Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τζούνο (διαστημόπλοιο)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζούνο
Καλλιτεχνική αναπαράσταση του διαστημόπλοιου Τζούνο
Τύπος αποστολήςδορυφόρος Δία
ΔιαχειριστήςNASA / JPL
COSPAR ID2011-040A
SATCAT №37773
Ιστοσελίδα

Το Τζούνο (αγγλικά: Juno, ελληνικά: Ήρα) είναι μια μη επανδρωμένη αποστολή της NASA, στα πλαίσια του προγράμματος "New Frontiers" (Νέα Σύνορα), για την εξερεύνηση του πλανήτη Δία. Το διαστημόπλοιο εκτοξεύθηκε από το Κέιπ Κανάβεραλ (πολεμική αεροπορική βάση), στις 5 Αυγούστου του 2011, και εισήλθε σε τροχιά γύρω από τον Δία στις 4 Ιουλίου 2016.[1][2][3] Το διαστημόπλοιο βρίσκεται σε πολική τροχιά για να μελετήσει τη σύνθεση, το βαρυτικό πεδίο,το μαγνητικό πεδίο, και την πολική μαγνητόσφαιρα του Δία. Το Τζούνο θα αναζητήσει επίσης ενδείξεις για το πώς σχηματίστηκε ο πλανήτης, εξετάζοντας μεταξύ άλλων κατά πόσον έχει βραχώδη πυρήνα, τα όποια υδάτινα στοιχεία στην ατμόσφαιρα, την κατανομή της μάζας, καθώς και τους ισχυρούς ανέμους, που μπορεί να φτάσουν ταχύτητες των 618 χιλιομέτρων ανά ώρα (384 mph).[4]

Το Τζούνο είναι το δεύτερο διαστημόπλοιο που τίθεται σε τροχιά γύρω από τον Δία, μετά το Galileo, που ήταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη από το 1995 έως το 2003.

Το διαστημόπλοιο τροφοδοτείται με ηλιακή ενέργεια μέσω φωτοβολταϊκών πάνελ. Τα πάνελ αυτά χρησιμοποιούνται συνήθως από δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη ή λειτουργούν στο εσωτερικό του Ηλιακού συστήματος, ενώ για αποστολές στο εξωτερικό Ηλιακό σύστημα και πέρα από αυτό χρησιμοποιούνται συνήθως θερμοηλεκτρικές γεννήτριες ραδιοϊσοτόπων. Για το Τζούνο, ωστόσο, χρησιμοποιείται μια συστοιχία αποτελούμενη από τρία ηλιακά πάνελ, η μεγαλύτερη που έχει αναπτυχθεί σε διαστημική αποστολή. Εκτός από την παραγωγή ενέργειας, τα πάνελ παίζουν αναπόσπαστο ρόλο και στη σταθεροποίηση του διαστημικού σκάφους.[5] Το Τζούνο είναι το πρώτο σκάφος που χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια πέρα από την τροχιά του Άρη.

Το όνομα του διαστημόπλοιου προέρχεται από την Ελληνο-Ρωμαϊκή μυθολογία. "Ο θεός Δίας συγκέντρωνε ένα πέπλο από σύννεφα γύρω από τον εαυτό του για να κρύβει τις ατασθαλίες του, αλλά η γυναίκα του, η θεά Ήρα, ήταν σε θέση να κοιτάξει μέσα από τα σύννεφα και να δει την αληθινή φύση του Δία."[6] Η αποστολή αναφερόταν προηγουμένως με το αντακρώνυμο JUpiter Near-polar Orbiter σε μια λίστα με ακρωνύμια της NASA.[7]

Το ταξίδι του Τζούνο προς τον Δία κράτησε πέντε χρόνια. Το διαστημόπλοιο έφτασε στον πλανήτη στις 4 Ιουλίου 2016.[2] Το σκάφος διάνυσε συνολική απόσταση περίπου 2,8 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων (18.7 Αστρονομικών μονάδων ή 1,74 δισ. μιλίων) για να φθάσει στον Δία.[8] Το διαστημικό σκάφος θα ολοκληρώσει 37 περιφορές γύρω από τον Δία κατά τη διάρκεια των 20 μηνών που θα διαρκέσει η αποστολή.[1][9] Η τροχιά του διαστημόπλοιου έλαβε ώθηση ταχύτητας από τη βαρύτητα της Γης, η οποία επιτεύχθηκε με κοντινό πέρασμα από τη Γη τον Οκτώβριο του 2013, δύο χρόνια μετά την εκτόξευσή του στις 5 Αυγούστου 2011.[10] Στις 5 Ιουλίου 2016, το διαστημόπλοιο χρησιμοποίησε τον κινητήρα του για να επιβραδύνει αρκετά και να μπορέσει να εισέλθει σε τροχιά. Θα πραγματοποιήσει δύο τροχιές 53 ημερών πριν ξανά χρησιμοποιήσει τον κινητήρα στις 19 Οκτωβρίου για να έρθει σε πολική τροχιά διάρκειας 14 ημερών.

Μόλις εισέλθει στη φάση που μία τροχιά διαρκεί 14 ημέρες, όργανα υπερύθρων και μικροκυμάτων θα ξεκινήσουν να μετρούν τη θερμική ακτινοβολία που προέρχεται από τα βαθύτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Δία. Οι παρατηρήσεις αυτές θα συμπληρώσουν προηγούμενες μελέτες της σύνθεσής του από την εκτίμηση της συγκέντρωσης και της κατανομής του νερού, και ως εκ τούτου του οξυγόνου. Αυτά τα δεδομένα θα δώσουν πληροφορίες σχετικά με την προέλευση του Δία. Το Τζούνο θα διερευνήσει επίσης τη συναγωγή θερμότητας που οδηγεί διάφορα μοτίβα στην ατμόσφαιρα του Δία. Άλλα όργανα στο σκάφος θα συγκεντρώσουν στοιχεία σχετικά με το βαρυτικό του πεδίο και την πολική μαγνητόσφαιρα. Η αποστολή πρόκειται να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2018, αφού το σκάφος ολοκληρώσει 37 τροχιές γύρω από τον Δία. Τότε θα κατευθυνθεί προς τον Δία για να καεί στην εξωτερική του ατμόσφαιρα,[1][9], ώστε να αποφευχθεί κάθε πιθανότητα πρόσκρουσης σε κάποιον από τους δορυφόρους του Δία και βιολογικής του μόλυνσης.[11]

 Πλάκα Γαλιλαίου και μίνι φιγούρες Lego

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πλάκα Γαλιλαίου

Το Τζούνο μεταφέρει στον Δία μια πλάκα αφιερωμένη στον Γαλιλαίο Γαλιλέι. Η πλάκα παρεσχέθη από την Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος και οι διαστάσεις της είναι 7,1 επί 5,1 εκατοστά (2,8 επί 2,0 ίντσες). Είναι κατασκευασμένη από αλουμίνιο και ζυγίζει 6 grams (0,21 oz).[12] Η πλάκα απεικονίζει ένα πορτρέτο του Γαλιλαίου και ένα κείμενο που έγραψε ο ίδιος τον Ιανουάριο του 1610, ενώ παρατηρούσε τα ουράνια σώματα που θα γίνονταν αργότερα γνωστά ως τα φεγγάρια του Γαλιλαίου.[12] Το κείμενο μεταφράζεται ως εξής:

Στις 11 ήταν σε αυτόν τον σχηματισμό - και το αστέρι πιο κοντά στον Δία ήταν μισό σε μέγεθος από το άλλο και πολύ κοντά στο άλλο τόσο ώστε κατά τις προηγούμενες νύχτες και τα τρία παρατηρούμενα αστέρια φαινόταν ίδιας διάστασης η απόσταση μεταξύ τους ίση, είναι εμφανές ότι γύρω από τον Δία υπάρχουν τρία κινούμενα αστέρια αόρατα μέχρι τώρα σε όλους.

Το διαστημόπλοιο μεταφέρει επίσης τρεις φιγούρες Lego που αναπαριστούν τον Γαλιλαίο, το Ρωμαϊκό θεό Δία και τη γυναίκα του Ήρα. Στη Ρωμαϊκή μυθολογία, ο Δίας συγκέντρωνε γύρω από τον εαυτό του πέπλο από σύννεφα, για να κρύβει τις απιστίες του. Από το βουνό του Ολύμπου, η Ήρα ήταν σε θέση να κοιτάξει μέσα στα σύννεφα και να διακρίνει τη φύση των δραστηριοτήτων του συζύγου της. Η Ήρα κρατά έναν μεγεθυντικό φακό ως ένδειξη αναζήτησης της αλήθειας, και ο σύζυγός της κρατά έναν κεραυνό, το γνωστό σύμβολο του Δία. Το τρίτο μέλος της ομάδας Lego, ο Γαλιλαίο Γαλιλέι, έχει το τηλεσκόπιό του μαζί του στο ταξίδι.[13] Αν και τα περισσότερα παιχνίδια Lego είναι κατασκευασμένα από πλαστικό, η εταιρία Lego έφτιαξε ειδικά αυτές τις φιγούρες από αλουμίνιο για να αντέξουν τις ακραίες συνθήκες της διαστημικής πτήσης.[14]

Ημερομηνία
Συμβάν
Κατάσταση
Αύγουστος 2011 Εκτόξευση
Ολοκληρώθηκε
Αύγουστος 2012 Διορθώσεις τροχιάς[15] Ολοκληρώθηκε
Σεπτέμβριος 2012
Οκτώβρης 2013 Κοντινό πέρασμα από τη γη για ώθηση ταχύτητας από 78,000 μίλια ανά ώρα (126,000 χλμ/ώρα) σε 93,000 μίλια ανά ώρα (150,000 χλμ/ώρα)
Ολοκληρώθηκε
4 Ιουλίου, 2016 Άφιξη στον Δία & εισαγωγή σε πολική τροχιά (1η τροχιά)[1][9] Ημιτελές
Οκτώβρης 2016 Φάση Μελέτης: 37 προγραμματισμένες τροχιές στο διάστημα 20 μηνών
Φάση εισαγωγής
Φεβρουάριος 2018 Ελεγχόμενη παρέκκλιση τροχιάς και ρίψη του διαστημόπλοιου στον Δία (Τροχιά 39)[1][9]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Chang, Kenneth (July 5, 2016). «NASA’s Juno Spacecraft Enters Jupiter’s Orbit». New York Times. http://www.nytimes.com/2016/07/05/science/juno-enters-jupiters-orbit-capping-5-year-voyage.html. Ανακτήθηκε στις July 5, 2016. 
  2. 2,0 2,1 Chang, Kenneth (June 28, 2016). «NASA’s Juno Spacecraft Will Soon Be in Jupiter’s Grip». New York Times. http://www.nytimes.com/2016/06/28/science/nasa-jupiter-juno.html. Ανακτήθηκε στις June 30, 2016. 
  3. Dunn, Marcia (August 5, 2011). «NASA probe blasts off for Jupiter after launch-pad snags». MSN. http://www.msnbc.msn.com/id/44034674/ns/technology_and_science-space/#.Tj02ZluvbPY. Ανακτήθηκε στις August 31, 2011. 
  4. Winds in Jupiter's Little Red Spot almost twice as fast as the strongest hurricane
  5. «NASA – Juno's Solar Cells Ready to Light Up Jupiter Mission». www.nasa.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2015. 
  6. «NASA's Juno Spacecraft Launches to Jupiter». NASA. 5 Αυγούστου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Απριλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2011. 
  7. «Mission Acronyms & Definitions» (PDF). NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016. 
  8. Dunn, Marcia (August 1, 2011). «NASA going green with solar-powered Jupiter probe». USA Today. http://usatoday30.usatoday.com/tech/science/space/2011-08-01-jupiter-mission_n.htm. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Greicius, Tony (21 Σεπτεμβρίου 2015). «Juno – Mission Overview». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2015. 
  10. «NASA's Shuttle and Rocket Launch Schedule». NASA. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2011. 
  11. Juno Mission Profile & Timeline Archived November 25, 2011, at the Wayback Machine.
  12. 12,0 12,1 «Juno Jupiter Mission to Carry Plaque Dedicated to Galileo». NASA. 3 Αυγούστου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2011. 
  13. «Juno Spacecraft to Carry Three Lego minifigures to Jupiter Orbit». NASA. 3 Αυγούστου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2011. 
  14. Peter Pachal (August 5, 2011). «Jupiter Probe Successfully Launches With Lego On Board». PC Magazine. http://www.pcmag.com/article2/0,2817,2390527,00.asp. 
  15. «Juno's Two Deep Space Maneuvers are 'Back-To-Back Home Runs'». NASA News. September 17, 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-04-26. https://web.archive.org/web/20200426125735/https://www.nasa.gov/mission_pages/juno/news/juno20120917.html. Ανακτήθηκε στις October 12, 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]