Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πονπέου Φάβρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πονπέου Φάβρα
Ο Πονπέου Φάβρα το 1933
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Pompeu Fabra i Poch (Καταλανικά)[1]
Γέννηση20  Φεβρουαρίου 1868[2][3]
La Salut[4]
Θάνατος25  Δεκεμβρίου 1948[5][6][3]
Πραντ
Τόπος ταφήςPrades Cemetery
ΚατοικίαΠραντ (Δεκαετία του 1940 – 1948)
Βαρκελώνη (1868–1940)
Μπαδαλόνα (1912–1939)
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΚαταλανικά[7]
Γαλλικά[8]
Ισπανικά[9][8]
Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλωσσολόγος
φιλόλογος
μηχανικός[1]
διδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας
χημικός[1]
αντισφαιριστής
λατινολόγος[10]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βαρκελώνης (από 1932)
Provincial Deputation of Barcelona (από 1925)
Institut del Teatre (από 1927)
Αξιοσημείωτο έργοNormes ortogràfiques
Οικογένεια
ΣύζυγοςDolors Mestre i Climent (1902–1948)[11]
ΤέκναCarola Fabra i Mestre
d:Q59324340
Dolors Fabra i Mestre
ΓονείςJosep Fabra i Roca
ΣυγγενείςFrancesc d'Assís Galí (ανιψιός) και Elisabeth Galí i Camprubí (μικρανηψιά)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαpresident of the Institut d'Estudis Catalans (1917–1939)[12]
Πρύτανης (1933 – Δεκαετία του 1930, Autonomous University of Barcelona (1933–1939))
Σύμβουλος της Καταλανικής Κυβέρνησης (1945–1948)
πρόεδρος (Δεκαετία του 1930 – 1933, Catalan Federation of Tennis)
πρόεδρος (1933–1936, Catalan Union of Sport Federations)
president of PEN català (1923–1924)
president of PEN català (1927–1928)
Βραβεύσειςdoctor honoris causa from the University of Toulouse
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πονπέου Φάβρα ι Ποκ (Pompeu Fabra i Poch, Βαρκελώνη, 20 Φεβρουαρίου 1868 - Πράδα δε Κονφλέντ, 25 Δεκεμβρίου 1948)[13], ήταν Καταλανός μηχανικός και γλωσσολόγος, γνωστός για την εργασία του στην κανονικοποίηση της σύγχρονης καταλανικής γλώσσας.

Πρώτα βήματα στην καταλανική φιλολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη γειτονιά της Γκράσια στη Βαρκελώνη. Παράλληλα με τις σπουδές του ως μηχανολόγος μηχανικός, διαμόρφωσε μια μακρά και αυτοδίδακτη πορεία στην γλωσσολογία. Δημοσίευσε αρχικά στο περιοδικό L'Avenç την πρώτη προσπάθειά του περί γλωσσολογικής απόδοσης της ομιλούμενης καταλανικής γλώσσας με τίτλο Ensayo de gramática de catalán moderno ('Απόπειρα γραμματικής απόδοσης της σύγχρονης καταλανικής γλώσσας'). Το 1902 κέρδισε τη θέση του καθηγητή Χημείας στη Σχολή Μηχανικών του Μπιλμπάο, όπου και μετακόμισε μέχρι το 1912.

Η σχέση του με την καταλανική γλώσσα συνεχίστηκε και το 1906 συμμετείχε στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο της Καταλανικής Γλώσσας, με την ομιλία περί «Προβλημάτων καταλανικής ορθογραφίας». Από εκείνη τη στιγμή το κύρος του αυξήθηκε κατακόρυφα και ορίστηκε από τον Ενρίκ Πρατ ντε λα Ρίβα ως επικεφαλής της προσπάθειας κανονικοποίησης της καταλανικής γλώσσας, στα πλαίσια του πρόσφατα ιδρυθέντος Ινστιτούτου Καταλανικών Σπουδών. Ιδρυτής του φιλολογικού τμήματος του Ινστιτούτου, κατέλαβε και μια έδρα στο πρόγραμμα Καταλανικών Σπουδών που λειτουργούσε ανεπίσημα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.

Το πρώτο σημαντικό του έργο (που συγγράφηκε με τη συνεργασία και άλλων ειδικών) εκδόθηκε το 1913 και ήταν το περίφημο Normes ortogràfiques ("Ορθογραφικοί κανόνες [των καταλανικών]")[14], που αποτελούσε την πρώτη οργανωμένη προσπάθεια κανονικοποίησης της ορθογραφίας των καταλανικών, έχοντας υπόψη όλες τους τις διαλέκτους. Το 1917 εκδόθηκε και το Diccionari ortogràfic ("Ορθογραφικό λεξικό", 1917) που συμπλήρωσε τους «Ορθογραφικούς κανόνες».

Από το 1918, έτος έκδοσης της Gramàtica catalana ("Καταλανική γραμματική") ο Φάβρα εδραιώθηκε στο χώρο της καταλανικής γλωσσολογίας. Δημοσίευσε διάφορα άρθρα περί προβλημάτων καταλανικής διαλεκτολογίας και ορθογραφίας, μια μέθοδο εκμάθησης καταλανικών για το σχολείο και, τέλος, το 1931, το έτερο μεγάλο έργο του, Diccionari general de la llengua ("Γενικό λεξικό της καταλανικής γλώσσας").

Ακαδημαϊκός και εξορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1932, με τον ερχομό της Β΄ Ισπανικής Δημοκρατίας, το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης ίδρυσε επίσημα έδρα Καταλανικών Σπουδών. Ο Πονπέου Φάβρα ορίστηκε καθηγητής και ταυτόχρονα μέλος του διοικητικού σχήματος του νέου Αυτόνομου Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης.

Με την νίκη των εθνικιστικών δυνάμεων στον Ισπανικό Εμφύλιο ο Φάβρα αποχώρησε στη Γαλλία, όπου και πέθανε εν τέλει το 1948 στο χωριό των Ανατολικών Πυρηναίων, Πράδα δε Κονφλέν. Το τελευταίο του έργο, μια νέα Gramàtica catalana, εκδόθηκε μετά τον θάνατό του από τον Ζοάν Κορομίνες. Το 1980 το νέο πανεπιστήμιο που ίδρυσε η Ζενεραλιτάτ της Καταλονίας ονομάστηκε προς τιμήν του Πανεπιστήμιο Πονπέου Φάβρα.

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 0025722.
  2. 2,0 2,1 «Diccionario biográfico español». (Ισπανικά) Spanish Biographical Dictionary. Royal Academy of History. 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Enciclopèdia de l'esport català» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 2012. 5225.
  4. www.elcami.cat/camipedia/lermita-santuari-de-la-mare-de-deu-de-la-salut.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11904970g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0025722.
  7. CONOR.SI. 26097763.
  8. 8,0 8,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2017955564. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11904970g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2017955564. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  11. llengua.gencat.cat/ca/anypompeufabra/recursos/labece-de-pompeu-fabra/#D2.
  12. apmembres2.iec.cat/detall.aspx?pkMembrePLE=206.
  13. «Pompeu Fabra i Poch». L'Enciclopèdia.cat. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana.
  14. Les Normes ortogràfiques de l’IEC, base del català escrit actual a tot el domini lingüístic, compleixen cent anys

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]