Φερομόνη

Νυμφες εντόμων που προσελκύστηκαν πάνω σε ένα φύλλο από την έκκριση φερομονών.

Η φερομόνη είναι χημική ουσία που απελευθερώνεται από ένα ζώο προκειμένου να προκαλέσει μια συγκεκριμένη αντίδραση, ή να μεταδώσει κάποιο μήνυμα σε ένα άλλο άτομο, πάντα όμως του ίδιου είδους. Υπάρχουν φερομόνες κινδύνου, εντοπισμού τροφής, σεξουαλικές και πολλές άλλες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τη φυσιολογία των ατόμων συγκεκριμένων ειδών. Η ύπαρξη και χρήση τους στα έντομα, που εντοπίστηκαν κυρίως, έχει μελετηθεί ιδιαίτερα και αποδειχθεί. Πολλά σπονδυλόζωα και φυτά επίσης επικοινωνούν με τη χρήση φερομονών. Η ύπαρξη ανθρώπινων φερομονών είναι ακόμη θέμα προς συζήτηση.

Ο όρος «φερομόνη» προτάθηκε από τους Πέτερ Κάρλσον (Peter Karlson) και Άντολφ Μπούτεναντ (Adolf Butenandt) το 1959, και προέρχεται ετυμολογικά από τις Ελληνικές λέξεις «φέρω» (μεταφέρω) και «εμού» (εγώ, στην γενική του ενικού). Άρα, φερομόνη είναι η ουσία που μεταφέρει-οδηγεί εμένα προς ή από κάτι. Αυτή την ιδιότητα των φερομονών είναι που εκμεταλλεύονται οι φερομονικές παγίδες εντόμων, οι οποίες χρησιμοποιώντας φερομόνες θηλυκών ατόμων, προσελκύουν τα αρσενικά, με αποτέλεσμα να τα παγιδεύουν, μειώνοντας τον πληθυσμό του εντόμου αλλά και αποτρέποντας τη αναπαραγωγή του.