Τζάνετ Γκέινορ
| Τζάνετ Γκέινορ | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Janet Gaynor (Αγγλικά) |
| Γέννηση | 6 Οκτωβρίου 1906[1][2][3] Φιλαδέλφεια |
| Θάνατος | 14 Σεπτεμβρίου 1984[1][2][3] Παλμ Σπρινγκς[4] |
| Αιτία θανάτου | πνευμονία |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια και θανατηφόρο δυστύχημα |
| Τόπος ταφής | Hollywood Forever Cemetery |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Σπουδές | San Francisco Polytechnic High School |
| Ιδιότητα | ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός ταινιών, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός[5] και ζωγράφος[5] |
| Σύζυγος | Άντριαν (1939–1959) και Πολ Γκρέγκορι (1964–1984) |
| Βραβεύσεις | Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου (1929)[6] και Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[7] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Τζάνετ Γκέινορ (αγγλ.: Janet Gaynor, 6 Οκτωβρίου 1906 - 14 Σεπτεμβρίου 1984) ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός[8] και ζωγράφος. Πρόκειται για την πρώτη ηθοποιό που βραβεύτηκε με Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας στην πρώτη απονομή του 1929 για τις ταινίες Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans, 1927), Έβδομος Ουρανός (Seventh Heaven, 1927) και Άγγελος του Δρόμου (Street Angel, 1928). Αυτή ήταν και η μοναδική φορά που κάποιος ηθοποιός κέρδισε το βραβείο για πολλαπλούς ρόλους. Ο κανονισμός άλλαξε από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών τρία χρόνια αργότερα. Η ηθοποιός έκανε το ντεμπούτο της συμμετέχοντας σε ταινίες του βωβού κινηματογράφου και συνέχισε την επιτυχημένη της πορεία μετά την έλευση του ομιλούντα κινηματογράφου. Η ηθοποιός έλαβε ακόμη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου το 1937 για την πρώτη εκτέλεση της ταινίας Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star is Born) και μετά το γάμο της το σχεδιαστή Αντριάν αποσύρθηκε από τα κινηματογραφικά δρώμενα. Έκανε ακόμη μια κινηματογραφική εμφάνιση το 1957 στην ταινία Το Κορίτσι των Ονείρων μου (Bernardine).
Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Τζάνετ Γκέινορ, γεννήθηκε στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια το 1906 κι οι γονείς της μεταφέρθηκαν στο Σαν Φρανσίσκο όταν η ηθοποιός ήταν ακόμη σε παιδική ηλικία. Όταν τελείωσε το σχολείο το 1923, η Γκέινορ αποφάσισε να γίνει ηθοποιός και μεταφέρθηκε στο Λος Άντζελες όπου έπιασε δουλειά σε υποδηματοποιείο για να συντηρήσει τον εαυτό της.
Παράλληλα άρχισε να λαμβάνει μικρούς ρόλους σε ταινίες, όταν το 1926 ανέλαβε τον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία The Johnstown Flood. Η ερμηνεία της στην ταινία τράβηξε την προσοχή των παραγωγών που της ανέθεσαν ρόλους σε μια σειρά επιτυχημένων ταινιών.
Ανερχόμενο Αστέρι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα].jpg)
Σε διάστημα ενός χρόνου, η Γκέινορ έγινε μια από τις δημοφιλέστερες πρωταγωνίστριες του Χόλιγουντ. Οι ερμηνείες της στις ταινίες Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans, 1927) (του σκηνοθέτη Φρήντριχ Βίλεμ Μουρνάου, Έβδομος Ουρανός (Seventh Heaven, 1927) (η πρώτη από τις δώδεκα που γύρισε με συμπρωταγωνιστή το Τσαρλς Φάρελ) και Άγγελος του Δρόμου (Street Angel, 1928) της χάρισαν το Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας στην πρώτη απονομή του 1929. Για τα τρία πρώτα χρόνια του θεσμού των βραβείων όσκαρ βράβευαν το συνολικό έργο του ηθοποιού κατά τη διάρκεια της χρονιάς κι όχι την ερμηνεία σε κάποιο ρόλο. Η Γκέινορ δεν ήταν μοναχά η πρώτη ηθοποιός που κέρδισε το βραβεία, αλλά σε ηλικία 22 ετών ήταν και η νεώτερη που τιμήθηκε με Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου μέχρι και το 1986, χρονιά στην οποία η Μάρλι Μάτλιν τιμήθηκε με το βραβείο σε ηλικία 21 ετών.
Η Γκέινορ ήταν μια από τις λίγες ηθοποιούς του βωβού κινηματογράφου που πέρασαν στον ομιλούντα με επιτυχία. Επί σειρά ετών ήταν το μεγαλύτερο αστέρι της Fox Studios και είχε το προνόμιο της επιλογής των ρόλων που ήθελε να επιλέξει, κάτι το οποίο ήταν ασυνήθιστο για το σύστημα των κινηματογραφικών στούντιο της περιόδου. Οι σημαντικότερές της ταινίες εκείνης της περιόδου ήταν οι εξής: Οι Τέσσερις Διάβολοι (4 Devils, 1928) (μη διασωθείσα πλέον ταινία του Μουρνάου), Lucky Star, 1929, Sunny Side Up (1929), Delicious (1931), Merely Mary Ann (1931), Η Πριγκίπισσα Διασκεδάζει (Adorable, 1933), Το Πανηγύρι των Χιμαιρών (State Fair, 1933) και The Farmer Takes a Wife, 1935 (στην οποία έκανε το ντεμπούτο του ο Χένρι Φόντα). Όταν όμως ο Ντάριλ Ζάνουκ ανέλαβε τη διεύθυνση της εταιρίας πραγματοποιώντας την συγχώνευση της Fox Film Corporation με την Twentieth Century Fox, η καριέρα της ηθοποιού πέρασε σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να προωθηθούν άλλες ηθοποιοί όπως η Λορέτα Γιανγκ και η Σίρλεϊ Τεμπλ. Η Γκέινορ συνέχισε πάραυτα να λαμβάνει πρωταγωνιστικούς ρόλους σε όλες τις ταινίες που γύρισε με την 20th Century Fox. Τελευταία της ταινία για την εταιρία ήταν το Γυναίκες Ερωτευμένες (Ladies in Love) του 1936. Έπειτα αποδεσμεύτηκε από το συμβόλαιό της με την εταιρία και ανέλαβε ρόλους σε ταινίες της νεοσύστατης εταιρίας παραγωγής του Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Η πρώτη της ταινία με τον Σέλζνικ ήταν η πρώτη εκτέλεση της ταινίας Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star is Born, 1937) που της χάρισε τη δεύτερή της υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου, το οποίο έχασε από την Λουίζ Ράινερ για την ταινία Υπό το Βλέμμα του Βούδα (The Good Earth, 1937). Έπειτα γύρισε τις ταινίες Γαμπροί εν Εφεδρεία (Three Loves Has Nancy, 1938) και Εύθυμοι Συμμορίτες (The Young in Heart, 1938) κι εγκατέλειψε το χώρο του κινηματογράφου για να γυρίσει τον κόσμο πλάι στο σύζυγό της, τον σχεδιαστή Άντριαν. Επέστρεψε στους κινηματογραφικούς ρόλους μια ακόμη φορά το 1957 όταν υποδύθηκε τη μητέρα του Πατ Μπουν στην ταινία Το Κορίτσι των Ονείρων μου (Bernardine).
Προσωπική Ζωή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Γκέινορ παντρεύτηκε τον Τζέσι Λάιντελ Πεκ το 1929. Το ζευγάρι χώρισε το 1933 μετά από 4 χρόνια γάμου. Έπειτα το 1939 παντρεύτηκε το σχεδιαστή κοστουμιών στις ταινίες της Metro-Goldwyn-Mayer Άντριαν, με τον οποίο απέκτησε ένα γιο τον Ρόμπιν Γκέινορ Άντριαν. Οι δυο τους έμειναν μαζί μέχρι και το θάνατο του Άντριαν το 1959. Ο τρίτος της σύζυγος ήταν ο παραγωγός Πολ Γκρέγκορι με τον οποίο έμεινε παντρεμένη μέχρι και το θάνατό της το 1984.
Η Γκέινορ ήταν επίσης καταξιωμένη ζωγράφος, οι ελαιογραφίες της παρουσιάστηκαν στη γκαλερί Wally Findlay το 1977.
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ηθοποιός πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1984, σε ηλικία 77 ετών, λόγω επιπλοκών ατυχήματος που είχε στο Σαν Φρανσίσκο δυο χρόνια πριν;[9]. Το ατύχημα συνέβη όταν ένα φορτηγό παραβίασε το κόκκινο και συγκρούστηκε με το ταξί στο οποίο επέβαινε εκείνη, ο σύζυγός της, η φίλη της Μαίρη Μάρτιν κι ο μάνατζέρ της. Ο μάνατζερ σκοτώθηκε από τη σύγκρουση, ενώ οι υπόλοιποι επιβάτες τραυματίστηκαν. Η κατάσταση της υγείας της ηθοποιού ήταν κρίσιμη καθώς έσπασε 11 πλευρά, τραυμάτισε τον αυχένα της, υπέστη κατάγματα της πυέλου, υπέστη τραύματα στην ουροδόχο κύστη και κατέστρεψε το ένα της νεφρό.[9][10]. Ο οδηγός του φορτηγού καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών. Μετά μια σειρά χειρουργικών επεμβάσεων που κράτησαν 2 χρόνια η ηθοποιός απεβίωσε. Ενταφιάστηκε δίπλα στον δεύτερό της σύζυγο Άντριαν, αλλά στην ταφόπλακα αναγράφεται το επίθετο του τρίτου της συζύγου Πολ Γκρέγκορι[11].
Φιλμογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Τίτλος | Κινηματογραφικός Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1924 | Cupid's Rustler | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1924 | Young Ideas | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1925 | Dangerous Innocence | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1925 | The Burning Trail | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1925 | The Teaser | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1925 | The Plastic Age | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | A Punch in the Nose | Bathing Beauty | Δεν αναφέρεται στους τίτλους |
| 1926 | The Beautiful Cheat | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | The Johnstown Flood | Anna Burger | |
| 1926 | Oh What a Nurse! | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | Skinner's Dress Suit | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | The Shamrock Handicap | Lady Sheila O'Hara | |
| 1926 | The Galloping Cowboy | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | The Man in the Saddle | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | The Blue Eagle | Rose Kelly | |
| 1926 | The Midnight Kiss | Mildred Hastings | |
| 1926 | The Return of Peter Grimm | Catherine | |
| 1926 | Lazy Lightning | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1926 | The Stolen Ranch | Δεν αναφέρεται στους τίτλους | |
| 1927 | Two Girls Wanted | Marianna Wright | |
| 1927 | Έβδομος Ουρανός (Seventh Heaven) | Diane | Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας |
| 1927 | Η Αυγή (Sunrise: A Song of Two Humans) | The Wife - Indre | Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας |
| 1928 | Άγγελος του Δρόμου (Street Angel) | Angela | Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας |
| 1928 | Οι Τέσσερις Διάβολοι (4 Devils) | Marion | Δε διασώζεται |
| 1929 | Lucky Star | Mary Tucker | |
| 1929 | Happy Days | Η ίδια | |
| 1929 | Christina | Christina | |
| 1929 | Sunny Side Up | Mary Carr | |
| 1930 | Αριστοκρατική Μελωδία (High Society Blues) | Eleanor Divine | |
| 1931 | Βγαλμένοι απ'το Βόρβορο (The Man Who Came Back) | Angie Randolph | |
| 1931 | Daddy Long Legs | Judy Abbott | |
| 1931 | Merely Mary Ann | Mary Ann | |
| 1931 | Delicious | Heather Gordon | |
| 1932 | The First Year | Grace Livingston | |
| 1932 | Tess of the Storm Country | Tess Howland | |
| 1933 | Το Πανηγύρι των Χιμαιρών (State Fair) | Margy Frake | |
| 1933 | Η Πριγκίπισσα Διασκεδάζει (Adorable) | Princess Marie Christine, aka Mitzi | |
| 1933 | Paddy the Next Best Thing | Paddy Adair | |
| 1934 | Carolina | Joanna Tate | |
| 1934 | The Cardboard City | Η ίδια | Σύντομο Πέρασμα |
| 1934 | Change of Heart | Catherine Furness | |
| 1934 | Servants' Entrance | Hedda Nilsson aka Helga Brand | |
| 1935 | One More Spring | Elizabeth Cheney | |
| 1935 | The Farmer Takes a Wife | Molly Larkins | |
| 1936 | Το Ξύπνημα (Small Town Girl) | Katherine 'Kay' Brannan | |
| 1936 | Γυναίκες Ερωτευμένες (Ladies in Love) | Martha Kerenye | |
| 1937 | Ένα Αστέρι Γεννιέται (A Star Is Born) | Esther Victoria Blodgett, aka Vicki Lester | Υποψήφια - Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου |
| 1938 | Γαμπροί εν Εφεδρεία (Three Loves Has Nancy) | Nancy Briggs | |
| 1938 | Εύθυμοι Συμμορίτες (The Young in Heart) | George-Anne Carleton | |
| 1957 | Το Κορίτσι των Ονείρων μου (Bernardine) | Mrs. Ruth Wilson |
Βραβεία και Υποψηφιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βράβευση:
- 1927 - 1928 : Γυναικείας Ερμηνείας για την ταινία Η Αυγή
- 1927 - 1928 : Γυναικείας Ερμηνείας για την ταινία Έβδομος Ουρανός
- 1927 - 1928 : Γυναικείας Ερμηνείας για την ταινία Άγγελος του Δρόμου
Υποψηφιότητα:
- 1937: Α' Γυναικείου Ρόλου για την ταινία Ένα Αστέρι Γεννιέται
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Janet Gaynor». (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119075482. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6z89g9h. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 41898. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0172252. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. ev0000003/1929.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
- ↑ Obituary Variety, September 19, 1984.
- ↑ 9,0 9,1 «Janet Gaynor, Oscar Winning Star». Philadelphia Inquirer. September 15, 1984. «Η Τζάνετ Γκέινορ, 77 ετών, η πρώτη ηθοποιός βραβευμένη με όσκαρ, πέθανε χθες το βράδυ στο νοσοκομείο Desert στο Παλμ Σπρινγκς της Καλιφόρνια. Ο θεράποντας ιατρός της, Μπαρτ Άπφελμπαουμ, δήλωσε ότι τα τραύματα που υπαίστη στο τροχαίο ατύχημα του 1982 στο Σαν Φρανσίσκο προκάλεσαν το θάνατό της. Η ηθοποιός εισήχθη με 11 σπασμένα πλευρά, με κατάγματα της πυέλου και πολλαπλά τραύματα στην κοιλιακή χώρα. Η Γκέινορ, που συχνά υποδυόταν ευαίσθητες γυναίκες γεύτηκε αμέσως την επιτυχία στο Χόλιγουντ.»
- ↑ «Hospitalized». Time (magazine). September 20, 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-02-24. https://web.archive.org/web/20090224220309/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,950804,00.html. Ανακτήθηκε στις 2008-06-25. «Η Τζάνετ Γκέινορ, 75, νικήτρια του πρώτου Όσκαρ Γυναικείας Ερμηνείας, εισήγθη στο νοσοκομείο σε κρίσημη κατάσταση, έχοντας υποστεί τραύμα στον αυχένα, κατάγματα της πυέλου, τραύματα στην ουροδόχο κύστη και στο ένα της νεφρό; εισήχθη επίσης η Μαίρη Μάρτιν, 68, αστέρας του Μπρόντγουεϊ στο θεατρικό South Pacific και πρώτη ηθοποιός που υποδύθηκε τον Πίτερ Παν, σε ιάσιμη κατάσταση με δυο σπασμένα πλευρά, τραύμα της πυέλου και πνευμοθώρακα, μετά από τροχαίο στο Σαν Φρανσίσκο. Στο όχημα που συγκρούστηκε με φορτηγό επέβαιναν οι Γκέινορ, ο σύζυγός της Πολ Γκρέγκορι, 61 ετών, η Μάρτιν και ο μάνατζέρ της, Μπεν Γουόσερ, 76 ετών. Ο Γουόσερ απεβίωσε ενώ ο Γκρέγκορι βρίσκεται σε καλή κατάσταση.»
- ↑ Social Security Death Index, entry for Janet Gregory, SSN 570-03-7623.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Baker, Sarah. Lucky Stars: Janet Gaynor and Charles Farrell. Georgia: Bear Manor Media, 2009. pp. 320 ISBN 978-1593934682
- Menefee, David W. The First Female Stars: Women of the Silent Era. Connecticut: Praeger, 2004. ISBN 0-275-98259-9.
- Martin, Mary. My Heart Belongs. New York: Quill, 1984.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Τζάνετ Γκέινορ Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., σελίδα στον ιστότοπο Cine.gr (Ελληνικά).