Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρώτος γομφίος άνω γνάθου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μορφολογία Δοντιών
Πρώτος γομφίος άνω γνάθου
ΡίζαΜύληΦύμα του ΚαραμπέλιΑυχέναςΜύληΡίζαΑυχέναςΆπω επιφάνειαΕγγύς επιφάνειαΆπω επιφάνειαΕγγύς επιφάνειαΥπερώια επιφάνειαΠαρειακή επιφάνειαΕγγύς επιφάνειαΆπω επιφάνεια
Η εικόνα περιέχει πρόσθετες πληροφορίες,
πλοηγηθείτε με τον δρομέα.
Περιγραφή
Χρόνος ανατολής
Μόνιμος Νεογιλός
6ο έτος 12-15 μηνών
Θέση στη γνάθο
Σύστημα FDI
Μόνιμος Νεογιλός
16/26 54/64
Ολικό μήκος
Μόνιμος Νεογιλός
21 χιλ. 15,2 χιλ.
Μήκος μύλης
Μόνιμος Νεογιλός
8 χιλ. 5,1 χιλ.
Μήκος ρίζας
Μόνιμοι Νεογιλός
13 χιλ. 10 χιλ.
Εύρος μύλης εγγύς-άπω
Μόνιμος Νεογιλός
11 χιλ. 7,3 χιλ.
Εύρος μύλης παρειοϋπερώια
Μόνιμος Νεογιλός
12 χιλ. 8,5 χιλ.[1][2]

Ο μόνιμος πρώτος γομφίος άνω γνάθου ανήκει στην ομάδα των γομφίων. Είναι το έκτο δόντι του οδοντικού φραγμού εκατέρωθεν της μέσης γραμμής του προσώπου, τοποθετημένο ανάμεσα στον δεύτερο προγόμφιο προς την εγγύς όμορη επιφάνειά του και στον δεύτερο γομφίο προς την άπω όμορη επιφάνειά του. Ο νεογιλός πρώτος γομφίος της άνω γνάθου στην εγγύς όμορη επιφάνειά του συνορεύει με τον κυνόδοντα καθώς απουσιάζουν οι προγόμφιοι από τον νεογιλό φραγμό. Ο μόνιμος ανατέλλει κατά το έκτο έτος γι' αυτό είναι γνωστός και σαν «εξαρίτης».[2]

Γενικά χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος γομφίος είναι το σπουδαιότερο και μεγαλύτερο δόντι του μόνιμου οδοντικού φραγμού καθώς ανατέλλει πρώτο, ρυθμίζοντας τη θέση των παρακείμενων δοντιών, το ύψος της άρθρωσης, το μήκος των γνάθων και το σχήμα του προσώπου. Έχει τρεις ρίζες και τέσσερα φύματα. Η μασητική του επιφάνεια έχει σχήμα ακαθόριστου ρόμβου. Διαθέτει τη μεγαλύτερη παρειο-γλωσσική διάσταση απ' όλα τα δόντια.

Οι επιφάνειες του δοντιού διακρίνονται σε:

  • προστομιακή ή παρειακή (προς το μάγουλο),
  • γλωσσική ή υπερώια,
  • μασητική,
  • εγγύς όμορη (η επιφάνεια επαφής προς το όμορο δόντι σε σχέση με τη μέση γραμμή του προσώπου),
  • άπω όμορη (η απέναντι της εγγύς).[2][3]

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τις περισσότερες φορές διαθέτει το φύμα του Καραμπέλι.[2][3]

Μόνιμων και νεογιλών δοντιών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι νεογιλοί πρώτοι γομφίοι άνω γνάθου σε σχέση με τους μόνιμους έχουν μεγαλύτερη κυρτότητα και αυχενική περίσφιξη, είναι στενότερα και μικρότερα δόντια με τραπεζοειδές σχήμα, χωρίς λοξή επιμήκη αύλακα στη μασητική τους επιφάνεια, παρουσιάζουν το φύμα Zuckerkandl στην παρειακή τους επιφάνεια και έχουν μεγαλύτερο διαχωρισμό στις ρίζες . Είναι λευκότερα και πιο διαφανή.[3]

Άνω και κάτω μόνιμων πρώτων γομφίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα παρειακά φύματα των άνω είναι ψηλότερα από τα υπερώια. Διαθέτουν φύμα του Καραμπέλι. Έχουν τέσσερα φύματα και τρεις ρίζες αντί πέντε και δύο που έχουν αντίστοιχα οι κάτω πρώτοι γομφίοι. [2]

  1. Stanley J. Nelson (2015). «3 The Primary (Deciduous) Teeth». Wheeler's Dental Anatomy, Physiology and Occlusion. Elsevier Inc. σελ. 50. ISBN 9780323263245. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ματίνα Στάππα-Μουρτζίνη (1997). «Κεφάλαιο 6.6». Μορφολογία Δοντιών. Αθήνα: Ίδρυμα Ευγενίδου. σελίδες 26, 48–53. ISBN 960-337-023-1. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Α. Κακάμπουρα· Χ. Ραχιώτη· Γ. Βουγιουκλάκη. «Πρώτοι και δεύτεροι άνω γομφίοι (16,17-26,27)». Οδηγός Εργαστηριακών Ασκήσεων Οδοντικής Μορφολογίας και Εισαγωγής στη Σύγκλειση άσκ. 10 (PDF). Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2016.