Τόδα της Παμπλόνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τόδα της Παμπλόνα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2  Ιανουαρίου 876
Παμπλόνα
Θάνατος15  Οκτωβρίου 958
Παμπλόνα
Τόπος ταφήςΜοναστήρι Σαν Μιγιάν ντε Σούσο
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Παμπλόνα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηγεμόνας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣάντσο Α΄ της Παμπλόνα
ΤέκναΟυρράκα Σάντσεθ της Παμπλόνα
Γκαρθία Σάντσεθ Α΄ της Παμπλόνα
Ονέκα Σάντσεθ της Παμπλόνα
Σάντσα Σάντσεθ της Παμπλόνα
Βελασκίτα Σάντσεθ της Παμπλόνα
ΓονείςΑθνάρ Σάντσεθ και Οννέκα Φορτούνεθ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τόδα Αθνάρεθ της Παμπλόνα (Toda Aznárez, 876 - 958), βασίλισσα της Παμπλόνα λόγω του γάμου της με τον Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα ιδρυτή της δυναστείας των Χιμένεθ, ήταν κόρη του Αθνάρ Σάντσεθ, κόμη του Λαρέν και της Οννέκα Φορτούνεθ. Η Τόδα ήταν αδελφή της Σάντσα Αθνάρεθ, η οποία παντρεύτηκε τον Χιμένο της Παμπλόνα, επίσης ήταν εγγονή του Φορτούν της Παμπλόνα. Ο πατέρας της Αθνάρ Σάντσεθ ήταν εγγονός του Γκαρθία της Παμπλόνα, ενώ η μητέρα της Οννέκα Φορτούνεθ ήταν κόρη του Φορτούν της Παμπλόνα· τα παιδιά της Τόδας με αυτόν τον τρόπο ήταν απόγονοι της Οίκου των Ινίγκεθ των μοναρχών της Παμπλόνα. Η Τόδα και η αδελφή της Σάντσα ήταν θείες του χαλίφη Άμπντ-αρ-Ραχμαν Γ΄ από τον πρώτο γάμο της μητέρας τους με τον Αμπντουλλάχ-ίμπν-Μωχάμμετ.

Σχέσεις με τον ανιψιό της χαλίφη της Κόρδοβας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τον θάνατο του κουνιάδου της Χιμένο (931) η Τόδα έγινε αντιβασίλισσα και κηδεμόνας για λογαριασμό του γιου της Γκαρθία Α΄. Το 934 η Τόδα υπέγραψε συνθήκη, με την οποία υποστήριζε τον ανιψιό της χαλίφη Άμπντ-αρ-Ραχμαν και απελευθέρωνε όλους τους μουσουλμάνους αιχμαλώτους· σε αντάλλαγμα θα υποστήριζε ο ανιψιός της χαλίφης τα δικαιώματα της ίδιας και τού γιου της στον θρόνο της Παμπλόνα. Η συνθήκη αυτή οδήγησε σε εξέγερση στο Φαλς από τον κόμη Φορτούν Γκαρθές, που αντιπαθούσε πολύ τους μουσουλμάνους· η επανάσταση κατεστάλη εύκολα από τον στρατό της Κόρδοβας. Η ίδια η Τόδα με μια τιμωρητική εκστρατεία παραβίασε για πρώτη φορά την συνθήκη το 937. Σύμφωνα με μερικά διατάγματα όπως φαίνεται, που ακολούθησαν, απέκλεισε το όνομα της νύφης της -που ήταν η νόμιμη βασίλισσα- χάρη του δικού της ονόματος όπως την περίοδο (947 - 955) και το 959. Το 958 διοικούσε η ίδια αδιευκρίνιστες περιοχές όπως το Ντέθιο και το Λίθαρρα. [1]

Θεραπεία του εγγονού της Αλφόνσου της Λεόν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την ίδια χρονιά ανησύχησε έντονα για την υγεία του εγγονού της Σάντσο Α΄ του Λεόν.[2][3] Ζήτησε την ιατρική υποστήριξη του ανιψιού της χαλίφη Άμπντ-αρ-Ραχμαν Γ΄, ο οποίος ήταν διάσημος, επειδή η αυλή του είχε τους καλύτερους γιατρούς εκείνη την εποχή, ο χαλίφης έστειλε τον διάσημο Ιουδαίο γιατρό Ασντάι-ιμπν-Σαπρού, ο οποίος υποσχέθηκε να θεραπεύσει τον Σάντσο, υπό την προϋπόθεση να επισκεφτεί η Τόδα την Κόρδοβα.[4] Η Τόδα, ο γιος της Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα και ο εγγονός της Σάντσο Α΄ της Λεόν έφτασαν στο Χαλιφάτο της Κόρδοβας, όπου έγιναν δεκτοί από τον χαλίφη και την συνοδεία του με μεγάλες τιμές.[5][6][7] Το γεγονός αυτό ήταν ένα από τα κορυφαία διπλωματικά γεγονότα τού μεσαίωνα ανάμεσα στους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους·[8] η διαδικασία θεραπείας του εγγονού της Σάντσο Α΄ τελικά ήταν επιτυχής.[9][10] Η Τόδα ήταν διπλωματικά ενεργή μέχρι το τέλος της βασιλείας της, πραγματοποιώντας διπλωματικούς γάμους των θυγατέρων της με τους χριστιανούς βασιλείς της Ιβηρικής· απεβίωσε υπέργηρη το 958.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τον σύζυγο της Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα απέκτησε:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Roger Collins, "Queens-Dowager and Queens-Regnant in Tenth-Century León and Navarre", in John Carmi Parsons, Medieval Queenship, 1998, pp. 79-92.
  2. Cantera Burgos 1966, p. 363
  3. Hajji 1970, p. 74
  4. Nykl 1974, pp. 6–7
  5. Cantera Burgos 1966, p. 363
  6. Vallvé Bermejo 1992, p. 177
  7. Hajji 1970, p. 75
  8. Guichard 2008, p. 101
  9. Hajji 1970, p. 76
  10. Jayyusi 1992, p. 37

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Salas Merino, Vicente (2008). La Genealogía de Los Reyes de España
  • Roger Collins, "Queens-Dowager and Queens-Regnant in Tenth-Century León and Navarre", in John Carmi Parsons, Medieval Queenship, 1998

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]