ιουνίου.
Διάγραμgμα των εποχών όπως φαίνονται από τον νότο. Άκρο δεξιά: Ηλιοστάσιο Ιουνίου.  
  1. «equinox» στο, Encyclopedia Of Astronomy & Astrophysics, Nature Publishing, 2001.
  2. «equinox» στο Joseph A. Angelo (ed) 2006, Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, σ. 217, ISBN 0-8160-5330-8
  • Paul Murdin (ed) 2001, Encyclopedia Of Astronomy & Astrophysics, Nature Publishing, ISBN 0750304405.
  • Patrick Moore (ed) 2004, Philip's Encyclopedia of Astronomy, Prntic Hal Inc., ISBN 0-540-07863-8.
  • Joseph A. Angelo (ed) 2006, Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, ISBN 0-8160-5330-8.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]