Σανταμέρι (κάστρο)
| Σανταμέρι (Κάστρο) | |
|---|---|
 | |
| Είδος | κάστρο |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°59′42″N 21°34′48″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Περιφερειακή ενότητα Αχαΐας[1] και Δήμος Δυτικής Αχαΐας |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Χρηματοδότης | Νικόλαος Γ΄ Σαίντ Ομέρ |
| δεδομένα (π) | |
Το Σανταμέρι είναι κάστρο χτισμένο στο ομώνυμο βουνό, Σανταμέρι ή Σκόλλις, στην Αχαΐα και εγγύς των συνόρων με την Ηλεία. Είναι γνωστό και σαν Σαντομέρι, Κάστρο Σαιντ Ομέρ και Κάστρο των Παλαιολόγων. Ήταν από τα ισχυρότερα κάστρα και έλεγχε όλο τον Ηλειακό κάμπο και τα περάσματα για την Τριταία.
Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χτίστηκε το 1311 από τον Γάλλο άρχοντα Νικόλαο Γ΄ Σαιντ Ομέρ στον οποίο οφείλει και την ονομασία του[2], ενώ σε ενετικούς καταλόγους αναφέρεται με το όνομα Εντρόλκαμο. Ο Σαιντ Ομέρ τότε ήταν βαρώνος της Θήβας. Παλαιότερα πιστευόταν ότι ο ίδιος είχε χτίσει και το Παλαιόκαστρο Ναυαρίνου, αν και από τους σύγχρονους ερευνητές θεωρείται πιθανότερο, ότι το κάστρο αυτό, το οποίο κτίστηκε το 1278, το κατασκεύασε ο Νικόλαος Β΄ του Σαιντ Ομέρ[3], Φλαμανδός σταυροφόρος και θείος του Νικολάου Γ΄.
Γύρω από το κάστρο του Σανταμερίου αναπτύχθηκε μεγάλη πόλη που στην περίοδο ακμής της είχε 1.500 εστίες. Οι Βυζαντινοί είχαν προσπαθήσει πολλές φορές να εκπορθήσουν το κάστρο χωρίς ωστόσο να τα καταφέρουν. Σύμφωνα με το Αραγωνικό χρονικό σε μεγάλη μάχη στην πεδιάδα μπροστά (δυτικά) στο Σανταμέρι, μεταξύ Βυζαντινών και Πριγκιπάτου της Αχαΐας, όπου ανήκε το κάστρο τότε, οι Βυζαντινοί είχαν απώλειες 1.500 στρατιώτες, αιχμάλωτους και νεκρούς και έχασαν και 500 άλογα.
Το 1429 το κάστρο δόθηκε προίκα στον μετέπειτα αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, μαζί με αυτό του Χλεμουτσίου που ήταν αντικριστά, όταν παντρεύτηκε την Θεοδώρα (Μαγδαληνή Καρολίνα) Τόκου, κόρης του Λεονάρδου Τόκου. Τον επόμενο χρόνο η Θεοδώρα πέθανε λόγω δυστοκίας και τάφηκε στο Σανταμέρι. Μετά από πολλά χρόνια τα οστά της μεταφέρθηκαν στον Μυστρά.
Το 1460 παραδόθηκε στους Τούρκους, οι οποίοι είχαν υποσχεθεί στους κατοίκους του να τους αφήσουν να φύγουν, αν το παραδώσουν. Ωστόσο, δεν κράτησαν την συμφωνία και οι περισσότεροι κάτοικοι ή σκοτώθηκαν ή πουλήθηκαν σκλάβοι.
Λαϊκές Παραδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η παράδοση λέει ότι κάποτε ήταν δύο νεράιδες που όταν πέθανε ο πατέρας τους τους άφησε τα δύο κάστρα. Στην όμορφη άφησε το Χλεμούτσι και στην άσχημη το Σανταμέρι. Η όμορφη δεν είχε παιδιά ενώ η άσχημη είχε και παρηγορούνταν ότι είχε δώσει την ομορφιά της στα παιδιά της και γι' αυτό ήταν άσχημη. Κάποτε η αδελφή της ζήτησε να της δώσει το ένα παιδί της, αυτή έδωσε το μικρότερο κορίτσι της. Αργότερα το μετάνιωσε και πήγε να το ζητήσει πίσω, αλλά η αδελφή της δεν της άνοιγε. Η μάνα ξαναπήγε πολλές φορές αλλά πάλι η αδελφή της δεν άνοιγε παρά τα κλάματα της και τους οδυρμούς. Τέλος, αποφασίζει να γυρίσει πίσω στα άλλα παιδιά της αλλά στην επιστροφή της είναι οργισμένη και παρασέρνει με μανία ότι βρει στον δρόμο της, ενώ το κλάμα της ακούγεται μέχρι τον «κάτω κόσμο».
Το κάστρο σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα στην περιοχή διασώζονται τα τείχη του κάστρου, λείψανα πολλών κτιρίων και ερείπια βυζαντινού ναού. Έξω από το κάστρο υπάρχει η ονομαζόμενη τοποθεσία Πατρινή όπου εκεί λένε οι ντόπιοι ήταν ο τάφος της Θεοδώρας Τόκου. Κάθε χρόνο στο χωριό Σανταμέρι πραγματοποιούνται τα «Παλαιολόγεια», πολιτιστική εκδήλωση αφιερωμένη στον τελευταίο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Παλαιολόγο.
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ www
.kastra .eu /castleen .php?kastro=santameri. - ↑ * Ουίλιαμ Μίλλερ, Οι ηγεμόνες της Πελοποννήσου, 1927, επανέκδοση Ελεύθερη Σκέψις 1994, μετάφραση Σπυρίδων Λάμπρου, ISBN 960-7199-37-5
- ↑ Παλαιό Ναυαρίνο Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: odysseus.culture.gr - "ΟΔΥΣΣΕΥΣ" του Υπουργείου Πολιτισμού.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εφημερίδα Πελοπόννησος, φύλλο 14 Ιουνίου 2008, δισέλιδο αφιέρωμα.
- Νίκος Ε. Πολίτης, Παραδόσεις, εκδόσεις Γράμματα.
- Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών, Τόμος Β', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, Τρίτη Έκδοση, λήμμα Σκόλλις.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η παράδοση με τις δύο νεράιδες.
- Η παράδοση με τις δύο νεράιδες από το έργο «Η μάνα» του Ανδρέα Καρκαβίτσα.