Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πτώον όρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Πτώο Όρος)
Πτώον όρος


Το Πτώο (ή όρος Πελαγίας) είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας

Πτώον όρος is located in Ελλάδα
Πτώον όρος
Πτώον όρος
Ύψος 781 μέτρα
Κορυφή Λιάκουρα
Γεωγραφικά στοιχεία
Περιοχή Στερεά Ελλάδα

Το Πτώο (ή όρος Πελαγίας) είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας, που βρίσκεται στον νομό Βοιωτίας, βόρεια των λιμνών Παραλίμνη και Υλίκη.

Έχει υψόμετρο 781 μέτρα και στις πλαγιές του ήταν χτισμένη η αρχαία πόλη Ακραίφνιο, που βρισκόταν στην θέση του σύγχρονου ομώνυμου χωριού. Σύμφωνα με τις περιγραφές του Παυσανία στο Ελλάδος περιήγησις[1] στο όρος Πτώο υπήρχε ιερό του Απόλλωνα[2], το οποίο έχει αποκαλυφθεί από την αρχαιολογική σκαπάνη.

Αναφορά του Μαντείου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κούρος από τον Ναό του Απόλλωνος

Το μαντείο αναφέρεται επίσης από τον Ηρόδοτο, ο οποίος περιγράφει την επίσκεψη κάποιου Μυός από τον Εύρωμο, ο οποίος στάλθηκε από τον Πέρση στρατηγό Μαρδόνιο για να λάβει προφητείες από όσο το δυνατόν περισσότερους χρησμούς:
ΗΡΟΔΟΤΟΣ -Ἱστορίαι [8.135.1 -8.135.3][3]

[8.135.1] τότε δὲ θῶμά μοι μέγιστον γενέσθαι λέγεται ὑπὸ Θηβαίων· ἐλθεῖν ἄρα τὸν Εὐρωμέα Μῦν, περιστρωφώμενον πάντα τὰ χρηστήρια, καὶ ἐς τοῦ Πτῴου Ἀπόλλωνος τὸ τέμενος. τοῦτο δὲ τὸ ἱρὸν καλέεται μὲν Πτῷον, ἔστι δὲ Θηβαίων, κεῖται δὲ ὑπὲρ τῆς Κωπαΐδος λίμνης πρὸς ὄρεϊ ἀγχοτάτω Ἀκραιφίης πόλιος. [8.135.2] ἐς τοῦτο τὸ ἱρὸν ἐπείτε παρελθεῖν τὸν καλεόμενον τοῦτον Μῦν, ἕπεσθαι δέ οἱ τῶν ἀστῶν αἱρετοὺς ἄνδρας τρεῖς ἀπὸ τοῦ κοινοῦ ὡς ἀπογραψομένους τὰ θεσπιεῖν ἔμελλε, καὶ πρόκατε τὸν πρόμαντιν βαρβάρῳ γλώσσῃ χρᾶν. [8.135.3] καὶ τοὺς μὲν ἑπομένους τῶν Θηβαίων ἐν θώματι ἔχεσθαι ἀκούοντας βαρβάρου γλώσσης ἀντὶ Ἑλλάδος, οὐδὲ ἔχειν ὅ τι χρήσωνται τῷ παρεόντι πρήγματι· τὸν δὲ Εὐρωμέα Μῦν ἐξαρπάσαντα παρ᾽ αὐτῶν τὴν ἐφέροντο δέλτον, τὰ λεγόμενα ὑπὸ τοῦ προφήτεω γράφειν ἐς αὐτήν, φάναι δὲ Καρίῃ μιν γλώσσῃ χρᾶν, συγγραψάμενον δὲ οἴχεσθαι ἀπιόντα ἐς Θεσσαλίην.

[8.135.1] Τότε, όπως αφηγούνται οι Θηβαίοι, έγινε ένα καταπληκτικό, κατά τη γνώμη μου, θαύμα· δηλαδή ο Μυς αυτός από τον Εύρωμο, κάνοντας το γύρο των μαντείων, έφτασε και στο τέμενος του Πτώου Απόλλωνος. Βέβαια Πτώο λέγεται αυτό το λατρευτικό κέντρο, ανήκει όμως στους Θηβαίους· βρίσκεται πάνω απ᾽ τη λίμνη Κωπαΐδα σε βουνό, πολύ πολύ κοντά στην πόλη Ακραιφία. [8.135.2] Όταν λοιπόν, λένε, αυτός που αναφέραμε τ᾽ όνομά του, ο Μυς, έφτασε σ᾽ αυτό το κέντρο λατρείας, τον συνόδευαν τρεις Θηβαίοι αντιπρόσωποι της πόλης τους, για να καταγράψουν τα όσα ήταν να χρησμοδοτήσει ο θεός, οπότε ξαφνικά ο ιερέας του μαντείου δίνει τον χρησμό σε βαρβαρική γλώσσα. [8.135.3] Κι οι Θηβαίοι που τον συνόδευαν έμειναν με το στόμα ανοιχτό ακούοντας, αντί ελληνικά, βαρβαρική γλώσσα και δεν ήξεραν τί να κάνουν μ᾽ αυτό που συνέβαινε· αλλά ο Μυς από τον Εύρωμο άρπαξε απ᾽ τα χέρια τους το πινάκιο που κρατούσαν και πήρε να γράφει τα όσα έλεγε ο ιερέας του μαντείου· και λένε, τους είπε ότι ο χρησμός ήταν στη γλώσσα των Καρών· τον κατέγραψε και πήρε βιαστικά το δρόμο για τη Θεσσαλία.

Υπάρχει επιγραφή για τα Πτώϊα [4] [5]- αγωνίσματα πνευματικού ενδιαφέροντος που γίνονταν κάθε πέντε χρόνια σύμφωνα με το διάταγμα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Βικιθήκη, Παυσανίας Ελλάδος περιήγηση/Βοιωτικά ἐντεῦθεν ἐς Ἀκραίφνιόν ἐστιν ὁδὸς τὰ πλείω πεδιάς. εἶναι δὲ ἐξ ἀρχῆς τε μοῖραν τῆς Θηβαί̈δος τὴν πόλιν φασὶ καὶ ὕστερον διαπεσόντας Θηβαίων ἐς αὐτὴν ἄνδρας εὕρισκον, ἡνίκα Ἀλέξανδρος ἐποίει τὰς Θήβας ἀναστάτους: ὑπὸ δὲ ἀσθενείας καὶ γήρως οὐδὲ ἐς τὴν Ἀττικὴν ἀποσωθῆναι δυνηθέντες ἐνταῦθα ᾤκησαν. κεῖται μὲν τὸ πόλισμα ἐν ὄρει τῷ Πτώῳ, θέας δὲ ἄξια ἐνταῦθα Διονύσου ναός ἐστι καὶ ἄγαλμα. [6] προελθόντι δὲ ἀπὸ τῆς πόλεως ἐν δεξιᾷ πέντε που καὶ δέκα σταδίους τοῦ Ἀπόλλωνός ἐστι τοῦ Πτώου τὸ ἱερόν.
  2. Λιβιεράτου, Αντωνία (9 Οκτωβρίου 2011). «Ιερά του Απόλλωνα και του ήρωα Πτώου». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Βοιωτία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2021. 
  3. «Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2021. 
  4. Epigraphy.packhum - IG VII 4135
  5. Corpus inscriptionum Graecarum