Σατόρι

Ο ιαπωνικός όρος 悟り σατόρι. Αποτελείται από τον κινεζικό χαρακτήρα 悟 (προφέρεται γου στα μανδαρινικά κινέζικα και σημαίνει κατανόηση) και τη συλλαβή χιραγκάνα り (ρι)'.

Σατόρι (ιαπωνικά: 悟り‎, [satoɽi]) είναι ο ιαπωνικός βουδιστικός όρος για τη φώτιση στο Βουδισμό Ζεν. Η κυριολεκτική σημασία της λεξης είναι «κατανόηση».

Το σατόρι αναφέρεται σε μια «βαθιά» και διαρκή κατάσταση φώτισης. Είναι διαφορετικό από το Κένσο, το οποίο είναι μια προσωρινή καθαρή ματιά στην πραγματική φύση της ύπαρξης. Συνηθίζεται να χρησιμοποιείται η λέξη σατόρι όταν γίνεται αναφορά στις φωτισμένες καταστάσεις του Βούδα. Σύμφωνα με τον D. T. Suzuki, το «σατόρι είναι ο λόγος ύπαρξης του Ζεν, χωρίς το οποίο το Ζεν δεν νοείται».

Ο στόχος του διαλογισμού Ζεν είναι το η προσωπική εμπειρία του σατόρι και η με αυτό τον τρόπο η βίωση της αρχικής εμπειρίας του Βούδα. Από τους μαθητές Ζεν περιμένει κανείς να υπομείνουν πνευματικές και σωματικές βασάνους, με ιδιαίτερη έμφαση στο Ζαζέν και τη μελέτη ορθολογικά μη επιλύσιμων προβλημάτων (Κοάν), τα οποία αποσκοπούν στο να υποσκαπτεί η εμπιστοσύνη του υποκειμένου στην ορθολογική σκέψη. Η διαφορά με τη χριστιανική έννοια του ξαφνικού προσηλυτισμού ή της πνευματικής αφύπνισης έγκειται στο ότι το άτομο που κατακτά το σατόρι δεν υπηρετεί την κοινωνία αλλά αποκτά μάλλον την ικανότητα να ζήσει χωρίς φόβο ή προσκόλληση στη ζωή.