Φερντίναντ Αρτσίνσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Φερντίναντ Αρτσίνσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Marek Ferdynand Arczyński (Πολωνικά)
Γέννηση8  Δεκεμβρίου 1900[1]
Κρακοβία
Θάνατος16  Φεβρουαρίου 1979[2][3] ή 16  Δεκεμβρίου 1979[1]
Βαρσοβία
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
ΨευδώνυμοJanek, Marek και Łukowski
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία[4]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΔημοκρατικό Κόμμα (Πολωνία)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του Σέιμ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας[1]
ΒραβεύσειςΤάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ, 3η τάξη (1946)
Μετάλλιο για τη Βαρσοβία 1939-1945
Σταυρός της Σιλεσικής Εξέγερσης
Μετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας (1955)[5]
Δίκαιοι των Εθνών (18  Μαΐου 1965)[4]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[6]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο βουλευτής Φερντίναντ Αρτσίνσκι (2ος από δεξιά) και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αντόνι Κοζίτσκι (3ος δεξιά), 19 Μαρτίου 1948

Ο Φερντίναντ Μάρεκ Αρτσίνσκι (πολωνικά: Ferdynand Marek Arczyński) (8 Δεκεμβρίου 1900, Κρακοβία – 1979, Βαρσοβία ), με κωδική ονομασία «Μάρεκ» ή «Λουκόφσκι», ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της υπόγειας οργάνωσης Ζεγκότα (Συμβούλιο για τη βοήθεια προς τους Εβραίους) στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία, από 1942 έως 1945. Ο ρητός σκοπός της Ζεγκότα ήταν να βοηθήσει τους Εβραίους της χώρας να επιβιώσουν από το Ολοκαύτωμα, βρίσκοντας ασφαλής μέρη για αυτούς και παρέχοντας ανακούφιση σε χιλιάδες οικογένειες.[7] Η Πολωνία ήταν η μόνη χώρα στην κατεχόμενη Ευρώπη με τέτοια οργάνωση κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.[8]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννημένος το 1900, ο Αρτσίνσκι συμμετείχε στις σιλεσικές εξεγέρσεις (1919–21) κατά τη διάρκεια του σχηματισμού της κυρίαρχης Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας. Ήταν μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος της Πολωνίας και εκδότης της Πολωνικής Καθημερινής (Dziennik Polski, pl) στην Κρακοβία. Μετά τη ναζιστική-σοβιετική εισβολή στην Πολωνία, ο Αρτσίνσκι εργάστηκε ακούραστα για τη Ζεγκότα, υπηρετώντας όχι μόνο ως ταμίας αλλά και ως επικεφαλής του τμήματος «νομιμοποίησης» της, όπου παρήγαγε πλαστά έγγραφα που μοιράζονταν σε Εβραίους υπό τη φροντίδα της Ζεγκότα. Ενήργησε επίσης ως σύνδεσμος με παραρτήματα της Ζεγκότα[9] στην Κρακοβία, στο Λβουφ και στο Λούμπλιν. Ήταν ένας ανεπίσημος, αλλά επιτυχημένος αξιωματικός στρατολόγησης.

Σώζοντας τους Εβραίους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως ταμίας της Ζεγκότα και επικεφαλής του Γραφείου Νομιμοποίησης, ο Αρτσίνσκι παρήγαγε καθημερινά εκατοντάδες πλαστές ταυτότητες, κάρτες εργασίας, ρωμαιοκαθολικά πιστοποιητικά γέννησης και γάμου, τα οποία δίνονταν δωρεάν σε περίπου 4.000 Εβραίους που κρύβονταν στην «Άρια» πλευρά των γκέτο. Κανόνισε μέρη για να ζήσουν, ιατρική βοήθεια και μηνιαίες εκταμιεύσεις μετρητών. Βοήθησε με την παροχή βοήθειας στους Εβραίους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Αρτσίνσκι, «Μάρεκ», ήταν επίσης ιδρυτικό μέλος των παραρτημάτων της Κρακοβίας και του Λβουφ της Ζεγκότα. 

Μετά τον πόλεμο, ο Αρτσίνσκι υπηρέτησε ως μέλος του Σείμ από το 1947 έως το 1952,[10] στο Τμήμα Επικοινωνίας και εργάστηκε ως δημοσιογράφος.[11]

Αναγνώριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1965, ο Φερντίναντ Αρτσίνσκι επισκέφτηκε το Ισραήλ, όπου στις 18 Μαΐου 1965, το Γιαντ Βασσέμ τον αναγνώρισε ως Δίκαιο των Εθνών.[9]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000050126&find_code=SYS&local_base=ARS10.
  2. NUKAT. n95018972.
  3. (Πολωνικά) MAK. 9810674494205606.
  4. 4,0 4,1 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  5. Ανακτήθηκε στις 3  Μαρτίου 2021.
  6. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  7. David Cesarani, Sarah Kavanaugh, Holocaust Published by Routledge. Page 64.
  8. Andrzej Sławiński, Those who helped Polish Jews during WWII Αρχειοθετήθηκε 2019-10-20 στο Wayback Machine.. Translated from Polish by Antoni Bohdanowicz. Article on the pages of the London Branch of the Polish Home Army Ex-Servicemen Association. Last accessed on March 14, 2008.
  9. 9,0 9,1 «Arczynski Marek». The Righteous Among The Nations. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2021. 
  10. (in πολωνική) Polscy posłowie: Sejm Ustawodawczy kadencja 1947 - 1952
  11. «Kalendarz wydarzen (calendar of events): born December 8, 1900». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2013. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Stanislaw Wronski, Maria Zwolakowa,: "Polacy Zydzi, 1939-1945". Warszawa, Książka i Wiedza Publishers, 1971. (εικονογραφημένο, 462 σελίδες) συμπεριλαμβανομένων αντιγράφων πολλών πρωτότυπων εγγράφων.
  • Irene Tomaszewski και Tecia Werbowski, Zegota : The Council for Aid to Jews in Occupied Poland 1942-1945 Αρχειοθετήθηκε 2022-12-25 στο Wayback Machine. . Price-Patterson Ltd. Μόντρεαλ, Καναδάς. Ανατυπώθηκε με την άδεια των συγγραφέων στο Project In Posterum, Preserving the Past for the Future.
  • Teresa Prekerowa, Konspiracyjna Rada Pomocy Żydom w Warszawie, 1942-1945, Państwowy Instytut Wydawniczy, Βαρσοβία, 1982.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]