Τουλούμπα

Τουλούμπα
Προέλευση
Άλλη ονομασία	balah ash-sham (αραβικά: بلح الشام‎)
Τόπος προέλευσης	Οθωμανική Αυτοκρατορία
Περιοχή	Χώρες της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Νότιος Καύκασος
Πληροφορίες
Είδος	Γλυκό
Κύρια συστατικά	Αλεύρι, βούτυρο, αλάτι, νερό, σιρόπι, εκχύλισμα βανίλιας
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Η τουλούμπα (περσικά: بامیه) είναι ένα τηγανητό επιδόρπιο που βρίσκεται στην κουζίνα της Τουρκίας και στις τοπικές κουζίνες της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.^[1] Είναι ένα τηγανισμένο κυλινδρικό γλυκό εμποτισμένο με σιρόπι, παρόμοιο με το βορειοαφρικάνικο τζαλέμπι και τον ισπανικό τσούρο. Φτιάχνεται από κομμάτι ζύμης (μήκους περίπου 3 εκ.) με μικρό ωοειδές σχήμα με ραβδώσεις με τη χρήση μιας σακούλας ζαχαροπλαστικής ή πρέσας μπισκότων με κατάλληλο άκρο. Πρώτα τηγανίζεται σε χρυσαφί χρώμα και στη συνέχεια περιχύνεται με γλυκό σιρόπι όταν είναι ακόμα ζεστό. Τρώγεται κρύο.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τουλούμπα κυριολεκτικά σημαίνει «αντλία» στα τουρκικά από τα ιταλικά tromba, η οποία με τη σειρά της προήλθε από την περσική λέξη που υπάρχει για την αντλία: tolombe. Το γλυκό λέγεται pomba στα κυπριακά και bombacık στην τουρκοκυπριακή διάλεκτο. Στην αρμενική κουζίνα ονομάζεται pomp ή τουλούμπα (αρμενικά: թուլումբա).

Το γλυκό τουλούμπα υπάρχει στην αλβανική, σερβική, βοσνιακή, βουλγαρική, βορειομακεδονική, ελληνική, αζερική (αζερικά: ballıbadı) και τουρκική κουζίνα. Το γλυκό συναντάται και στην περσική κουζίνα ως bamiyeh (περσικά: باميه), που πήρε τ' όνομά του από το ομώνυμο περσικό λαχανικό (μπάμια), λόγω του σχήματός του. Στα χετζάζι αραβικά ονομάζεται ṭurumba (αραβικά: طُرُمْبَة) απευθείας από τα ιταλικά, αλλά στην αιγυπτιακή και σε ορισμένες τοπικές αραβικές κουζίνες ονομάζεται balaḥ ash-Shām (αραβικά: بلح الشام), κυριολεκτικά "συριακός χουρμάς" ή "χουρμάς της Δαμασκού", αν και το όνομα μπορεί να προήλθε από το "şambali", ένα άλλο τουρκικό επιδόρπιο. Στην ιρακινή κουζίνα είναι γνωστό ως datli (αραβικά: داطلي), που προέρχεται απευθείας από την τουρκική λέξη tatlı.