Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρομπ Ρόυ ΜακΓκρέγκορ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρομπ Ρόυ ΜακΓκρέγκορ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Robert Roy MacGregor (Αγγλικά)
Προφορά
Γέννηση7  Μαρτίου 1671[1][2][3]
Glengyle
Θάνατος28  Δεκεμβρίου 1734[1][2][4]
Balquhidder
Τόπος ταφήςΣκωτία
Χώρα πολιτογράφησηςΣκωτία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςσκωτς[5]
Αγγλικά[6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγεωργός
livestock and dairy producers[7]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτική ιδεολογίαΙακωβιτισμός
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματοςκλοπή
Οικογένεια
ΣύζυγοςMary Helen MacGregor (από 1693)[8]
ΤέκναJames Mor MacGregor[9]
Coll MacGregor[9]
Duncan MacGregor[9]
Ranald MacGregor[9]
Robert 'Oig' MacGregor[9]
ΓονείςDonald MacGregor[9] και Margaret Campbell[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαScottish clan chief
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ρόμπερτ Ρόυ ΜακΓκρέγκορ (Σκωτική Γαελική γλώσσα: Raibeart Ruadh MacGriogair, βαφτίστηκε 7 Μαρτίου 167128 Δεκεμβρίου 1734), γνωστός συνήθως ως Ρομπ Ρόυ (Κόκκινος Ρόμπερτ) ή εναλλακτικά Ρεντ ΜακΓκρέγκορ (Κόκκινος ΜακΓκρέγκορ), ήταν διάσημος Σκωτσέζος λαϊκός ήρωας και παράνομος των αρχών του 18ου αιώνα, ο οποίος μερικές φορές αποκαλείται ως ο Ρομπέν των Δασών των Σκωτσέζων.

Το όνομα Rob Roy είναι η αγγλοποιημένη απόδοση του γαελικού Raibeart Ruadh ή Κόκκινου Ρόμπερτ (είχε κόκκινα μαλλιά, και από κει προέρχεται το Ruadh που στη γαελική γλώσσα σημαίνει κοκκινομάλλης, αν και με το χρόνο τα μαλλιά του Ρομπ Ρόυ σκουρήνανε προς τα πυρόξανθα).

Ο Ρομπ Ρόυ γεννήθηκε στο Γκλένγκαϊλ, στην κορυφή της Λοχ Κατρίν, σε μία εποχή παρανομίας και αιματοχυσίας. Πατέρας του ήταν ο Ντόναλντ ΜακΓκρέγκορ και μητέρα του η Μάργκαρετ Κάμπελ και καταγόταν από μία παράνομη και ματωμένη οικογένεια. Ακριβώς επειδή η οικογένειά του φημιζόταν για τις βιαιοπραγίες της, είχε απαγορευθεί από το 1603 με νόμο το οικογενειακό όνομα των ΜακΓκρέγκορ. Για τους παραβάτες καθόριζε ο νόμος την ποινή του θανάτου. Για το λόγο αυτό είχε πάρει και ο ΜακΓκρέγκορ το οικογενειακό όνομα της μητέρας του, Κάμπελ. Μαζί με άλλους αρχηγούς των Χάιλαντς, σε ηλικία 18 ετών ο Ρομπ Ρόυ συμμετείχε μαζί με τον πατέρα του στην εξέγερση των Ιακωβιτών, με επικεφαλής τον υποκόμη Τζον Γκράχαμ, για να υποστηρίξουν τον βασιλιά Ιάκωβο Β΄, που προερχόταν από τον Οίκο των Στιούαρτ και είχε καθαιρεθεί από τον Γουλιέλμο της Οράγγης. Αν και νικητής στις πρώτες μάχες, ο Τζον Γκράχαμ σκοτώθηκε το 1689 και η εξέγερση ξεφούσκωσε. Ο πατέρας του Ρομπ οδηγήθηκε στη φυλακή, όπου κρατήθηκε για δύο χρόνια με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Η υγεία της μητέρας του Ρομπ επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια που ο πατέρας του ήταν στη φυλακή. Όταν τελικά ελευθερώθηκε ο Ντόναλντ ΜακΓκρέγκορ, η σύζυγός του είχε πεθάνει και ο ίδιος δεν επανήλθε ποτέ στην προηγούμενη κατάσταση υγείας και πνεύματος.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Ρομπ Ρόυ ήταν ένας εξαιρετικά δυνατός άνθρωπος. Είχε φαρδιούς ώμους και μακριά χέρια, που έκαναν κάθε του χτύπημα με το ξίφος θανάσιμο. Λένε πως τα χέρια του ήταν τόσο μακριά ώστε μπορούσε να δένει τις καλτσοδέτες του, που βρίσκονταν πέντε πόντους κάτω από τα γόνατα, χωρίς να σκύβει.

Τον Ιανουάριο του 1693, ο Ρομπ Ρόυ παντρεύτηκε τη Μαίρη Έλεν ΜακΓκρέγκορ (1671-1745), με την οποία απέκτησε τέσσερις γιους: τον Τζέιμς, τον Ράναλντ, τον Κολ και τον Ρόμπερτ (γνωστό ως Νεαρό Ρομπ). Αργότερα υιοθετήθηκε κι ένας ξάδελφος, ονόματι Ντάνκαν.

Ο Ρομπ Ρόυ έγινε ένας πολύ γνωστός, σεβαστός και τίμιος ζωέμπορος κοντά στη Λοχ Άρκλετ, σε μία εποχή που η ζωοκλοπή και η πώληση προστασίας κατά της κλοπής ήταν ένας κοινός τρόπος για να κερδίσει κανείς τα προς το ζην[10]. Ο Ρομπ Ρόυ δανείστηκε ένα μεγάλο ποσό για να αυξήσει το κοπάδι του, αλλά λόγω της εξαφάνισης του επικεφαλής βοσκού, στον οποίο είχε εμπιστευθεί τα χρήματα και το κοπάδι του, ο Ρομπ Ρόυ έχασε τα χρήματα και τα ζώα και απέτυχε να εκπληρώσει τις δανειακές του υποχρεώσεις. Ως εκ τούτου, τέθηκε εκτός νόμου και η σύζυγός του και τα παιδιά του εκδιώχθηκαν από το σπίτι τους, το οποίο στη συνέχεια κάηκε. Μετά από αλλεπάλληλους σκληρούς χειμώνες, ο Ρομπ Ρόυ άρχισε τις επιδρομές στις πλούσιες ιδιοκτησίες των Λόουλαντς για να θρέψει το κλαν του. Αφού ο κύριος πιστωτής του, ο Τζέιμς Γκράχαμ, 1ος δούκας του Μόντροουζ, κατέσχεσε τα χωράφια του, ο Ρομπ Ρόυ εξαπέλυσε μία ιδιωτική αιματηρή βεντέτα εναντίον του δούκα, ο οποίος τον επικήρυξε. Η συμπάθεια που έδειχνε ο Ρομπ Ρόυ στους Ιακωβίτες υποδαυλίστηκε τότε από την επιθυμία του για εκδίκηση. Λεηλάτησε τη γη του δούκα έχοντας για κύριο στόχο του τους κτηνοτρόφους. Αν δεν τους έκλεβε απ' ευθείας, τους ζητούσε χρήματα για να τους προστατεύει ή για να μην τους κλέβει. Η άγρια περιοχή, με τα δάση της, τους βράχους της και τις χαράδρες της, καθώς και η συμπάθεια που του έδειχναν οι φτωχοί έκαναν το έργο του σχεδόν ακίνδυνο.

Ο Ρομπ Ρόυ γλίτωσε κατ' επανάληψη τη φυλακή, αποκτώντας φήμη παρόμοια με αυτήν του Ρομπέν των Δασών στην Αγγλία. Όπως και ο Ρομπέν των Δασών, έτσι και ο Ρομπ Ρόυ περιβαλόταν από μία μικρή ομάδα από έμπιστους.

Τα ερείπια του σπιτιού του Ρομπ Ρόυ στο Γκλεν Σίρα

Το 1716 ο Ρομπ Ρόυ μετακόμισε στο Γκλεν Σίρα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα και έζησε υπό την προστασία του Τζον Κάμπελ, 2ου δούκα του Αργκάιλ. Ο Τζον Κάμπελ διαπραγματεύτηκε αμνησία και προστασία για τον Ρομπ και του χορήγησε άδεια για να χτίσει σπίτι στο Γκλεν υπό την προϋπόθεση να παραδώσει τα όπλα του. Ο θρύλος λέει ότι ο Κάμπελ παρέλαβε μόνο ένα μεγάλο απόθεμα από παλιά σκουριασμένα όπλα. Μερικά αντικείμενα του Ρομπ Ρόυ βρίσκονται ακόμα στο Κάστρο Ινβεράρεϊ. Ο Ρομπ Ρόυ χρησιμοποίησε αυτό το σπίτι μόνο περιστασιακά για τα επόμενα 3-4 χρόνια.

Το 1719, ο Ρομπ Ρόυ τραυματίστηκε άσχημα στη μάχη του Γκλεν Σιλ, στην οποία ένας βρετανικός στρατός Σκωτσέζων και Άγγλων νίκησαν τους Ιακωβίτες που είχαν ως στόχο την αποκατάσταση της μοναρχίας των Στιούαρτ. Κάποια στιγμή γύρω στο 1720 μετακόμισε στη Λοχ Ντόιν και κάποια στιγμή πριν το 1722 μετακόμισε τελικά στο Μπαλγουίντερ.

Μία από τις πολλές ιστορίες του Ρομπ Ρόυ είναι σχετική με τον εξάδελφό του που ήταν εντιμότατος καθηγητής της Ιατρικής. Ο γιατρός είχε ένα γιο 9-10 ετών. Κάποτε που ο Ρομπ επισκέφθηκε τον ξάδελφό του, του είπε:
- Σκέφτομαι τι θα μπορούσα να κάνω αγαπητέ μου εξάδελφε για να σου δείξω την ευγνωμοσύνη μου για όσα έχεις κάνει για μένα. Έχεις αυτό το αγοράκι που θα το καταστρέψεις αν το χώσεις στα βιβλία. Για να σου δείξω λοιπόν τα καλά μου αισθήμαα θα το πάρω μαζί μου στο βουνό να το κάνω έναν γερό, σωστό άνδρα.
Ο γιατρός είδε για μια στιγμή το όραμα του γιου του κρεμασμένου από την αγχόνη και αρνήθηκε την ευγενική προσφορά, λέγοντας πως το παιδί του ήταν πολύ αδύνατο για τέτοια δουλειά.

Τα τελευταία χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο τάφος του Ρομπ Ρόυ σε καρτ-ποστάλ, περ. 1910-1920

Το 1722, ο Ρομπ Ρόυ αναγκάστηκε να παραδοθεί. Αργότερα φυλακίστηκε, αλλά τελικά του δόθηκε χάρη το 1727 και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ελεύθερος.

Μία άλλη εκδοχή αυτής της σειράς των γεγονότων φέρει τα κτήματα του Ρομπ Ρόυ να του αφαιρούνται λόγω της συμμετοχής του στην εξέγερση του 1715 και τον δούκα του Μόντροουζ να αποκτά την ιδιοκτησία το 1720[11]. Αλλού αναφέρεται ότι ο Ρομπ Ρόυ είχε πάρει την απόφαση να γίνει Ρωμαιοκαθολικός και έφυγε ακούσια από τη μοναχική του κατοικία, μετανιωμένος για τα εγκλήματά του[12].

Ο Ρομπ Ρόυ πέθανε στο σπίτι του στο Μπαλγουίντερ στις 28 Δεκεμβρίου του 1734[13]. Λέγεται πως όταν βρισκόταν στα τελευταία του, του είπαν πως είχε έρθει για να τον επισκεφθεί ένας παλιός εχθρός του. Τότε ο ετοιμοθάνατος φώναξε:
- Σηκώστε με από το κρεβάτι μου, βάλτε μου τη στολή μου και φέρτε τα όπλα μου, γιατί κανένας από τους εχθρούς μου δεν πρέπει να έχει να λέει πως είδε τον Ρομπ Ρόυ άοπλο και ανυπεράσπιστο.
Αφού τελείωσε η επίσκεψη είπε:
- Τώρα τέλειωσαν όλα πια. Ας παίξουν οι γκάιντες το "Δεν Θα Ξαναγυρίσω Ποτέ".
Πριν να προφτάσουν να κάνουν την επιθυμία του, ο Ρομπ Ρόυ είχε πεθάνει.

Η κληρονομιά του Ρομπ Ρόυ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο τάφος του Ρομπ Ρόυ ΜακΓκρέγκορ, της γυναίκας του, Έλεν, και των γιων του, Κολ και Ρόμπερτ.

Το σπίτι στο Γκλένγκαϊλ, στις όχθες της Λοχ Κατρίν, χρονολογείται στις αρχές του 18ου αιώνα, με μία βεράντα του 1707, και χτίστηκε στο σημείο μίας πέτρινης αγροικίας του 17ου αιώνα όπου λέγεται ότι γεννήθηκε ο Ρομπ Ρόυ. Από τη δεκαετία του 1930, το διατηρητέο κτίριο ανήκε σε διάφορες αρχές αλλά το Νοέμβριο του 2004 αποφασίστηκε να τεθεί σε πλειστηριασμό, παρά τις αντιρρήσεις του Σκωτικού Εθνικού Κόμματος.

Ο Δρόμος του Ρομπ Ρόυ (Rob Roy Way) είναι ένα μονοπάτι μακριάς διαδρομής από το Ντράιμεν μέχρι το Πίτλοχρι, που δημιουργήθηκε το 2002 και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Ρομπ Ρόυ.

Απόγονοι του Ρομπ Ρόυ εγκαταστάθηκαν στο ΜακΓκρέγκορ της Αϊόβα, και το 1849 αναφέρθηκε ότι το αυθεντικό δαχτυλίδι με τη σφραγίδα των ΜακΓκρέγκορ ανήκε στον Άλεξ ΜακΓκρέγκορ της Αϊόβα. Η σφραγίδα ήταν μία αιματόπετρα από τη λίμνη Λοχ Λόμοντ και σχεδιάστηκε από τον Ουίλιαμ Ουίλιαμς[14].

Το 1723 δημοσιεύτηκε μία μυθιστορηματική αφήγηση της ζωής του Ρομπ Ρόυ, με τίτλο The Highland Rogue[15]. Ο Ρομπ Ρόυ έγινε θρύλος κατά τη διάρκεια της ζωής του και ο Γεώργιος Α΄ της Μεγάλης Βρετανίας αναγκάστηκε να δώσει χάρη για τα εγκλήματά του, την ίδια εποχή που ο Ρομπ Ρόυ σκεφτόταν να μετακινηθεί στις αποικίες. Η έκδοση του Ρομπ Ρόυ από τον Γουόλτερ Σκοτ το 1817, ενίσχυσε περαιτέρω τη φήμη του και επέκτεινε τη βιογραφία του. Ο Εκτόρ Μπερλιόζ εμπνεύτηκε από το βιβλίο και συνέθεσε μία ουβερτούρα. Η ζωή του μεταφέρθηκε επίσης στον κινηματογράφο, όπως στην ταινία του βωβού κινηματογράφου Ρομπ Ρόυ (Rob Roy, 1922), την ταινία της Walt Disney Productions Rob Roy, the Highland Rogue (1953) και την ταινία Ρομπ Ρόι: Εις το Ονομα της Τιμής (Rob Roy, 1995), σκηνοθεσίας του Μάικλ Κέιτον Τζόουνς με πρωταγωνιστή τον Λίαμ Νίσον.

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6vx3ng5. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p47709.htm#i477086. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) Find A Grave. 2856. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 15505523z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk20241220890. Ανακτήθηκε στις 31  Μαρτίου 2024.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk20241220890. Ανακτήθηκε στις 17  Νοεμβρίου 2024.
  8. p47709.htm#i477086. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 9,8 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  10. Carol Kyros Walker, Recollections of a Tour Made in Scotland by Dorothy Wordsworth, παράρτημα 5, Yale University Press (1997)
  11. Sir James Balfour Paul, The Scots Peerage, Vol 6, σελ. 273, Εδιμβούργο: David Douglas, LLD ed. (1909)
  12. Kenneth Macleay, Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor (1818)
  13. Louis Albert Necker, A voyage to the Hebrides, or western isles of Scotland;: with observations, σελ. 80
  14. Major William Williams' Journal, Annals of Iowa, τ. 12, Νο. 4, 3η σειρά, σελ. 257, Historical Department of Iowa, Απρίλιος 1920
  15. English Short-Title Catalogue T109114. Παλαιότερες αποδόσεις του έργου στον Ντάνιελ Ντεφόε δεν είναι αποδεκτές σήμερα λόγω ύφους. Βλέπε The New Cambridge Bibliography of English Literature II 902 και το A Checklist of the Writings of Daniel Defoe του Τζον Ρόμπερτ Μουρ (Hamden, Connecticut: Archon Books, 1971).
  • Nigel Tranter, Rob Roy MacGregor, Νέα Υόρκη: Barnes and Noble (1991) ISBN 1-897784-31-7.
  • K. Macleay M.D., Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor, Εδιμβούργο, William Brown, 1881
  • W Η Murray, Rob Roy MacGregor, His Life and Times, Conongate Books Ltd, 1996
  • David Stevenson, The Hunt for Rob Roy, The Man and the Myths, John Donald Publishers, 2004
  • Elias Bockett, The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, ECCO Print Editions, 1724