Οχυρώσεις των Χανίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι οχυρώσεις των Χανίων είναι μία σειρά από αμυντικά τείχη και άλλες οχυρώσεις, που περιβάλλουν την πόλη των Χανίων στην Κρήτη. Τα τείχη της εσωτερικής πόλης κτίστηκαν για πρώτη φορά στην αρχαιότητα και ξανακτίστηκαν από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Τα εξωτερικά τείχη κτίστηκαν τον 16ο αι. από τη Δημοκρατία της Βενετίας. Ορισμένες από τις οχυρώσεις κατεδαφίστηκαν τον 20ο αι., αλλά τμήματα τόσο του Βυζαντινού, όσο και του Βενετικού τείχους παραμένουν ανέπαφα.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ελληνιστικά και Βυζαντινά τείχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχαιότητα στη θέση των σύγχρονων Χανίων υπήρχε οικισμός γνωστός ως Κυδωνία. Κατά την ελληνιστική περίοδο, γύρω στον 3ο αι. π.Χ., η Κυδωνία περιβαλλόταν από τείχη. Αυτά ενισχύθηκαν από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία τον 6ο και 7ο αιώνα μ.Χ., πριν η πόλη καταστραφεί από τους Σαρακηνούς το 828. [1]

Τελικά οι Βυζαντινοί ανακατέλαβαν την πόλη και έκτισαν ένα νέο φρούριο στο λόφο Καστέλι τον 10ο αι., για να αποτρέψουν μία δεύτερη Αραβική εισβολή. Ορισμένα τμήματα του Βυζαντινού τείχους υπάρχουν ακόμη στην οδό Σήφακα. [2]

Ενετικά τείχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φρούριο Φιρκάς.

Η Κρήτη καταλήφθηκε από τη Δημοκρατία της Βενετίας τον 13ο αι. Αρχικά οι Βενετοί εγκαταστάθηκαν εντός των Βυζαντινών τειχών στο λόφο του Καστελίου, αλλά ο οικισμός τελικά αναπτύχθηκε και πλήθος γειτονιών (burgs) αναπτύχθηκε έξω από τα τείχη της πόλης. Το 1336 αποφασίστηκε να κτιστούν τείχη γύρω από τις γειτονιές και οι οχυρώσεις ολοκληρώθηκαν μέσα σε 20 χρόνια. Τα τείχη τροποποιήθηκαν με την πάροδο του χρόνου και το ύψος τους αυξήθηκε. [1]

Στις αρχές του 16ου αι. η επεκτεινόμενη Οθωμανική Αυτοκρατορία έγινε μεγάλη απειλή για τους Βενετούς και αποφάσισαν να κτίσουν νέες οχυρώσεις στα Χανιά, καθώς και στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο. Οι εργασίες για τις νέες οχυρώσεις ξεκίνησαν το 1536, σε σχέδιο του Mικέλε Σανμικέλι και ολοκληρώθηκαν το 1568. [2] Η κατασκευή των οχυρώσεων των Χανίων, καθώς και ενός φρουρίου στη νήσο Θοδωρού κόστισε συνολικά 87.000 δουκάτα. [1]

Το 1620 κτίστηκε το φρούριο Φιρκάς για να προστατεύσει το λιμάνι των Χανίων. Το 1630 η πόλη οπλίστηκε με 319 κανόνια, 30.695 οβίδες και 413.274 λίβρες πυρίτιδας. [1]

Τουρκοκρατία μέχρι σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ε΄ Οθωμανο-Βενετικός Πόλεμος ξεκίνησε, όταν το Οθωμανικό Νναυτικό έφτασε στα ανοιχτά της Κρήτης στις 23 Ιουνίου 1645. Οι Οθωμανοί αποβιβάστηκαν πρώτα 15 μίλια δυτικά των Χανίων και η τοπική πολιτοφυλακή τράπηκε σε φυγή μπροστά τους. Αυτοί πολιόρκησαν την πόλη για 56 ημέρες και τα Χανιά έπεσαν στις 22 Αυγούστου μετά την παραβίαση των τειχών στο νοτιοδυτικό τμήμα της πόλης. [3] [4] Μετά την πολιορκία, οι Οθωμανοί αποκατέστησαν τα παραβιασμένα τείχη και αργότερα τα εκσυγχρονίστηκαν και τα ανακαίνισαν. Τα Χανιά παρέμειναν υπό Οθωμανικό έλεγχο μέχρι τον Νοέμβριο του 1898 [1].

Τμήματα των τειχών στη νότια πλευρά κατεδαφίστηκαν από την Κρητική Πολιτεία στις αρχές του 20ου αι., αφού περιόριζαν την ανάπτυξη της πόλης. Η ένωση της Κρητικής Πολιτείας με την Ελλάδα εορτάστηκε στο φρούριο Φιρκάς την 1η Δεκεμβρίου 1913 [5].

Διάταξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο προμαχώνας Mοτσενίγκο.

Οι οχυρώσεις των Χανίων είχαν περίπου τετράγωνο σχήμα και οι γωνίες ενισχύονταν από τους εξής προμαχώνες:

  • προμαχώνας Σαν Σαλβατόρε/San Salvatore (επίσης γνωστός ως Προμαχώνας Γκρίτι/Gritti), στη βορειοδυτική γωνία
  • προμαχώνας Σαν Ντιμίτριο/San Dimitrio (επίσης γνωστός ως Προμαχώνας Σκιάβο/Schiavo ή Προμαχώνας Λάντο/Lado), στη νοτιοδυτική γωνία
  • προμαχώνας Σάντα Λουτσία/Santa Lucia, στη νοτιοανατολική γωνία
  • προμαχώνας Μοτσενίγκο/Mocenigo (επίσης γνωστός ως προμαχώνας Σαμπιονέρα/Sabionera), στη βορειοανατολική γωνία

Το φρούριο Φιρκάς βρίσκεται κοντά στον προμαχώνα Σαν Σαλβατόρε.

Υπήρχαν επίσης τρεις κύριες πύλες:

  • Πόρτα Σαν Σαλβατόρε (του Σωτήρος), στη δυτική πλευρά
  • Πόρτα Ρετιμιότα (προς το Ρέθυμνο), στη νότια πλευρά
  • Πόρτα Σαμπιονάρα (της Αμμουδιάς), στην ανατολική πλευρά

Οι τοίχοι ήταν μέχρι 20 μ. υψηλοί και περιβάλλονταν από μία τάφρο, που ήταν 60 μ. πλατιά και 15 μ. βαθιά.

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «The Castle of Chania». cretanbeaches.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2011. 
  2. 2,0 2,1 «The fortifications of Chania». west-crete.com. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2015. 
  3. Setton, Kenneth Meyer (1991), Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century, DIANE Publishing, σελ. 126–127, ISBN 0-87169-192-2 
  4. «The Fortifications of Chania». crete.tournet.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2015. 
  5. «The Walls of Chania». Destination Crete. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]