Πόρετς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 45°13′N 13°35′E / 45.217°N 13.583°E / 45.217; 13.583

Πόρετς
Άποψη του Πόρετς από το καμπαναριό της Ευφρασιανής Βασιλικής

Σημαία
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Πόρετς
45°13′38″N 13°35′43″E
ΧώραΚροατία
ΠεριφέρειαΚομητεία Ίστρια
Διοικητική υπαγωγήΖουπανίγια Ίστρια
ΠροστάτηςMaurus of Parentium
Έκταση111,7 km²[1] και 14,3 km²[1]
Υψόμετρο29 μέτρα
Πληθυσμός16.696
Ταχ. κωδ.52440
Τηλ. κωδ.052
Ζώνη ώραςUTC+01:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Πόρετς ή Παρέντσο (κροατικά: Poreč, ιταλικά: Parenzo, αρχαία ελληνικά: Πάρενθος) είναι πόλη και δήμος της Κροατίας. Βρίσκεται στη χερσόνησο της Ιστρία, στις ανατολικές ακτές της βόρειας Αδριατικής. Έχει 16.696 κατοίκους[2]. Το κύριο αξιοθέατο είναι η Ευφρασιανή Βασιλική, του 6ου αιώνα μ.Χ., η οποία είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1997.[3] Το Πόρετς είναι δημοφιλές τουριστικό θέρετρο της χώρας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η περιοχή κατοικείται από την προϊστορία. Στο προστατευμένο λιμάνι της πόλης δημιουργήθηκε ένα ψαροχώρι από τους Ιστρίους, μια φυλή Ιλλυριών. Το 129 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την περιοχή και ένα αρχαίο ρωμαϊκό κάστρο κατασκευάστηκε στην μικρή χερσόνησο, διαστάσεων 200 επί 400 μέτρων, όπου βρίσκεται σήμερα το κέντρο της πόλης. Ο αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος έδωσε στην πόλη καθεστώς δήμου, με το όνομα Colonia Iulia Parentium. Κατά τον 3ο αιώνα μ.Χ. στην πόλη υπήρχε χριστιανική κοινότητα. Ο πρώτος επίσκοπος της πόλης Μάβαρ ήταν θύμα των διωγμών. Σήμερα έχει αγιοποιηθεί (άγιος Μάουρος της Παρένθου) είναι ο πολιούχος της πόλης[4].

Μετά τη πτώση της δυτικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το 476, την πόλη κατέλαβαν οι Οστρογότθοι και μετά το 539 πέρασε στην κατοχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι Σλάβοι άρχισαν να φτάνουν στην Ιστρία στις αρχές του 7ου αιώνα. Το 788 πέρασε στην κατοχή των Φράγκων και μετά από μια μικρή περίοδο ανεξαρτησίας τον 12ο αιώνα πέρασε στην κυριαρχία του Πατριαρχείο της Ακουιληίας. Το 1267, το Παρέντσο έγινε η πρώτη πόλη στην Ιστρία η οποία πέρασε στην κατοχή των Βενετών. Το 1354 καταστράφηκε από τους Γενοβέζους. Η πόλη έφτασε να έχει 3.000 κατοίκους, αλλά επιδημίες πανώλης είχαν ως αποτέλεσμα το 1646 να έχει μόνο 100, με αποτέλεσμα οι Βενετοί να φέρουν άτομα από την Δαλματία, τη Βοσνία, το Μαυροβούνιο και την Αλβανία[5]. Με την κατάλυση της Δημοκρατίας της Βενετίας το 1797, η πόλη πέρασε στην κατοχή των Αυστριακών και το 1805 στου Ναπολέοντα, για να επιστρέψει το 1814 πάλι στους Αψβούργους της Αυστροουγγαρίας.

Το Παρέντσο ορίστηκε το 1861 πρωτεύουσα της επαρχίας της Ιστρίας, και έτσι ήταν έδρα της κυβέρνησης της Ιστρίας και του επαρχιακού κοινοβουλίου.[6] Το 1902, ενώθηκε σιδηροδρομικώς με την Τεργέστη. Η γραμμή ήταν γνωστή ως Παρεντσάνα (Parenzana) και λειτούργησε μέχρι το 1937. Μετά το 1918, το Παρέντσο έγινε τμήμα του Βασιλείου της Ιταλίας. Κατά τον Β΄ΠΠ, η πόλη βομβαρδίστηκε από το συμμαχικά στρατεύματα 34 φορές, καταστρέφοντας τα τρία τέταρτα της πόλης. Μετά τον Β΄ΠΠ, η πόλη πέρασε στην κατοχή της Γιουγκοσλαβίας, το όνομά της άλλαξε σε Πόρετς και ο ιταλικός πληθυσμός της εκδιώχθηκε και αντικαταστάθηκε από Σλάβους. Από το 1991 και μετά είναι τμήμα της Κροατίας.

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραδοσιακά, οι οικονομικές δραστηριότητες συνδέονταν με τη γεωργία και τη θάλασσα. Η μόνη σημαντική βιομηχανία στην περιοχή είναι η επεξεργασία τροφίμων. Όμως, η κύρια πηγή εισοδήματος είναι ο τουρισμός.[7] Οι πρώτοι τουρίστες άρχισαν να φτάνουν τον 19ο αιώνα και το 1910 άνοιξε στην περιοχή το πρώτο ξενοδοχείο. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν ξενοδοχεία και άλλα καταλύματα συνολικής χωρητικότητας 100.000 κλινών. Το Πόρετς είναι ο πιο δημοφιλής τουριστικός προορισμός στην Ιστρία και συχνά το τουριστικό γραφείο της Κροατίας χαρακτηρίζει το Πόρετς ως το κορυφαίο τουριστικό θέρετρο της χώρας. Το αεροδρόμιο της Πούλα βρίσκεται 55 χιλιόμετρα νότια.[5]

Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κέντρο της πόλης βρίσκεται σε μια μικρή χερσόνησο και διατηρεί το σχέδιο του αρχαίου ρωμαϊκού κάστρου. Οι κύριοι δρόμοι είναι οι Δεκουμάνους και Κάρντο Μάξιμους. Η κεντρική πλατεία, τη Μάραφορ, βρίσκεται στη θέση του αρχαίου φόρουμ και σε αυτή σώζονται ερείπια των αρχαίων ναών του Νέπτουμ και του Μαρς.[5]

Το πιο σημαντικό μνημείο του Πόρετς είναι η Ευφρασιανή Βασιλική. Ο ναός που σώζεται σήμερα είναι βυζαντινή κατασκευή του 6ου αιώνα μ.Χ. και αντικατέστησε παλαιότερη εκκλησία του 4ου αιώνα. Η Βασιλική στην πραγματικότητα είναι ένα σύμπλεγμα κτιρίων, τα οποία περιλαμβάνουν επίσης το βαπτιστήριο και την επισκοπική οικία. Από το 1997 είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Άλλα αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνουν τα κτίρια του κοινοβουλίου της Ιστρίας, σήμερα μουσείο,[5] κτίρια ρομανικής αρχιτεκτονικής και ενετικά γοτθικά αρχοντικά. Απέναντι από το λιμάνι του Πόρετς βρίσκεται το νησάκι Σβέτι Νίκολα.

Κοντά στην πόλη βρίσκεται το σπήλαιο Μπαρεντίν, το μόνο προσβάσιμο στο κοινό γεωλογικό μνημείο της Ιστρίας, γνωστό για τους σταλαγμίτες του.[8]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πόρετς έχει αδελφοποιηθεί με:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Register of spatial units of the State Geodetic Administration of the Republic of Croatia. dgu.gov.hr/registar-prostornih-jedinica-172/172.
  2. http://www.dzs.hr/Eng/censuses/census2011/results/censustabshtm.htm
  3. «Episcopal Complex of the Euphrasian Basilica in the Historic Centre of Poreč». UNESCO. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2015. 
  4. «Poreč – a city with a thousand-year history». to-porec.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2015. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Porec». visit-croatia.co. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2015. 
  6. «Poreč through time». to-porec.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2015. 
  7. http://www.dzs.hr/Eng/censuses/Census2001/Popis/E01_02_17/E01_02_17_zup18_3484.html
  8. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]