Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τσαρικλί Νίγδης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τσαρικλί
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τσαρικλί
38°10′1″N 35°0′5″E
ΧώραΤουρκία
Διοικητική υπαγωγήΝίγδη
Ταχ. κωδ.51070

Το Τσαρικλί (τουρκικά: Çarıklı) είναι ορεινός οικισμός στην επαρχία Νίγδης της κεντρικής Τουρκίας στην περιοχή της Καππαδοκίας. Σύμφωνα με υπολογισμό του 2021, ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 658 κατοίκους[1].

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός είναι κτισμένος στους πρόποδες λόφου[2], περίπου 75 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Καισάρειας και 35 χλμ βορειοανατολικά της Νίγδης[3][4], στο ανατολικό τμήμα της περιοχής του Μπουτάκ Οβά[3]. Σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις και τους υπολογισμούς του λόγιου Αναστασίου Λεβίδη το σύγχρονο χωριό δημιουργήθηκε γύρω στο 1840, πάνω στα ερείπια παλιότερης εγκατάστασης[5].

Οι πρώτοι οικιστές του Τσαρικλί ήταν Έλληνες από το γειτονικό Μιστί και ανέρχονταν σε 27 οικογένειες[4]. Αρχικά η εγκατάστασή τους αντιμετώπισε προβλήματα λόγω των αντίξοων συνθηκών και της εχθρότητας των γειτονικών τουρκικών χωριών, ωστόσο με το πέρασμα των χρόνων κατάφεραν να εδραιώσουν την παρουσία τους στην περιοχή. Παράλληλα, ο πληθυσμός του Τσαρικλί γνώρισε αλματώδη άνοδο φτάνοντας (σύμφωνα με τον Λεβίδη) τις 90 οικογένειες κατά τα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα[6].

Στις αρχές του 20ού αιώνα επρόκειτο για ένα αμιγώς ελληνορθόδοξο χωριό[7] και το 1916, με βάση τους υπολογισμούς των ελληνικών διπλωματικών αρχών της Κωνσταντινούπολης, ζούσαν σε αυτό περίπου 120 ελληνικές οικογένειες, οι οποίες ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ακόμη ορισμένοι άνδρες ήταν παράλληλα πλανόδιοι τεχνίτες (π.χ. παπλωματοποιοί)[8].  Χωροταξικά, μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, το Τσαρικλί ήταν χωρισμένο σε δύο γειτονιές (Γαάμπαση και Γαραλού ντου μαχαλά)[9]. Οικονομικά, το χωριό είχε επαφές με ελληνικούς αλλά και τουρκικούς οικισμούς της ευρύτερης περιοχής[3]. Γλωσσικά, οι κάτοικοι του Τσαρικλί ήταν ελληνόγλωσσοι, μιλώντας συγκεκριμένα το ιδίωμα του Μιστίου[5]. Στο χωριό λειτουργούσε ανά περιόδους υποτυπώδες ελληνικό σχολείο[10].

Τον Ιούλιο του 1924, ως συνέπεια της Μικρασιατικής Καταστροφής και της ανταλλαγής πληθυσμών που συμφωνήθηκε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αποχώρησαν από τον οικισμό περίπου 150 οικογένειες προσφύγων (678 άτομα), οι οποίες εγκαταστάθηκαν κυρίως στον νομό Μαγνησίας[11][12][13]. Στη θέση τους ήρθαν Τούρκοι πρόσφυγες από την περιοχή της Κοζάνης και στην πρώτη απογραφή μετά την ανταλλαγή, στο Τσαρικλί ζούσαν 318 κάτοικοι (137 άνδρες και 181 γυναίκες)[14]. Το 1985, ο πληθυσμός του Τσαρικλί ανερχόταν στους 1185 κατοίκους[15], ενώ με βάση εκτίμηση του 2021 πλέον ζουν σε αυτό 658 άτομα[1]. Αξιοθέατα του Τσαρικλί είναι η παλιά υπόγεια εκκλησία του Αγίου Βλασίου και το Μερκέζ Τζαμί, το οποίο είναι κτίσμα των αρχών του 20ού αιώνα και λειτουργούσε μέχρι το 1924 ως χριστιανικός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο[10].

  1. 1,0 1,1 «NİĞDE MERKEZ ÇARIKLI KÖYÜ NÜFUSU». nufusune.com (στα Τουρκικά). Türkiye Nüfusu İl ilçe Mahalle Köy Nüfusları. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2022. 
  2. Κωνσταντίνος Ι. Καραλίδης, Τσαρικλί Νίγδης Καππαδοκίας, Σύλλογος Καππαδοκών Μαυρόλοφου "Ο Άγιος Γεώργιος - Τσαρικλί", β΄ έκδοση, Αθήνα 2005, σελ. 19.
  3. 3,0 3,1 3,2 Γιάννη Μουρέλου (επιμ.), Η Έξοδος, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αθήνα 1982, τόμος Β΄ (Μαρτυρίες από τις επαρχίες της Κεντρικής και Νότιας Μικρασίας), σελ. 254.
  4. 4,0 4,1 Συμεών Κοιμίσογλου, Καππαδοκία. Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ελλήνων Ιστορία, Πίστη, Πολιτισμός, ILP Productions, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 454.
  5. 5,0 5,1 Συλλογικό, Καππαδοκία & Κεντρική Ανατολία, Infoγνώμων Εκδόσεις, Αθήνα 2002, σελ. 261.
  6. Κοιμίσογλου, 2005, σελ. 454-455.
  7. «Çarıklı». nisanyanmap.com (στα Τουρκικά). Index Anatolicus. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2022. 
  8. Κοιμίσογλου, 2005, σελ. 455-457.
  9. Καραλίδης, 2005, σελ. 23.
  10. 10,0 10,1 Κοιμίσογλου, 2005, σελ. 456.
  11. Μουρέλου (επιμ.), 1982, σελ. 254-257.
  12. Κοιμίσογλου, 2005, σελ. 457.
  13. Καραλίδης, 2005, σελ. 147.
  14. Özkan, Salih (2007). «1923 Tarihli Türk-Rum Nüfus Mübadelesinin Niğde'nin Demografik Yapısına Etkisi». Türklük Bilimi Araştırmaları (Journal of Turkology Research) (21): 174-175. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/156899. 
  15. «Çarıklı Köyü». yerelnet.org.tr (στα Τουρκικά). YerelNET. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2022. 
  • Κωνσταντίνος Ι. Καραλίδης, Τσαρικλί Νίγδης Καππαδοκίας, Σύλλογος Καππαδοκών Μαυρόλοφου "Ο Άγιος Γεώργιος - Τσαρικλί", β΄ έκδοση, Αθήνα 2005.
  • Συμεών Κοιμίσογλου, Καππαδοκία. Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Ελλήνων Ιστορία, Πίστη, Πολιτισμός, ILP Productions, Θεσσαλονίκη 2005.
  • Γιάννη Μουρέλου (επιμ.), Η Έξοδος, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, τόμος Β΄ (Μαρτυρίες από τις επαρχίες της Κεντρικής και Νότιας Μικρασίας), Αθήνα 1982.
  • Συλλογικό, Καππαδοκία & Κεντρική Ανατολία, Infoγνώμων Εκδόσεις, Αθήνα 2002.
  • Özkan, Salih (2007). «1923 Tarihli Türk-Rum Nüfus Mübadelesinin Niğde'nin Demografik Yapısına Etkisi». Türklük Bilimi Araştırmaları (Journal of Turkology Research) (21): 169-178.