Ταινία (παράσιτο)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ταινία
Ταινία των βοοειδών
Ταινία των βοοειδών
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Υποβασίλειο: Ευμετάζωα (Eumetazoa)
Υπερσυνομοταξία: Πλατύζωα (Platyzoa)
Συνομοταξία: Πλατυέλμινθες (Platyhelminthes)
Τάξη: Κυκλοφυλλίδια (Cyclophyllidea)
Οικογένεια: Ταινιοείδη (Taeniidae)
Γένος: Ταινία (Taenia)

Η ταινία (Taenia) είναι γένος κεστώδων σκωλήκων το οποίο περιλαμβάνει μερικά σημαντικά για τα ζώα παράσιτα. Τα μέλη του γένους είναι υπεύθυνα για τις ταινιάσεις και τις κυστικερκώσεις. Έχουν καταγραφεί περισσότερα από 100 είδη. Χαρακτηρίζονται μορφολογικά από ένα σώμα που μοιάζει με κορδέλα (ταινία) και αποτελείται από μια σειρά κομματιών που ονομάζονται προγλωττίδες, και γι' αυτό πήραν αυτό το όνομα. Το πρόσθιο τμήμα του είναι γνωστό ως σκώληκας. Δεν έχουν όλα τα μέλη σκώληκα με γάντζους ή άκανθες στην κεφαλή. Για παράδειγμα, η ταινία των βοοειδών (Taenia saginata) δεν έχει, ενώ η ταινία των χοίρων (Taenia solium) έχει.[1]

Οι προγλωττίδες έχουν κεντρική ωοθήκη με ένα σάκο που παράγει κρόκο οπισθίως. Όπως σε όλες τους κυκλοφυλλίδες κεστώδεις, υπάρχει ένας γεννητικός πόρος στο πλάι της προγλωττίδας. Τα αυγά απελευθερώνονται όταν η προγλωττίδα επιδεινωθεί και έτσι ένας ουρητικός πόρος δεν είναι απαραίτητος.

Κύκλος ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κύκλος ζωής ξεκινάει με τις προγλωττίδες ή τα αυγά με τα ογκοσφαιρίδια (γνωστά και ως εξάκανθα έμβρυα) τα οποία αποβάλλονται με τα κόπρανα και μπορούν να επιζήσουν για ημέρες, ακόμη και μήνες στο περιβάλλον. Μερικές φορές αυτά τα τμήματα εξακολουθούν να μπορούν να κινηθούν μετά την αποβολή και είτε θα αδειάσουν τα αυγά μέσα σε λίγα λεπτά ή, σε κάποια είδη, θα τα συγκρατήσουν μέχρι να φτάσει το κατάλληλο σπονδυλωτό - ενδιάμεσος ξενιστής. Ο ενδιάμεσος ξενιστής (αγελάδα, γουρούνι, τρωκτικά κτλ, ανάλογα με το είδος) πρέπει να χωνέψει τα αυγά ή τις προγλωττίδες. Αν ο ξενιστής είναι ο κατάλληλος για το εκάστοτε είδος ταινίας, τα αυγά εκκολάπτονται και τα εξάκανθα έμβρυα διατρυπούν το τοίχωμα του λεπτού εντέρου του ενδιάμεσου ξενιστή για να ταξιδεύσουν μέχρι τους ραβδωτούς μύες όπου θα γίνουν κυστίκερκοι. Σε αυτό το στάδιο θα αναπτυχθούν και θα διαφοροποιηθούν σε νύμφη δευτέρου σταδίου η οποία έχει τη μορφή κύστης (μέχρι το μέσο του 19ου αιώνα θεωρούταν ότι ήταν διαφορετικό παράσιτο) η οποία είναι μολυσματική για τον τελικό ξενιστή όταν ο πρωτοσκώληκας έχει αναπτυχθεί πλήρως. Για να συνεχίσει ο κύκλος, ο τελικός ξενιστής πρέπει να καταναλώσει το ωμό κρέας του ενδιάμεσου ξενιστή. Όταν φτάσει στο λεπτό έντερο του τελικού ξενιστή, η κύστη χωνεύεται και ο σκώληκας εισέρχεται στο τοίχωμα του λεπτού εντέρου και ο αυχένας αρχίζει να παράγει κομμάτια που θα σχηματίσουν τη στροβίλη. Τα καινούργια αυγά συνήθως εμφανίζονται στα κόπρανα του τελικού ξενιστή σε έξι με εννέα εβδομάδες και ο κύκλος ξαναρχίζει.

Η ταινία των βοοειδών έχει περίπου 1.000 με 2.000 προγλωττίδες και κάθε προγλωττίδα έχει 100.000 αυγά, ενώ η ταινία των χοίρων έχει περίπου 1.000 προγλωττίδες και κάθε προγλωττίδα περιέχει 50.000 αυγά.[2]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Roberts, L.S. and Janovy, John Jr. Foundations of Parasitology 7th Edition. McGraw-Hill. 2005.
  2. Taeniasis, Centers for Disease Control and Prevention, DPDx