Τερέσα Φέρεντς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τερέσα Φέρεντς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση27  Απριλίου 1934[1][2]
Ρούσουφ-Κολόνια ή Ruszów, Lower Silesian Voivodeship[3]
Θάνατος1  Αυγούστου 2022
Τόπος ταφήςMunicipal Cemetery in Sopot, Poland
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[3]
ποιήτρια
Οικογένεια
ΣύζυγοςΖμπίγκνιεφ Γιανκόφσκι (1956–2022)
ΤέκναΆννα Γιάνκο
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑργυρό Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis[4]
Ιστότοπος
pisarze.pl/poezja/158-ferenc-teresa-.html
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Τερέσα Φέρεντς (πολωνικά:Teresa Ferenc) (27 Απριλίου 1934[5]) είναι Πολωνή ποιήτρια.[6][7][8]

Ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σόχι (Βοεβοδάτο Λούμπλιν), το χωριό όπου η Τερέσα Φέρεντς έζησε έως την ηλικία των 9 ετών. Θέα από το Μπουκόβα Γκούρα.

Η Τερέσα Φέρεντς γεννήθηκε στο Ρούσουφ-Κολόνια,[9] στη διοικητική περιφέρεια της Γκμίνα Γουαμπούνιε, εντός του Πόβιατ Ζάμοστς[10] στο Βοεβοδάτο Λούμπλιν στην Πολωνία. [11] Ζούσε με τους γονείς και την οικογένειά της στο χωριό Σόχι στην περιοχή του Ζάμοστς.[12] Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ως παιδί 9 ετών, επέζησε από τη σφαγή του Σόχι[13] από τη ναζιστική Γερμανία την 1η Ιουνίου 1943, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Πολωνίας (1939-1945).[14] Οι γονείς της δολοφονήθηκαν τότε.[15][16] Το χωριό βομβαρδίστηκε επίσης από γερμανικά αεροσκάφη της Luftwaffe.[17][18][19] Ως ορφανή, μεγάλωσε σε συγγενείς και σε ορφανοτροφεία.[20] Μετά την αποφοίτησή του από το Κολέγιο Δασκάλων, δίδαξε σε Λύκειο στο Ρόμπνικ.[21] Το 1956 παντρεύτηκε την ποιητή Ζμπίγκνιεφ Γιανκόφσκι.[22] Μεγάλωσε δύο κόρες, επίσης ποιήτριες, την Άννα Γιάνκο[23] και τη Μιλένα Βιετσόρεκ.[24]

Ως ποιήτρια έκανε το ντεμπούτο της το 1958.[25] Το πρώτο δημοσιευμένο βιβλίο ποιημάτων της ήταν το Moje ryżowe poletko («Ορυζώνας μου») το 1964.[26][27] Τα έργα της Φέρεντς έχουν εμφανιστεί σε δεκάδες ανθολογίες και άλλες συλλογικές εκδόσεις στην Πολωνία και στο εξωτερικό.[28] Δημοσίευσε επίσης βιβλία με ποιήματα για παιδιά.[29] Μαζί με τον σύζυγό της, Ζμπίγκνιεφ Γιανκόφσκι, ίδρυσε την ποιητική ομάδα «Reda».[30] Το 2004 και το 2009 βραβεύτηκε με το Βραβείο της Προέδρου της πόλης του Γκντανσκ στον τομέα του πολιτισμού.[31]

Είναι μέλος του PEN International και ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Πολωνών Συγγραφέων (Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, SPP).[32] Η Φέρεντς έχει δημοσιεύει, μεταξύ άλλων, στο TwórczośćΔημιουργία»), στο Odra και στο Topos.[33]

Το 2016, η Φέρεντς με τον σύζυγό της, Ζμπίγκνιεφ Γιανκόφσκι, απονεμήθηκαν το ασημένιο «Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis».[34][35]

Η Τερέσα Φέρεντς στον κινηματογράφο και σε βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δραματικά γεγονότα στη ζωή της Τερέσα Φέρεντς, όταν επέζησε ως παιδί 9 ετών από τη σφαγή του Σόχι από τους Γερμανούς κατακτητές την 1η Ιουνίου 1943, στην οποία έχασε και τους δύο γονείς της,[36] περιγράφει στο βιβλίο της με τίτλο Mała ZagładaΜικρό Ολοκαύτωμα»), η κόρη της ποιήτριας, Άννα Γιάνκο.[37][38][39]

Το βιβλίο Mała ZagładaΜικρό Ολοκαύτωμα») από την Άννα Γιάνκο έγινε ο καμβάς για τη δημιουργία της ταινίας της Νατάλια Κορίντσκα-Γκρουζ με τίτλο «Μικρή γενοκτονία» (Mała zagłada).[40][41] Η ταινία θυμίζει την τραγική μοίρα της Τερέσα Φέρεντς και των κατοίκων του χωριού Σόχι στην περιοχή Ζάμοστς, θύματα της σφαγής. Παρουσιάζονται επίσης οι συνέπειες του πολέμου και των εγκλημάτων πολέμου στις επόμενες γενιές, τις οικογένειες θυμάτων γενοκτονίας.[42][43][44]

Χαρακτηριστικά της δημιουργικότητας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ποίησή της, η Φέρεντς ασχολείται με θέματα που σχετίζονται με την αγάπη, τη σωματική ύπαρξη και τη μητρότητα. Στην ποίησή της επιστρέφει επίσης συχνά στην τραγωδία της παιδικής της ηλικίας - το 1943, ως παιδί εννέα ετών, παρακολούθησε πώς σχεδόν όλοι οι κάτοικοι (συμπεριλαμβανομένων των γονιών της) πυροβολήθηκαν από τους Γερμανούς. Το ίδιο το χωριό βομβαρδίστηκε και κάηκε (εξ ου και το μοτίβο της φωτιάς επιστρέφει στην ποίησή της).[45][46]

Η Τερέσα Φέρεντς έγραψε στο ποίημα Wieś skamieniała (ποίημα: «Το χωριό ήταν απολιθωμένο») για τη σφαγή του Σόχι, την οποία επέζησε στην παιδική της ηλικία:«Την 1η Ιουνίου 1943 στην άκρη των δασών του Ζβιεζίνιετς, το χωριό μου πυροβολήθηκε.Σόχι - όπως στο Οραντούρ στη Γαλλία,Σόχι - όπως στο Λιντίτσε στην Τσεχία,Σόχι - όπως στη Σαντ΄Άννα ντι Στατσέμα στην Ιταλία[47]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n86812107. Ανακτήθηκε στις 2  Δεκεμβρίου 2019.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 1160314764. Ανακτήθηκε στις 29  Μαΐου 2020.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 1160314764. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2020.
  4. Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
  5. «Teresa Ferenc "Widok na życie", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012, str. 64» [Teresa Ferenc "Widok na Życie", Κοινωνία Φίλων του Σόποτ, Σόποτ 2012, σελ. 64] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  6. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  7. Γκρούσκα-Ζιχ, Μπαρμπάρα (27 Σεπτεμβρίου 2010). «Miłość nie mija» [Η αγάπη δεν περνάει] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  8. «World Cat. Ferenc Teresa» [World Cat. Ferenc Teresa] (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  9. «Teresa Ferenc "Widok na życie", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012, str. 64» [Teresa Ferenc "Widok na Życie", Κοινωνία Φίλων του Σόποτ, Σόποτ 2012, σελ. 64] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  10. «Teresa Ferenc "Widok na życie", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012, str. 64» [Teresa Ferenc "Widok na Życie", Κοινωνία Φίλων του Σόποτ, Σόποτ 2012, σελ. 64] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  11. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  12. Γκρούσκα-Ζιχ, Μπαρμπάρα (27 Σεπτεμβρίου 2010). «Miłość nie mija» [Η αγάπη δεν περνάει] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  13. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  14. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  15. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  16. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  17. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  18. Λούκας, Ρίχαρντ Κ. (2012). Zapomniany Holokaust. Polacy pod okupacją niemiecką 1939-1945 (στα Πολωνικά). Πόζναν: Dom Wydawniczy Rebis. ISBN 978-83-7510-832-3. , σελ. 68.
  19. Ζαγκάλσκι, Γιάκουμπ (23 Απριλίου 2018). «Wojna nie umiera nigdy. Traumatyczne wspomnienia przeszły z matki na córkę» [Ο πόλεμος δεν πεθαίνει ποτέ. Τραυματικές αναμνήσεις πέρασαν από μητέρα σε κόρη] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  20. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  21. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  22. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  23. «A Little Annihilation» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  24. Γκρούσκα-Ζιχ, Μπαρμπάρα (27 Σεπτεμβρίου 2010). «Miłość nie mija» [Η αγάπη δεν περνάει] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  25. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  26. «World Cat. Ferenc Teresa» [World Cat. Ferenc Teresa] (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2020. 
  27. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  28. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  29. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  30. Κουντσέβιτς, Πιότρ (1995). Leksykon polskich pisarzy współczesnych (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Graf-Punkt. ISBN 83-86091-29-0. , p. 219.
  31. «Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury» [Winners of the Award of the Mayor of the City of Gdańsk in the Field of Culture] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020. 
  32. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  33. «Teresa Ferenc. Wiersze. Wybór» [Teresa Ferenc. "Poems. Choice] (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  34. «Wiceminister Sellin wręczył odznaczenia» [trans-title =Ο Υφυπουργός Σέλιν απένημε τα βραβεία] (στα Πολωνικά). 3 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  35. «Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Ferenc Teresa» [Medal for Merit to Culture - Gloria Artis. List of winners of the Medal of Merit to Culture - Gloria Artis. Ferenc Teresa] (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. 
  36. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  37. «A Little Annihilation» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  38. «A Little Annihilation by Anna Janko, Philip Boehm (Translator)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  39. «Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich» (στα Πολωνικά). 15 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  40. «Mała zagłada (2018)» [Mala zaglada (original title) "A Minor Genocide"] (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  41. «Mała zagłada» ["A Minor Genocide"] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  42. «A Little Annihilation» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  43. «A Little Annihilation by Anna Janko, Philip Boehm (Translator)» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2020. 
  44. A Minor Genocide, Film A Minor Genocide in TVP
  45. Κουντσέβιτς, Πιότρ (1995). Leksykon polskich pisarzy współczesnych (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Graf-Punkt. ISBN 83-86091-29-0. , p. 219.
  46. Μπορκόφσκα, Γκραζίνα· Τσερμίνσκα, Μαουγκοζάτα (2000). Pisarki polskie od średniowiecza do współczesności (στα Πολωνικά). Γκντανσκ: Słowo Obraz Terytoria. ISBN 83-87316-74-1. 
  47. Τσιουρίσεκ, Αγκνιέσκα (13 Αυγούστου 2015). «Teresa Ferenc ze wsi Sochy» [Τερέσα Φέρεντς από το χωριό Σόχι] (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος], Wieś skamieniała (poem: "The village is petrified")

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]