Ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος Θεσσαλονίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος ήταν κτίριο στην Τούμπα Θεσσαλονίκης. Το κτίριο κτίστηκε το 1934 και συνέχισε να λειτουργεί ως ορφανοτροφείο μέχρι το 2000, όταν και εγκαταλείφθηκε. Το κτίριο καταλήφθηκε το 2005 και άρχισε να στεγάζει οικιστικό κοινό, μέχρι το 2011. Το 2015 το ανακαταλαμβάνεται για να στεγάσει πρόσφυγες και μετανάστες μέχρι που κατεδαφίστηκε το 2016.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατασκευάζεται το 1934 με σκοπό να στεγάσει τα ορφανά κορίτσια που κατέφθαναν στην πόλη της Θεσσαλονίκης, εγκαταλείποντας τις εστίες τους εξαιτίας της Μικρασιατικής Καταστροφής. Λειτουργεί ως το 2000 όπου και πλέον εγκαταλείπεται η χρήση του λόγω του μικρού αριθμού των τροφίμων. Από το 2000 ως το 2005 παραμένει εγκαταλελειμμένο υπό την ιδιοκτησία του ελληνικού κράτους και συγκεκριμένα του Υπουργείου Υγείας. Το 2005, μια ομάδα που ανήκε στον αναρχικό/αντιεξουσιαστικό χώρο καταλαμβάνει το κτήριο με σκοπό να "[...]στεγάσουμε την καθημερινότητα μας με πιο ανταγωνιστικούς προς το υπάρχον όρους"[1][2]. Η κατάληψη διαρκεί ως το 2011 όταν και ο τότε Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης αιτήθηκε στο Υπουργείο Υγείας τη δωρεά του κτηρίου στην Εκκλησία της Ελλάδας.[1]

Το Δεκέμβριο του 2015, με την προσφυγική κρίση να βρίσκεται σε ανεξέλεγκτη φάση, το κτήριο επανακαταλαμβάνεται από αριστερούς και αναρχικούς ακτιβιστές[3] με σκοπό να αποτελέσει στέγη για τους πρόσφυγες που καταφθάνουν μαζικά[4][5] στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας με σκοπό να προωθηθούν σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Στόχο είχε όχι μόνο να στεγάσει αλλά και να αποτελεί χώρο εκπαίδευσης, σίτισης, υγειονομικής φροντίδας και νομικής υποστήριξης των προσφύγων.[1][6] Οι συμμετέχοντες στη νέα κατάληψη του ορφανοτροφείου, κατάφεραν μέσα σε ελάχιστο χρόνο να επιδοθούν τόσο στις τεχνικές εργασίες που απαιτούνταν για την ασφαλή υποδοχή των προσφύγων όσο και στην κοινή διατύπωση ενός συστήματος κανόνων που ρύθμιζαν τη συμβίωση, τη διάδραση και την αλληλεπίδραση των ενοίκων και των αλληλέγγυων[6]. Μέσα στο πλαίσιο της συλλογικής προσπάθειας διαχείρισης ενός κοινού, οι κανόνες που ορίστηκαν αφορούσαν την ισότιμη συμμετοχή στις εργασίες συντήρησης του χώρου, στις εργασίες καθαριότητας, παρασκευής τροφής, περιφρούρησης, χωρίς διακρίσεις. Στη βάση της μη ανοχής διακρίσεων με βάση το φύλο, τη φυλή, τη θρησκεία ή το χρώμα οι συμμετέχοντες της διαχείρισης του κοινού έθεταν καθημερινά τις βάσεις όχι μόνο για την ανακούφιση των προσφύγων αλλά και για την αναπαραγωγή ενός μοντέλου που περιλαμβάνει άτομα στη βάση μιας συγκεκριμένης συμφωνίας που δεν βασίζεται στην οικονομική συναλλαγή (ενοίκιο) αλλά στην αποδοχή της διαφορετικότητας, στην ανάπτυξη της συνεργασίας, και στο σεβασμό του άλλου. Το ορφανοτροφείο αναδείχθηκε επίσης σε χώρο μετακένωσης γνώσης, πρακτικών και νέων οπτικών, ανατροφοδοτώντας το κίνημα που το δημιούργησε[3].

Το κτήριο κατεδαφίζεται τελικά το 2016 κατόπιν ενεργειών της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης[7]. Το 2019 προτάθηκε η δημιουργία πάρκου ΑμΕΑ[8].

Πηγές - Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Ιερές μπίζνες και καταστολή: Γιατί εκκένωσαν τις καταλήψεις και γκρέμισαν το Ορφανοτροφείο». Το Περιοδικό. 27 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  2. parallaxi (5 Φεβρουαρίου 2017). «Ποιο είναι το μέλλον του ιστορικού Ορφανοτροφείου που ισοπεδώθηκε;». Parallaxi Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  3. 3,0 3,1 Karaliotas, Lazaros; Kapsali, Matina (2020-07-04). «Equals in Solidarity: Orfanotrofio’s Housing Squat as a Site for Political Subjectification Across Differences Amid the “Greek Crisis”». Antipode 53 (2): 399–421. doi:10.1111/anti.12653. ISSN 0066-4812. http://dx.doi.org/10.1111/anti.12653. 
  4. «Of Hope. Hungary and the long Summer of Migration | bordermonitoring.eu» (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  5. «Οι πρόσφυγες, η κυβέρνηση, οι ΜΚΟ και το κίνημα αλληλεγγύης :: Rproject». rproject.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  6. 6,0 6,1 «"Στάση Ορφανοτροφείο": Αλληλεγγύη κάπου στη μέση ενός μακρινού ταξιδιού...». Το Περιοδικό. 26 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  7. Voria.gr. «Θεσσαλονίκη: Καρέ Καρέ η κατεδάφιση του Ορφανοτροφείου στην Λαμπράκη». Θεσσαλονίκη: Καρέ Καρέ η κατεδάφιση του Ορφανοτροφείου στην Λαμπράκη. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  8. «Θεσσαλονίκη: Δημιουργία Πάρκου ΑμεΑ στο ορφανοτροφείο Μέγας Αλέξανδρος | Cityportal.gr». 8 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021.