Συνθήκη Βελιγραδίου (1904)

Η Συνθήκη Βελιγραδίου (1904)(¹) ήταν διμερής Συνθήκη που συνομολογήθηκε μεταξύ Σερβίας και Βουλγαρίας στις 12 Απριλίου του 1904 στο Βελιγράδι, ως συνέχεια της Συμφωνίας Βελιγραδίου που είχε συναφθεί από τα ίδια μέρη, ένα μήνα πριν.

Σημαντικότερα σημεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την συνθήκη αυτή τα συμβαλλόμενα μέρη μελέτησαν και καθόρισαν :

Το κοινό συμφέρον που θα είχαν οι Χώρες μετά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Μυρστέγκ στα τρία Ευρωπαϊκά Βιλαέτια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή της Θεσσαλονίκης, του Μοναστηρίου και του Κοσσυφοπεδίου.
Την υποχρέωση να εργασθούν και τα δύο μέρη με αλληλεγγύη προκειμένου οι μεταρρυθμίσεις αυτές να επεκταθούν και στο Βιλαέτι της Αδριανούπολης «όπως εξασφαλισθεί η ζωή, η περιουσία και η ελεύθερη ανάπτυξη των ομοεθνών τους στους εν λόγω νομούς».
Την ανάληψη της υποχρέωσης κοινής αντίστασης έναντι οποιασδήποτε εχθρικής ενέργειας από οπουδήποτε προερχόμενη κατά των παραπάνω Βιλαετίων καθώς και να καταβάλουν «όλες τις νόμιμες προσπάθειες» για τη διατήρηση της ειρήνης στη Χερσόνησο του Αίμου.
Την πρόβλεψη της εισδοχής και του Μαυροβουνίου στη Συνθήκη αυτή με την υποχρέωση να το βοηθήσουν τα συμβαλλόμενα μέρη για επέκταση των συνόρων του προς Αλβανία(²) σε περίπτωση που τεθεί Αλβανικό ζήτημα.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

(¹) Η Συνθήκη αυτή φέρεται να συνομολογήθηκε κατόπιν επέμβασης της Ρωσίας προκειμένου δια της μεταξύ των δύο αυτών Σλαβικών κρατών συνεννόησης να δημιουργηθεί ένας ομόθρησκος εγκάρσιος φραγμός στις βλέψεις της Γερμανίας και περισσότερο κατά του τότε προπαγανδιζόμενου Αυστροουγγρικού οράματος «Drang nach Osten» (= Επέκταση προς Ανατολάς).
(²) Στον όρο Αλβανία υπονοούνταν ρητά τα Βιλαέτια Σκόδρας και Ιωαννίνων, σύμφωνα με ειδικό Πρωτόκολλο που συνόδευε τη συνθήκη.

Παρατηρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τη συνθήκη αυτή γεγονός ήταν πως το κέρδος της κάθε πλευράς ήταν άνισο. Η μεν Σερβία φέρεται να εξασφάλιζε τα εθνικά της συμφέροντα στο Βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου, που κατοικείτο κυρίως από Αλβανούς. Η δε Βουλγαρία εκτός της συνδρομής της Σερβίας για το Βιλαέτι της Αδριανούπολης, έμμεσα εξεβίαζε και τη συναίνεση της Σερβίας υπέρ της λύσης του Μακεδονικού Ζητήματος, κατά τις ίδιες βλέψεις και απόψεις του αμυντικού χαρακτήρα, αποφεύγοντας και πάλι επιμελώς τον ακριβή καθορισμό των περιοχών επιρροής των δύο μερών στα Βιλαέτια της ευρωπαϊκής οθωμανικής περιοχής του Αίμου.

Λόγω δε ακριβώς της πραγματικής βασικής αντίθεσης των δύο αυτών Χωρών επί των εθνικών βλέψεών τους η Συνθήκη αυτή ουδέποτε αναδείχθηκε ή επικαλέσθηκε στη πράξη.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ν. Βλάχου «Το Μακεδονικό ως φάση του Ανατ. Ζητήματος» σ.313-5
Δ. Τζώρτζεβιτς «Ιστορία της Σερβίας 1800-1918» σ.329
Χαρ. Νικολάου «Διεθνείς Συνθήκες» σ.179