Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μορφολογία Δοντιών
Πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου
Κοπτικό χείλοςΑύλακα δοντιούΥπερώια επιφάνειαΠαρειακή επιφάνειαΕγγύς επιφάνειαΆπω επιφάνειαΆπω επιφάνειαΑυχένας δοντιούΕπάλληλες γραμμώσειςΚοπτικό χείλοςΠαραγωγική αύλακαΠαραγωγική αύλακαΜύλη δοντιούΑκρορρίζιοΡίζεςΑκρορρίζιοΑκρορρίζιοΡίζες δοντιούΑυχένας δοντιούΜύλη δοντιούΚοπτικό χείλοςΆπω επιφάνειαΕγγύς επιφάνεια
Η εικόνα περιέχει πρόσθετες πληροφορίες,
πλοηγηθείτε με τον δρομέα.
Περιγραφή
Χρόνος ανατολής
Μόνιμος 10ο έτος
Θέση στη γνάθο
Σύστημα FDI
Μόνιμος 14/24
Ολικό μήκος
Μόνιμος 21 χιλ.
Μήκος μύλης
Μόνιμος 8 χιλ.
Μήκος ρίζας
Μόνιμος 13 χιλ.
Εύρος μύλης εγγύς-άπω
Μόνιμος 7 χιλ.
Εύρος μύλης παρειοϋπερώια
Μόνιμος 9 χιλ.[1]
FMA ID: 55801[νεκρός σύνδεσμος]
Anatomical terminology

Ο μόνιμος πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου είναι οπίσθιο δόντι και ανήκει στην ομάδα των προγομφίων. Είναι το τέταρτο δόντι του οδοντικού φραγμού εκατέρωθεν της μέσης γραμμής του προσώπου, τοποθετημένο ανάμεσα στον κυνόδοντα προς την εγγύς όμορη επιφάνειά του και στον δεύτερο προγόμφιο προς την άπω όμορη επιφάνειά του. Ο προγόμφιος βοηθά στην άλεση της τροφής. Ανατέλλει κατά το δέκατο έτος. Ο νεογιλός φραγμός δεν έχει προγόμφιους.[1][2][3]

Γενικά χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου παρειακά μοιάζει με τον κυνόδοντα αν και είναι πιο κοντό δόντι. Παρειακά έχει κωδωνοειδές σχήμα ενώ η μασητική του επιφάνεια τραπεζοειδές. Το παρειακό έπαρμά του ξεκινά από μασητικά και φτάνει μέχρι τον αυχένα. Στον αυχένα παρουσιάζει δύο με τρεις επάλληλες γραμμώσεις. Η υπερώια επιφάνεια είναι μικρότερη και μοιάζει με σφαίρα λόγω της κυρτότητας που παρουσιάζει. Είναι πολύριζο δόντι καθώς έχει δύο ρίζες όπου το ακρορρίζιό τους συχνά εμφανίζει κλίση προς τα άπω.

Οι επιφάνειες του δοντιού διακρίνονται σε:

  • προστομιακή ή παρειακή (προς το μάγουλο),
  • γλωσσική ή υπερώια,
  • μασητική,
  • εγγύς όμορη (η επιφάνεια επαφής προς το όμορο δόντι σε σχέση με τη μέση γραμμή του προσώπου),
  • άπω όμορη (η απέναντι της εγγύς).[1][2]

Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι ο μόνος απ' όλους τους προγόμφιους που το εγγύς παρειακό χείλος του έχει μεγαλύτερο μήκος από το άπω και αυτό γιατί η κορυφή του παρειακού φύματος βρίσκεται περισσότερο προς τα άπω. Έχει σχεδόν πάντα αύλακα στην εγγύς όμορη ακρολοφία του.[1][2]

Πρώτου και δεύτερου προγόμφιου άνω γνάθου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος προγόμφιος έχει δύο ρίζες ενώ ο δεύτερος μία. Το γλωσσικό φύμα του είναι πιο κοντό έναντι του παρειακού. Το παρειακό φύμα του είναι πιο οξύαιχμο και ο μέσος λοβός της παρειακής επιφάνειας πιο έντονος. Στον δεύτερο προγόμφιο και τα δύο φύματα έχουν το ίδιο ύψος και σπάνια υπάρχει αύλακα στην εγγύς όμορη ακρολοφία του.[1][2]

Άνω και κάτω μόνιμων πρώτων προγομφίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου είναι μεγαλύτερο δόντι και έχει δύο ρίζες ενώ ο κάτω μία. Το γλωσσικό φύμα του προγόμφιου της κάτω γνάθου είναι υποτυπώδες σε αντίθεση με του άνω.[1][2]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ματίνα Στάππα-Μουρτζίνη (1997). «Κεφάλαιο 6.4, κεφάλαιο 8.3». Μορφολογία Δοντιών. Αθήνα: Ίδρυμα Ευγενίδου. σελίδες 45–47, 86. ISBN 960-337-023-1. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Α. Κακάμπουρα· Χ. Ραχιώτη· Γ. Βουγιουκλάκη. «Πρώτοι και δεύτεροι άνω προγόμφιοι (14,15-24,25)». Οδηγός Εργαστηριακών Ασκήσεων Οδοντικής Μορφολογίας και Εισαγωγής στη Σύγκλειση άσκ. 8 (PDF). Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2016. 
  3. Βιολογία Α' Γυμνασίου Σελίδα 49 (pdf)