Στάση του Βάρδα Φωκά
Η Στάση του Βάρδα Φωκά ήταν μία εξέγερση που έγινε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία την περίοδο 987-989[1], κατά τη βασιλεία του Ιωάννη Τσιμισκή. Ηγέτης της εξέγερσης ήταν ο Βάρδας Φωκάς, μέλος γνωστής οικογένειας ευγενών της αυτοκρατορίας, και ανιψιός του προηγούμενου δολοφονημένου αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Ο Βάρδας Φωκάς εκμεταλλευόμενος τον πόλεμο των Βυζαντινών με τους Ρως επαναστάτησε διεκδικώντας τον θρόνο.
Όταν δολοφονήθηκε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς το 969, ο Βάρδας Φωκάς, που κατείχε ανώτερα αξιώματα, φυλακίστηκε στην Αμάσεια. Από εκεί δραπέτευσε με τη βοήθεια των ανιψιών του Θεόδωρου και Νικηφόρου και μετέβη στην Καισάρεια[2]. Στην Καισάρεια ο Φωκάς μάζεψε στρατό και το 971 με την υποστήριξη των ευγενών της περιοχής ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας[3]. Ο Ιωάννης Τσιμισκής απασχολημένος στον πόλεμο με τους Ρως συνέλαβε τον αδελφό του Βάρδα, Λέοντα Φωκά, που ήταν κουροπαλάτης και τον τύφλωσε[4].
Ο Βάρδας Φωκάς έχοντας μαζέψει μεγάλο στρατό ξεκίνησε για την Κωνσταντινούπολη. Αναφέρεται ότι όσοι στον δρόμο του αρνούντο να τον ακολουθήσουν, έκαιγε τα σπίτια τους και έδινε τα υπάρχοντα τους για λάφυρα σε όσους τον ακολουθούσαν[5]. Ο Τσιμισκής του έστειλε επιστολή όπου του ζητούσε να παραδοθεί, θα του δινόταν αμνηστία όπως και σε όλους όσους τον ακολουθούσαν και θα διασφαλιζόταν η περιουσία τους. Ο Βάρδας Φωκάς δεν απάντησε στον αυτοκράτορα και συνέχισε την πορεία του[5].
Ο Τσιμισκής μαθαίνοντας ότι ο Φωκάς αρνήθηκε να απαντήσει και τον έβριζε μπροστά στους απεσταλμένους του, κάλεσε τον στρατηγό του Βάρδα Σκληρό με το μεγαλύτερο τμήμα του στρατού της Ευρώπης και τον έστειλε να συναντήσει τον Φωκά[6]. Ο Βάρδας Σκληρός πέρασε τον Βόσπορο και στο Δορύλαιο συναντήθηκε με όσα στρατεύματα της Ασίας υπήρχαν διαθέσιμα[7]. Ο Τσιμισκής έστειλε εκ νέου επιστολή στον Φωκά προτείνοντας του τους ίδιους όρους με αυτούς της πρώτης αλλά ο Φωκάς απάντησε αυτή τη φορά αρνούμενος οποιαδήποτε προσφορά[7].
Ο Φωκάς μέσω της Εφέσου πλησίασε στα Μικρασιατικά παράλια όπου και στρατοπέδευσε στη Μεσάνακτα.[8]. Ο Βάρδας Σκληρός συνάντησε εκεί τον Βάρδα Φωκά. Ο Σκληρός μεταμφίεσε άντρες του και τους έστειλε στο αντίπαλο στρατόπεδο όπου κατάφεραν να πάρουν με το μέρος τους πολλούς αρχηγούς με την υπόσχεση της αμνηστίας[8]. Ο Φωκάς τις επόμενες ημέρες αντιμετώπισε μεγάλο πρόβλημα με τις λιποταξίες προς τον Σκληρό, ανάμεσα τους και ο πρώτος ξάδελφος του Διογένης ο Ανδάλεστος, τα ανίψια του Παρσακουτηνοί που τον είχαν βοηθήσει να αποδράσει και πολλοί σημαντικοί ευγενείς. Αναφέρεται ότι του έμειναν μόνο η οικογένεια του οι Φωκάδες και ελάχιστοι πιστοί[9].
Κάποιο βράδυ στο στρατόπεδο του ο Φωκάς άκουσε κάποια φωνή και το πρωί καβαλικεύοντας το άλογο του και οπλισμένος για μάχη έτρεξε στο στρατόπεδο του[10]. Την επόμενη νύχτα με 300 ιππείς που του είχαν απομείνει κατέφυγε στο κάστρο Τυραίον το οποίο το είχε εξοπλίσει με προμήθειες πρωτύτερα για περίπτωση που χρειαστεί.[11]. Ο Σκληρός μαθαίνοντας τη φυγή του Φωκά τον καταδίωξε, όπου κατά την καταδίωξη ο Φωκάς παραλίγο να πιαστεί από τον Κωνσταντίνο Χάροντα αλλά τον σκότωσε με το ρόπαλο του και μπήκε στο κάστρο[12].
Ο Βάρδας Σκληρός άρχισε αμέσως την πολιορκία του κάστρου αναγκάζοντας τον Φωκά να ζητήσει συμφωνία για να παραδοθεί. ο Φωκάς ζήτησε μόνο να χαριστεί η ζωή σε αυτόν και στην οικογένεια του. Ο Σκληρός ζήτησε την απόφαση του αυτοκράτορα, συνέλαβε τον Φωκά και τον κούρεψε, έπειτα τον έστειλε στη Χίο μοναχό[13]. Ο Φωκάς παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του στο μοναστήρι φρουρούμενος[13].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Στάση Βάρδα Φωκά, 987-989, Συγγραφή : Στουραϊτης Ιωάννης (10/12/2003)
- ↑ G. Schlumberger, σελ 76
- ↑ G. Schlumberger, σελ 78
- ↑ G. Schlumberger, σελ 81
- ↑ 5,0 5,1 G. Schlumberger, σελ 82
- ↑ G. Schlumberger, σελ 83
- ↑ 7,0 7,1 G. Schlumberger, σελ 84
- ↑ 8,0 8,1 G. Schlumberger, σελ 86
- ↑ G. Schlumberger, σελ 87
- ↑ G. Schlumberger, σελ 88
- ↑ G. Schlumberger, σελ 89
- ↑ G. Schlumberger, σελ 90
- ↑ 13,0 13,1 G. Schlumberger, σελ 92
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- G. Schlumberger, Ο Αυτοκράτορ Ιωάννης Τσιμισκής και η Βυζαντινή εποποιία, τόμος Α΄, εκδόσεις Βεργίνα.