Πανδημία COVID-19 στη Σουηδία
| Ασθένεια | COVID-19 |
|---|---|
| Στέλεχος ιού | SARS-CoV-2 |
| Ημερομηνία πρώτου κρούσματος | 31 Ιανουαρίου 2020 |
| Προέλευση | Κίνα |
| Επίσημος ιστότοπος | |
| folkhalsomyndigheten.se | |
Η Πανδημία COVID-19 προκλήθηκε από τον Κορονοϊό SARS-CoV-2 ο οποίος εξαπλώθηκε και στη Σουηδία από τις 31 Ιανουαρίου 2020 και έπειτα. Το πρώτο θετικό τεστ διαπιστώθηκε σε μιαν ασθενή που είχε επιστρέψει από ταξίδι στην Κίνα.[1] Σε αντίθεση με τα περισοότερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Σουηδία υπήρξαν περιορισμένες απαγορεύσεις εναντίον της εξάπλωσης του ϊού.[2] Σημαντικός λόγος για αυτήν τη διαφορά είναι συγκεκριμένα άρθρα του Συντάγματος της χώρας, τα οποία εμποδίζουν την επιβολή μέτρων που περιορίζουν τα συνταγματικά δικαιώματα. Για αυτόν τον λόγο ακόμη και τα περιορισμένα μέτρα δεν είχαν νομικά υποχρεωτικό χαρακτήρα. Μέχρι τον Μάρτιο του 2021 υπήρξαν δυο εκτεταμένα κύματα της επιδημίας, το πρώτο με τη μεγαλύτερη έξαρση των θανάτων περί τα μέσα του Απριλίου του 2020 και το δεύτερο με έξαρση των θανάτων στις αρχές του 2021. Οι αποφάσεις για τη διαχείρηση της επιδημίας λαμβάνονταν μέχρι το τέλος του 2020 απο την υγειονομική υπηρεσία με κύριο υπεύθυνο τον επιδημιολόγο Άντερς Τένελ.
Μέτρα κατά της επέκτασης της επιδημίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρέπει να ειπωθεί, ό,τι στη Σουηδία παρατηρείται για ιστορικούς λόγους μια διαφορετική στάση του πληθυσμού απέναντι στο κράτος και τους θεσμούς του. Αν και τα μέτρα έχουν συμβουλευτικό και όχι νομικό χαρακτήρα, λόγω περιορισμών απο το Σύνταγμα της χώρας, το συντριπτικό μέρος του πληθυσμού ακολούθησε και ακολουθεί τις οδηγίες του επίσημου οργάνου διαχείρισης της επιδημίας. Τα μέτρα περιλαμβάνουν:
- Συνήθη μέτρα υγειινής (πλύσιμο χεριών, όσο το δυνατόν τήρηση αποστάσεων, παραμονή στο σπίτι σε περίπτωση παρουσίασης συμπτωμάτων, χρήση της εσωτερικής πλευράς του αγκώνα σε περίπτωση βήχα, αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο)[3]
- Τα σχολεία για παιδιά μέχρι 15 επισκέπτονται χωρίς περαιτέρω περιορισμούς το σχολείο, πάνω απο αυτήν την ηλικία προτείνεται διδασκαλία εξ αποστάσεως. Όπου αυτό είναι δυνατόν, προτείνεται εργασία από το σπίτι.[2]
- Για τις μάσκες δεν υπήρχαν, κατά τη γνώμη του επίσημου οργάνου διαχείρισης της επιδημίας, επαρκή στοιχεία για την αποτελεσματικότητα και την έλλειψη κινδύνων από τη χρήση τους. Η χρήση τους προτάθηκε ωστόσο από τον Μάρτιο του 2021 αποκλειστικά τα μέσα μαζικής μεταφοράς στις ώρες αιχμής και για άτομα άνω των 17 ετών.[4]
- Μέγιστο αριθμό ατόμων σε δημόσιους χώρους μέχρι 50 άτομα και απο Δεκέμβριο 2020 μέχρι 8 άτομα. Για τον λόγο αυτό ακυρώθηκαν π.χ. συναυλίες και από Δεκέμβριο και οι θεατρικές παραστάσεις, όλα τα καταστήματα και τα εστιατόρια ωστόσο παραμένουν ανοιχτά, για τα εστιατόρια ισχύει ωστόσο απο Μάρτιο του 2021 περιορισμένο ωράριο (μέχρι τις 20:30).[2]
Από τα τέλη του 2020 μετατέθηκε η αρμοδιότητα της λήψης αποφάσεων από την υγειονομική υπηρεσία του κράτους στην πολιτική ηγεσία. Επίσης, ψηφίστηκε απο τη Βουλή προσωρινός νόμος με ισχύ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, ο οποίος επιτρέπει στην κυβέρνηση (ύπο έλεγχο της Βουλής) να επιβάλλει περιοριστικά μέτρα με υποχρεωτική και όχι απλά συμβουλευτική ισχύ. Ωστόσο, μέχρι τις αρχές Μαρτίου, η κυβέρνηση δεν έχει κάνει χρήση αυτού του νόμου και παραμένει στα συμβουλευτικά μέτρα.
Εξέλιξη της επιδημίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα διαγράμματα που ακολουθούν μπορούμε να διαπιστώσουμε την εξέλιξη της επιδημίας. Το πρώτο κύμα θανάτων με επιβεβαιωμένο θετικό τεστ για τον ϊό ξεκίνησε κατά τα μέσα Μαρτίου. Το κύμα εξελίχθηκε σχετικά γρήγορα και έφτασε την αιχμή του κατά τα μέσα Απριλίου. Όπως μπορούμε να δούμε στο διάγραμμα για τον συνολικό αριθμό θανάτων, στο κύμα αυτό διαπιστώθηκαν περί τους 6000 θανάτους με θετικό τεστ. Στο συγκριτικό διάγραμμα με τον αριθμό θανάτων ανά μέρα ανεξαρτήτου αιτίας θανάτου μπορούμε να διαπιστώσουμε την επιρροή της επιδημίας σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Στο διάγραμμα για τη θνησιμότητα στις περιόδους απο Οκτώβριο ενός έτους μέχρι Σεπτέμβριο του επόμενου δεν μπορούμε ωστόσο να διαπιστώσουμε μια στατιστικά σημαντική επιρροή της επιδημίας επι του συνόλου των θανάτων για την περίοδο Οκτ. 2019-Σεπτ. 2020 σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και σε σχέση με προηγούμενες εποχικές επιδημίες.
Το δεύτερο κύμα θανάτων με επιβεβαιωμένο θετικό τεστ για τον ιό ξεκίνησε κατά τα μέσα Οκτωβρίου του 2020. Το κύμα εξελίχθηκε σχετικά πιο αργά και έφτασε την αιχμή του κατά τις αρχές του 2021. Όπως μπορούμε να δούμε στο διάγραμμα για τον συνολικό αριθμό θανάτων, στο κύμα αυτό διαπιστώθηκαν (μέχρι στιγμής) περί τους 7000 θανάτους με θετικό τεστ για τον ιό. Στο συγκριτικό διάγραμμα με τον αριθμό θανάτων ανά μέρα ανεξαρτήτως αιτίας θανάτου διαπιστώνουμε μια ομοιότητα στην αύξηση των θανάτων με το προηγούμενο κύμα, αν και σε μακρύτερη χρονική περίοδο.
Ποσοστό θετικών τεστ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πρώτο ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζει τον συνολικο αριθμό των τεστ και το δεύτερο το ποσοστό αυτών των τεστ που ήταν θετικά. Τα διαγράμματα αυτά παρουσιάζουν το πρόβλημα ό,τι δεν βασίζονται σε τυχαιοποιημένα στοιχεία και επομένως δεν μπορούν να χρησιμοιηθούν για την αποτίμηση των πραγματικών ενεργών κρουσμάτων στην αντίστοιχη χρονική περίοδο.
Αριθμός PCR τεστ ανά εβδομάδα σύμφωνα
με τα στοιχεία της υγειονομικής υπηρεσίας της Σουηδίας[5]
Ποσοστό ατόμων με θετικό PCR τεστ στη Σουηδία[5]
Θάνατοι με επιβεβαιωμένο θετικό τεστ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Θνησιμότητα 1910-2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Θνησιμότητα μεταξύ 1910 και 2020. Τα δεδομένα προέρχονται από την στατιστική υπηρεσία της Σουηδίας.[10][11]
Δείτε ή επεξεργαστείτε τα πρωτογενή δεδομένα του γραφήματος.
Σύγκριση επιδημικών κυμάτων των τελευταίων 5 χρόνων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο ακόλουθο διάγραμμα φαίνονται οι θάνατοι ανά μέρα[12]. Η μπλε γραμμή χρησιμοποιείται για σύγκριση και παρουσιάζει για κάθε μέρα τον μέσο όρο των αντίστοιχων ημερών των ετών 2015=2019.
Θάνατοι ανά μέρα (όλες οι αιτίες)[13]
Κατανομή των θανάτων ανά ηλικία, φύλο και διαμονή σε οίκο ευγηρίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα ακόλουθα διαγράμμτα βλέπουμε την κατανομή ανά ηλικία και φύλο καθώς και ανάλογα με το αν οι θάνατοι έλαβαν χώρα σε γηροκομείο, νοσοκομείο ή άλλο μέρος.[9][14][15]
Υποκείμενες νόσοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο επόμενο διάγραμμα βλέπουμε τις υποκείμενες νόσους σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Περίπου 14,5 % δεν παρουσίαζαν καμιά υποκείμενη νόσο, περίπου. 26 % μία και το υπόλοιπο δυο ή περισσότερες.[15]
Εξέλιξη της ανοσίας του πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Υπάρχουν διαφορετικά είδη ανοσίας του ανθρώπινου οργανισμού απέναντι στις διάφορες ασθένειες. Ένα από αυτά μπορεί θεωρητικά να μετρηθεί με τεστ αντισωμάτων. Στη Σουηδία υπήρξαν σχετικά τυχαιοποιημένες έρευνες για την εύρεση του ποσοστού του πληθυσμού με θετικά τεστ αντισωμάτων για τον κορωνοϊό (όχι ωστόσο για ανοσία κυττάρων μνήμης). Στο χρονικό διάστημα από 20 Απριλίου ως 14 Ιουνίου 2020, το μεγαλύτερο ποσοστό στο δείγμα μετρήθηκε την 23η εβδομάδα (1-7 Ιουνίου), με 6,8% (95% ΔΕ: 5,07-8,80) για το σύνολο της χώρας και 11,3% (95% ΔΕ: 8,30-15,28) για τη Στοκχόλμη. Οι αντίστοιχες τιμές για την 42/43η εβδομάδα ήταν 6,7% (95% ΔΕ 5,67-7,79) (Σουηδία) και 9,7% (95% ΔΕ 7,71-12,03) (Στοκχόλμη) και για την 48/49η εβδομάδα 7,9% (95% ΔΕ 6,79-9,19) (Σουηδία) και 11,4% (95% ΔΕ 9,38-13,56) (Στοκχόλμη).[16]
Η επίσημη υπηρεσία της Σουηδίας καταγράφει επίσης εβδομαδιαία τα αποτελέσματα τεστ αντισωμάτων. Στο ακόλουθο διάγραμμα βλέπουμε το ποσοστό θετικών τεστ στη Σουηδία και στην πρωτεύουσα Στοκχόλμη.[17] Η ανάγνωση του διαγράμματος πρέπει ωστόσο να γίνεται με προσοχή, καθότι δεν αφορά αντιπροσωπευτικό δείγμα, όπως οι έρευνες που αναφέρονται στην προηγούμενη παραγράφο, αλλά άτομα που ζήτησαν να κάνουν το τεστ.
Ποσοστό θετικών τεστ αντισωμάτων στη Σουηδία
στα άτομα που ζήτησαν να το κάνουν.
Ποσοστό θετικών τεστ αντισωμάτων στη Στοκχόλμη
στα άτομα που ζήτησαν να το κάνουν.
Απολογισμός των μέτρων από ανεξάρτητη επιτροπή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη Σουηδία υπήρξαν έντονες συζητήσεις όσον αφορά στην έλλειψη αυστηρότερων μέτρων. Αν και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού συμφωνεί με την έλλειψη αυστηρών μέτρων, ένα μέρος του τύπου και του πληθυσμού θεωρεί πως αυστηρότερα μέτρα ήταν απαραίτητα. Για τον απολογισμό των μέτρων ορίστηκε ανεξάρτητη επιτροπή. Σύμφωνα με τον απολογισμό αυτόν, το πρόβλημα επίκειται σχεδόν αποκλειστικά στην ανεπαρκή προετοιμασία των οίκων ευγηρίας, όπου και παρουσιάστηκαν σχεδόν οι μισοί θάνατοι, η οποία μεταξύ άλλων οδήγησε και στην ανεπαρκή εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων για αυτούς του χώρους. Η ανεπάρκεια αποδίδεται στην πολιτική των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων. Η έλλειψη αυστηρότερων μέτρων δεν εμφανίζεται ως ουσιαστικό πρόβλημα στην αναφορά αυτή.[18] Μετά τη δημοσιοποίηση της αναφοράς το βασιλικό ζεύγος και η κυβέρνηση ζήτησαν επισήμως συγνώμη.[19]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ First case of coronavirus confirmed in Sweden |werk=thelocal.se
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Οδηγίες του σουηδικού υπουργείου υγείας στα αγγλικά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2021.
- ↑ Οδηγίες του σουηδικού υπουργείου υγείας για απλά μέτρα υγειινής στα αγγλικά
- ↑ «Οδηγίες του σουηδικού υπουργείου υγείας για τα μέσα μαζικής μεταφοράς στα αγγλικά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2021.
- ↑ 5,0 5,1 Εβδομαδιαΐα αναφορά του υπουργείου υγείας της Σουηδίας (13 Μαρτίου 2021) σελ. 18
- ↑ Johns Hopkins Coronavirus Resource Center, dashboard
- ↑ Worldometer
- ↑ Folkhälsomyndigheten, Stockholm
- ↑ 9,0 9,1 Folkhälsomyndigheten – Bekräftade fall i Sverige
- ↑ SCB Statistics Sweden: Αριθμός θανάτων
- ↑ SCB Statistics Sweden: Πληθυσμός
- ↑ για να είναι το διάγραμμα πιο ευανάγνωστο, οι τιμές είναι μέσοι όροι 30 ημερών
- ↑ Αριθμός θανάτων σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της Σουηδίας Αρχειοθετήθηκε 2021-04-20 στο Wayback Machine.. Σημείωση: τα στοιχεία για το 2021 είναι προσωρινά.
- ↑ Statistik över antal avlidna i covid-19
- ↑ 15,0 15,1 Statistik över avlidna i covid-19 Αρχειοθετήθηκε 2021-03-28 στο Wayback Machine. φύλλο στο EXCEL: "Övergripande statistik"
- ↑ «Έρευνα του υπουργείου υγείας της Σουηδίας» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2021.
- ↑ Ιστοσελίδα του υπουργείου υγείας της Σουηδίας Αρχειοθετήθηκε 2021-02-25 στο Wayback Machine. με συνδέσμους προς τις επιμέρους σελίδες του με τα δεδομένα
- ↑ Περίληψη της αναφοράς στα αγγλικά Αρχειοθετήθηκε 2021-03-01 στο Wayback Machine., σύνοψη στην τελευταία παράγραφο
- ↑ Kungen om pandemin: ”Jag anser att vi har misslyckats”
| |||||||||||||||||||||||||
.svg)