Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ποτενσιόμετρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δυναμικόμετρο

Το δυναμικόμετρο είναι αναλογικό ηλεκτρονικό εξάρτημα, με τρεις ακροδέκτες. Το δυναμικόμετρο είναι ένας μεταβλητός αντιστάτης που χρησιμοποιείται συνήθως ως διαιρέτης τάσης, για τη μεταβολή δηλαδή του ηλεκτρικού δυναμικού. Μπορεί να λειτουργήσει και ως ροοστάτης αν χρησιμοποιηθούν μόνο οι δύο ακροδέκτες, ο μεσαίος και ένας από τους δύο άλλους ακροδέκτες του.

Κατασκευή και λειτουργία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμβολο για το δυναμικόμετρο

Το δυναμικόμετρο αποτελείται από μία αγώγιμη πλάκα πάνω στην οποία κινείται μία επαφή. Ανάλογα με την απόσταση της επαφής από την είσοδο του ρεύματος μεταβάλλεται και η αντίσταση που εμφανίζεται σε αυτήν την επαφή.[1]

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται συνήθως για την αγώγιμη πλάκα είναι η χρωμονικελίνη και η κωνσταντάνη.[2] Πολλά φτηνά δυναμικόμετρα χρησιμοποιούν γραφίτη.

Αναλόγως της θέσης της μεταβαλλόμενης επαφής μεταβάλλεται η αντίσταση ανάμεσα σε αυτήν και τα δύο άκρα. Έτσι έχουμε έναν μεταβαλλόμενο διαιρέτη τάσης.

Περιστροφικά ή Συρόμενα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα περιστροφικά δυναμικόμετρα η αγώγιμη πλάκα είναι σχήματος Ω και η επαφή κινείται με τη χρήση ενός στροφέα. Στα συρόμενα είναι μία ευθεία πλάκα ή σύρμα στο οποίο "σέρνουμε" την επαφή.

Τα περιστροφικά δυναμικόμετρα μπορεί να έχουν μηχανισμό ο οποίος να μετατρέπει την κίνηση ώστε να χρειάζεται πάνω από μία στροφή για να ολοκληρωθεί η μετατόπιση της επαφής-δρομέα από τη μία άκρη μέχρι την άλλη.

Γραμμικά (απλά) ή Λογαριθμικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα γραμμικά δυναμικόμετρα η πλάκα έχει την ίδια ωμική αντίσταση οπότε η μεταβολή της αντίστασης γίνεται με γραμμικό τρόπο. Στα λογαριθμικά η πλάκα ή το σύρμα έχουν διαφορετική ωμική αντίσταση ώστε η μεταβολή της αντίστασης να γίνεται λογαριθμικά.

Τα δυναμικόμετρα μπορεί να έχουν ενσωματωμένο διακόπτη ώστε όταν η μεταβαλλόμενη επαφή φτάσει σε προκαθορισμένο άκρο να διακόπτεται τελείως η παροχή ρεύματος.

Τα δυναμικόμετρα χαρακτηρίζονται από τη μέγιστη αντίσταση και τη μέγιστη ισχύ. Στα λογαριθμικά δυναμικόμετρα συνήθως αναφέρεται και η τιμή που παίρνει η αντίσταση όταν βρίσκεται στο κέντρο, σαν ποσοστό επί της τελικής τιμής.

Τα γραμμικά δυναμικόμετρα χρησιμοποιούνται συνήθως όταν χρειάζεται οπτικός έλεγχος της θέσης της αντίστασης όπως στούς ισοσταθμιστές μίας κονσόλας ήχου.

Λογαριθμικά δυναμικόμετρα χρησιμοποιούνται συνήθως σε κυκλώματα σχετικά με τον ήχο επειδή ο τρόπος που αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος την ένταση του ήχου είναι λογαριθμικός.

  1. «Μεταβλητή Αντίσταση». Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2017. 
  2. «Υλοποίηση κύκλωματος απεικόνισης μεταβολής γραμμικού ποτενσιομέτρου» (PDF). Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]