Τσαρλς Μάρεϊ

Ο λόρδος Τσαρλς Μάρεϊ (Lord Charles Murray) (π. 1799 - 1824) ήταν Βρετανός φιλέλληνας, σύγχρονος του λόρδου Βύρωνα ο οποίος έφτασε στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1824 με σκοπό να συμβάλλει στην απελευθέρωσή της από τους Οθωμανούς. Γεννημένος στη Σκωτία περί το 1799, γιος του 6ου Δούκα της ορεινής κομητείας του Άτολ (Athole) αλλά και απόγονος του Γουλιέλμου της Οράγγης, είχε λάβει την ανάλογη της ευγενικής του καταγωγής, κλασική παιδεία. Ήταν λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και γνώστης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και ιστορίας. Ένα χρόνο πριν την έναρξη της ελληνικής επανάστασης (1820) ο Μάρεϊ επισκέφτηκε τη χώρα και όταν επέστρεψε στη Σκωτία δεν έπαψε να ενδιαφέρεται για την τύχη της.

Τον Μάιο του 1824 ο Μάρεϊ βρέθηκε στην Κέρκυρα που τότε βρισκόταν κάτω από αγγλική διοίκηση και από εκεί αναχώρησε για το Μεσολόγγι, την έδρα της Δυτικής Χέρσου Ελλάδας, προκειμένου να διαμεσολαβήσει μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του κυβερνήτη της Ιονίου Πολιτείας, Βρετανού αρμοστή Άνταμ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του ανέπτυξε στενές σχέσεις με τον τότε πρόεδρο του «Βουλευτικού» σώματος Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο ο οποίος τον υποδέχτηκε εγκάρδια και τον ενημέρωσε για την εξέλιξη του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων αλλά και για τη γενικότερη εσωτερική κατάσταση στις απελευθερωμένες ήδη επαρχίες. Ο Μάρεϊ, ενθουσιασμένος από την κατάσταση, συνεισέφερε με αποκλειστικά δικούς του πόρους για την εξόφληση δαπανών της ελληνικής επαναστατικής διοίκησης όπως μισθοδοσίες αγωνιστών, αγορά πολεμικού υλικού και ενίσχυση οχυρωματικών έργων. Ένα συγκεκριμένο οχυρό στη βόρεια πλευρά των τειχών του Μεσολογγίου κατασκευάσθηκε εξ ολοκλήρου με χρήματά του και κατόπιν παράκλησης του ιδίου, δόθηκε τιμητικά σε αυτό όχι το δικό του όνομα, αλλά εκείνο του προγόνου του, Γουλιέλμου.

Το καλοκαίρι του 1824 ο Μάρεϊ αποφάσισε να μετακινηθεί στην Πελοπόννησο προκειμένου να παρουσιαστεί κατευθείαν στην ελληνική κυβέρνηση που έδρευε στο Ναύπλιο. Μαζί του έφερε μια συστατική επιστολή του Μαυροκορδάτου με παραλήπτη τον Γ. Κουντουριώτη στην οποία απεύθυνε παράκληση να αποδοθούν στο νεαρό ευγενή οι αρμόζουσες τιμές, όπως και να αξιοποιηθεί ο τελευταίος προς όφελος της ελληνικής υπόθεσης. Ο Μάρεϊ έφτασε στην πόλη στις 26 Ιουνίου και παρέμεινε έως και τις 7 Ιουλίου οπότε αναχώρησε οδικώς με στόχο την επιστροφή του στο Μεσολόγγι μέσω της Ηλείας. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού του προσβλήθηκε από σοβαρό κρυολόγημα, ασθένησε βαριά και τελικά πέθανε στη Γαστούνη το πρωί της 11 Αυγούστου 1824. Κηδεύτηκε στην ίδια πόλη με τιμές ενώ στη δυτική πύλη της Καθολικής εκκλησίας του Ναυπλίου χαράχτηκε στη μνήμη του μια λιτή επιγραφή.

Πηγές

• Διονύσιος Κόκκινος, «Η Ελληνική Επανάστασις» (6τομο, εκδόσεις «Μέλισσα»), τ. 4, σελ. 194-99