Τουρκιστάν (πόλη)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τουρκιστάν
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τουρκιστάν
43°18′7″N 68°16′9″E
ΧώραΚαζακστάν
Διοικητική υπαγωγήSyr-Darya Oblast
Ίδρυση5ος αιώνας και 416
Έκταση196,27 km²[1]
Πληθυσμός164.746 (2019)[2]
Ταχ. κωδ.080001–080019
Τηλ. κωδ.-7262
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Τουρκιστάν (καζακικά: Түркістан, Tu'rkistan, تٷركئستان), παλαιότερα γνωστό ως Τουρκεστάν (ρωσικά: Туркестан; ουζμπεκικά: Turkiston, Туркистон, توركىستان), είναι μια πόλη στην περιφέρεια Νότιου Καζακστάν στο Καζακστάν, κοντά στον ποταμό Συρ Ντάρια. Βρίσκεται 160 χλμ. βορειοδυτικά του Σιμκέντ στον Υπεραραλικό σιδηροδρομικό σταθμό μεταξύ της Κιζιλόρντα στα βόρεια και τη Τασκένδη προς τα νότια. Ο πληθυσμός του έχει αυξηθεί μέσα σε δέκα χρόνια από 102.505 κατοίκους στην απογραφή του 1999 σε 142.899 κατοίκους στην απογραφή του 2009.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τουρκιστάν είναι μία από τις ιστορικές πόλεις του Καζακστάν με αρχαιολογικές καταγραφές που χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα.[3]

Κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Χαν μπορεί μάλιστα να είναι το Μπεϊτάν, η θερινή πρωτεύουσα του αρχαίου Κανγκτζού (康居), που αναφέρεται στο Χανσού.[4][5]

Έγινε εμπορικό κέντρο μετά την τελική κατάρρευση του Οτράρ, της μεσαιωνικής πόλης, του οποίου τα ερείπια βρίσκονται κοντά στο Σιρ Ντάρια στα νοτιοανατολικά. Καθ΄όλη τη μεσαιωνική και την πρώιμη σύγχρονη περίοδο ήταν γνωστή ως Γιάσι ή Σαβγκάρ και μετά τον 16ο-17ο αιώνα ως Τουρκιστάν ή Χαζράτ, και τα δύο ονόματα προερχόνταν από το τίτλο «Χαζράτ-ι Τουρκιστάν», που κυριολεκτικά σημαίνει «ο Άγιος (ή ευλογημένος) του Τουρκεστάν "και αναφέρεται στον Χότζα Αχμέτ Γιασάουι, τον Σούφι Σέιχ του Τουρκιστάν, ο οποίος έζησε εδώ κατά τον 11ο αιώνα και είναι θαμμένος στην πόλη.

Λόγω της επιρροής του και της μνήμης του στη πόλη έγινε ένα σημαντικό κέντρο πνευματικότητας και ισλαμικής μάθησης για τους λαούς των καζακικών στεπών. Το 1390, ο Τιμούρ (Ταμερλάνος) δημιούργησε ένα μεγαλοπρεπή τρούλο Μαζάρ πάνω από τον τάφο του, που παραμένει το σημαντικότερο αρχιτεκτονικό μνημείο στη Δημοκρατία του Καζακστάν, και απεικονιζόταν στο πίσω μέρος των τραπεζογραμματίων του εθνικού νομίσματος μέχρι το 2006.

Άλλα σημαντικά ιστορικά αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνουν ένα μεσαιωνικό λουτρό και τέσσερα άλλα μαυσωλεία, το ένα αφιερωμένο στην εγγονή του Τιμούρ και τρία στους Καζάκους χάνους (κυβερνήτες).

Πριν τον ερχομό των Ρώσων τον 19ο αιώνα, το Τουρκεστάν βρισκόταν στα σύνορα της εδραιωμένης αραβο-ισλαμικής όασης της Υπερωξιανής προς τα νότια και του κόσμου της καζακικής στέπας προς τα βόρεια. Από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα το Τουρκιστάν έγινε η πρωτεύουσα του Καζακικού Χανάτου.[6] Έγινε το πολιτικό κέντρο της στέπας του Καζακστάν, αλλά μετά τις αποστολές κατάκτησης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της συνακόλουθης αποδυνάμωσης του Καζακικού Χανάτου ωφέλησαν τα μικρά νότια κράτη που είχε καταλάβει. Τέλος, η πόλη κατακτήθηκε στο Χανάτο της Κοκάνδης από το ρωσικό στρατηγό Βελβέτκιν το 1864. Όταν το Τουρκιστάν υποτάχθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία, ενσωματώθηκε στην Περιφέρεια Σιρ-Ντάρια του Γενικού Κυβερνήτη του Ρωσικού Τουρκεστάν. Όταν το τσαρικό καθεστώς έπεσε το 1917-18, έγινε για μικρό διάστημα μέρος της Αυτόνομης Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Τουρκμενιστάν πριν επιστραφεί στο Καζακστάν ως πόλη της Καζακικής ΣΣΔ το 1924.

Χώρος προσκυνήματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δορυφορική φωτογραφία του Τουρκεστάν της Landsat

Η πόλη προσελκύει χιλιάδες προσκυνητές. Σύμφωνα με μια περιφερειακή παράδοση, τρία προσκυνήματα στο Τουρκιστάν ισοδυναμούν με ένα χατζ στην Μέκκα (τέτοια τοπική ευσέβεια είναι γνωστή και σε σχέση με άλλα θρησκευτικά μνημεία στον μουσουλμανικό κόσμο). Ο Άγιος κρατήθηκε με τέτοιο φόβο ότι η πόλη ήταν γνωστή ως η Δεύτερη Μέκκα της Ανατολής, ένα όραμα που βοήθησε στη διαμόρφωση της πνευματικής ταυτότητας των Μουσουλμάνων στο Καζακστάν.[7]

Δημογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύγχρονο Τουρκιστάν έχει πληθυσμό 85.600 κατοίκων (απογραφή του 1999). Ο πληθυσμός αυξήθηκε κατά 10% από το 1989 μέχρι το 1999, καθιστώντας τη δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη πόλη στο Καζακστάν, μετά τη νέα πρωτεύουσα Αστάνα.

Η εθνική σύνθεση της πόλης:

  • Καζάκοι – 52,5%
  • Ουζμπέκοι – 45,2%
  • Άλλες εθνικές ομάδες – 2,3%

Η εθνική σύνθεση της πόλης σύμφωνα με την απογραφή του 1897:[8]

  • συνολικά – 11,253
  • Ουζμπέκοι – 8,940 (79.4%)
  • Καζάκοι – 1,415 (12.5%)
  • Τάταροι – 506 (4.4%)
  • Ρώσοι – 312 (2.7%)

Ταυτόχρονα, η εθνοτική σύνθεση του ουγιέζντ του Τσιμκέντ (επαρχία Τσιμκέντ), η οποία περιελάμβανε την πόλη του Τουρκεστάν σύμφωνα με την απογραφή του 1897:[9]

  • συνολικά – 285,059
  • Καζάκοι – 224,704 (78.8%)
  • Σάρτες – 32 043 (11.2%)
  • Ουζμπέκοι – 20 709 (7.2%)
  • Ρώσοι – 6 443 (2.2%)
  • Τάταροι – 646 (0.2%)

Γεωγραφία και κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τουρκιστάν μπορεί να προσεγγιστεί με τρένο από το Αλμάτι, σε ένα ταξίδι περίπου 20 ωρών. Το οδικό ταξίδι από το πλησιέστερο αεροδρόμιο στο Σιμκέντ διαρκεί περίπου δύο ώρες.

Το Τουρκεστάν έχει ερημικό κλίμα (τύπος BWk της κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν) με σύντομα, κρύους χειμώνες και μακρά, ξηρά, πολύ ζεστά καλοκαίρια. Η συντριπτική πλειοψηφία των ετήσιων βροχοπτώσεων πέφτει μεταξύ του τέλους του φθινοπώρου και του τέλους της άνοιξης.

Κλιματικά δεδομένα Τουρκεστάν
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 18.7 26.4 30.7 36.3 40.5 46.9 49.1 46.5 41.9 35.3 27.9 21.6 49,1
Μέση Μέγιστη °C (°F) 1.6 5.3 13.5 21.9 28.3 34.3 36.3 35.0 28.8 20.3 11.4 3.4 20,0
Μέση Μηνιαία °C (°F) −3.1 −0.2 6.9 14.8 21.0 26.8 28.7 27.0 20.4 11.9 4.9 −1.7 13,1
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −7.2 −4.6 1.3 8.1 13.6 18.2 20.1 18.2 11.7 4.4 −0.4 −5.7 6,5
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −33.6 −38.6 −28.3 −8.4 −4.3 3.1 6.4 3.4 −5.5 −14.3 −31.8 −33 −38,6
Υετός mm (ίντσες) 22 26 28 23 24 5 6 3 3 10 26 27 203
% υγρασίας 79 73 63 50 43 33 34 32 36 51 69 79 54
Μέσες ημέρες βροχόπτωσης 5 6 8 8 7 4 2 1 2 4 7 6 60
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης 7 6 2 0.3 0 0 0 0 0 0.3 2 5 23
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 138 155 199 247 337 382 401 383 315 248 167 122 3.094
Πηγή #1: Погода и Климат (Weather and Climate)[10]
Πηγή #2: NOAA (sun, 1961–1990)[11]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Μαυσωλείο του Χότζα Αχμέντ Γιασαβί

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 www.caravan.kz/news/granicy-turkestanskojj-oblasti-i-shymkenta-ustanovilo-pravitelstvo-rk-458128/.
  2. ↑ stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821.
  3. ↑ «Archeological monuments of Turkistan». Natcom.unesco.kz. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2012. 
  4. ↑ Hill (2009), p. 177.
  5. ↑ Hulsewé (1979), pp. 124-125 and n. 199.
  6. ↑ Туркестан — столица Казахского ханства
  7. ↑ Privatsky (2001)
  8. ↑ Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей
  9. ↑ Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей
  10. ↑ «Weather and Climate - The Climate of Turkestan (Turkistan)» (στα Russian). Weather and Climate (Погода и климат). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  11. ↑ «Turkestan Climate Normals 1961-1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2016. 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Hill, John E. (2009) Through the Jade Gate to Rome: A Study of the Silk Routes during the Later Han Dynasty, 1st to 2nd Centuries CE. BookSurge, Charleston, South Carolina. (ISBN 978-1-4392-2134-1).
  • Hulsewé, A. F. P. and Loewe, M. A. N. 1979. China in Central Asia: The Early Stage 125 BC – AD 23: an annotated translation of chapters 61 and 96 of the History of the Former Han Dynasty. E. J. Brill, Leiden. (ISBN 90-04-05884-2).
  • Privratsky, Bruce G. (2001). Muslim Turkistan: Kazak Religion and Collective Memory Curzon Press, Richmond, Surrey UK.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τουρκιστάν_(πόλη)&oldid=9884079"