Το χρήμα της οργής
| Το χρήμα της οργής | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Στάνλεϊ Κιούμπρικ |
| Παραγωγή | James B. Harris |
| Σενάριο | Στάνλεϊ Κιούμπρικ, Τζιμ Τόμσον και Λάιονελ Γουάιτ |
| Πρωταγωνιστές | Στέρλινγκ Χέιντεν, Τζέι Σι Φλίπεν, Μαρί Ουίντσορ, Ελάισα Κουκ Τζούνιορ, Κόλιν Γκρέι, Βινς Έντουαρντς, Τεντ ντε Κόρσια, Τίμοθι Κάρεϊ, Τζόι Τέρκελ, Τζόι Σόϊερ, Tito Vuolo, Αρτ Γκίλμορ, Ντόροθι Άνταμς, Τζέιμς Έντουαρντς, Τζέιμς Γκρίφιθ, Φράνκλιν Φάρναμ[1] και Τζέι Άντλερ |
| Μουσική | Gerald Fried |
| Φωτογραφία | Λουσιέν Μπαλάρντ |
| Διανομή | United Artists και Netflix |
| Πρώτη προβολή | 1956, 6 Ιουνίου 1956 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Τουρκία)[2] και 27 Νοεμβρίου 1956 (Δυτική Γερμανία)[2] |
| Διάρκεια | 85 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| δεδομένα () | |
Το χρήμα της οργής (Πρωτότυπος τίτλος: The Killing), είναι ένα φιλμ νουάρ αμερικανικής παραγωγής του 1956 σε σκηνοθεσία Στάνλεϊ Κιούμπρικ και σε σενάριο των Στάνλεϊ Κιούμπρικ και Τζιμ Τόμσον. Πρωταγωνιστούν οι Στέρλινγκ Χέιντεν, Κόλιν Γκρέι, Βινς Έντουαρντς, Τζέι Σι Φλίπεν και Ελάιζα Κουκ Τζούνιορ.
Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά από πέντε χρόνια στη φυλακή του Αλκατράζ, ο Τζόνι Κλέι αποφυλακίζεται και βάζει μπρος ένα φιλόδοξο σχέδιο: να ληστέψει τον ιππόδρομο της πόλης με λεία που φτάνει κατ' εκτίμησή του τα δύο εκατομμύρια δολάρια. Στους συνεργούς του Τζόνι περιλαμβάνονται, ο ταμίας του ιπποδρόμου, Τζορτζ, ο διεφθαρμένος αστυνομικός, Ράντι, ο μπάρμαν του ιπποδρόμου, Μάικ, και ο παλιός τζογαδόρος Μέλβιν. Εκτός από αυτούς ο Τζόνι θα χρησιμοποιήσει για τη ληστεία έναν ελεύθερο σκοπευτή ο οποίος θα πρέπει να πυροβολήσει το πρώτο άλογο της εβδόμης κούρσας για να αποσπάσει την προσοχή του κόσμου καθώς και έναν πρώην κατάδικο και επαγγελματία παλαιστή για να προκαλέσει καβγά στο μπαρ του ιπποδρόμου με στόχο να μαζέψει όλους τους αστυνομικούς του ιπποδρόμου στο μπαρ για να καταφέρει ο Τζόνι να μπει στο γραφείο όπου συγκεντρώνονται οι εισπράξεις και να πραγματοποιήσει τη ληστεία.
Ο Τζορτζ σε μια προσπάθεια να εντυπωσιάσει τη γυναίκα του Σέρι, θα της πει ότι πρόκειται να συμμετάσχει σε μια ληστεία και ότι θα κερδίσει πολλές χιλιάδες δολάρια. Η Σέρι απογοητευμένη όλα αυτά τα χρόνια από υποσχέσεις του Τζορτζ για μια καλύτερη ζωή, αποφασίζει να μιλήσει στον εραστή της Βαλ, για να πάρουν τα χρήματα της ληστείας και να εξαφανιστούν μαζί.
Ο Τζόνι και οι συνεργοί του θα καταφέρουν να πραγματοποιήσουν με επιτυχία τη ληστεία στον ιππόδρομο και στη συνέχεια θα συγκεντρωθούν στο σπίτι του Μέλβιν περιμένοντας τον Τζόνι να πάει εκεί με τα λεφτά της ληστείας για να τα μοιράσουν. Ξαφνικά θα μπει μέσα ο Βαλ με έναν συνεργό του κρατώντας όπλα και οι δύο, όπου θα απαιτήσει να του παραδοθούν τα χρήματα της ληστείας. Θα υπάρξει τελικά μια αιματηρή συμπλοκή με τον Τζορτζ να είναι ο μοναδικός επιζών αλλά βαριά τραυματισμένος. Εν τω μεταξύ ο Τζόνι καθώς θα φθάνει στο σπίτι θα δει τον Τζορτζ να βγαίνει απ' αυτό γεμάτος αίματα και αποφασίζει να μην σταματήσει. Ο Τζορτζ θα πάει στο σπίτι του όπου θα δει την Σέρι να ετοιμάζει βαλίτσες για να φύγει και τότε καταλαβαίνει ότι αυτήν τον πρόδωσε στον Βαλ και την σκοτώνει.
Ο Τζόνι πηγαίνει αγοράζει μια μεγάλη βαλίτσα, βάζει όλα τα λεφτά μέσα και πάει με την φίλη του Φέι, στο αεροδρόμιο για να φύγουν. Εκεί απρόθυμα δίνει την βαλίτσα στους υπαλλήλους για να την μεταφέρουν στο χώρο των αποσκευών του αεροπλάνου. Καθώς το όχημα με τις αποσκευές κατευθύνεται προς το αεροπλάνο, ένα σκυλάκι ξεφεύγει από μια επιβάτισσα και πάει στο όχημα ρίχνοντας την βαλίτσα με τα λεφτά κάτω, η οποία ανοίγει και όλα τα λεφτά διασκορπίζονται στη πίστα του αεροδρομίου. Οι αστυνομικοί καταφέρνουν και εντοπίζουν τον Τζόνι, ο οποίος θα παραδοθεί χωρίς να προβάλει αντίσταση.
Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Στέρλινγκ Χέιντεν ως Τζόνι Κλέι
- Κόλιν Γκρέι ως Φέι
- Βινς Έντουαρντς ως Βαλ
- Τζέι Σι Φλίπεν ως Μέλβιν
- Μαίρη Γουίντσορ ως Σέρι
- Τεντ ντε Κόρσια ως αστυφύλακας
- Ελάισα Κουκ Τζούνιορ ως Τζορτζ
Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το "χρήμα της οργής" ήταν η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Κιούμπρικ και γυρίστηκε με ένα σχετικά αξιοσέβαστο προϋπολογισμό ύψους 300 χιλ δολαρίων. Η ταινία χρηματοδοτήθηκε από τον Τζέιμς Χάρις, ο οποίος παρέσχε στον νεαρό σκηνοθέτη πλήρη δημιουργική ελευθερία. Ο Κιούμπρικ απέδειξε ότι οι επιτυχημένες ταινίες στο box office μπορούν να γυριστούν όχι μόνο φθηνά αλλά και αποτελεσματικά.
Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην Ελλάδα η ταινία κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στις 3 Δεκεμβρίου 1956 στον κινηματογράφο Άστορ στην Αθήνα.[3]
Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ιστότοπος Rotten Tomatoes συλλογής κριτικών, δίνει βαθμολογία (Ιανουάριος 2021) θετικής έγκρισης 98% και μέσο όρο 8.65/10 βασισμένη σε 41 κριτικές. Η κριτική συναίνεση του ιστότοπου αναφέρει: «Ένας εξειδικευμένος δημιουργός νουάρ με περισσότερα στο μυαλό του παρά με τη βία της σκηνής, το χρήμα της οργής καθιερώνει τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ ως σκηνοθέτη ασυνήθιστου οράματος και ελέγχου».[4] Το περιοδικό Timeout στην κριτική του για την ταινία σημειώνει:«Ένας 27χρόνος συγγραφέας-σκηνοθέτης, ο Στάνλεϊ Κούμπρικ, στην τρίτη μεγάλη μήκους ταινία του, έδειξε περισσότερη ηθική με τον διάλογο και την κάμερα από ό,τι έχει δει το Χόλυγουντ από τότε που ο οδυνηρός Όρσον Γουέλς πήγε έξω από την πόλη σε μια δημοσκόπηση προβολής». [5] Ο κριτικός κιηνηματογράφου Τιμ Ντιρκς από τον ιστότοπο filmsite.org ανάφερει για την ταινία μεταξύ άλλων:«Το χρήμα της οργής (1956) είναι μια κομψή αλλά δραστήρια νουάρ ταινία αστυνομικού δράματος και η τελική ταινία ληστείας - μια ιστορία απληστίας. Η κλασική, ασπρόμαυρη ταινία με τη σκοτεινή άκρη ήταν η τρίτη ταινία του σεναριογράφου / σκηνοθέτη 28χρόνου Στάνλεϊ Κούμπρικ». [6]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www
.imdb .com /title /tt0049406 /releaseinfo. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. - ↑ «ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ» (PDF). Ψηφιακό Αρχείο Εφημερίδων και Περιοδικού Τύπου - Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Εφημερίδα Ελευθερία. 2 Δεκεμβρίου 1956. σελ. 3η. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Το χρήμα της οργής (1956)». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ «Η κριτική του περιοδικού Timeout για το χρήμα της οργής (1956)» (στα Αγγλικά). Timeout.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ Ντιρκς, Τιμ (29 Σεπτεμβρίου 2019). «Η κριτική του Τιμ Ντιρκς για το χρήμα της οργής» (στα Αγγλικά). filmsite.org. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2021.