Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ορέστης Μανούσος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ορέστης Μανούσος
Ο Ορέστης Μανούσος στο σπίτι του στο Χολαργό ca 2000
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ορέστης Μανούσος (Ελληνικά)
Γέννηση15 Μαΐου 1931
Ανώγεια Μυλοποτάμου Κρήτης
Θάνατος21 Ιουνίου 2021
Χολαργός Αθήνα
ΕθνικότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλλάδα
ΣπουδέςΙατρική Σχολή Θεσσαλονίκης
ΣύζυγοςΜαίρη Παπαστεφανάκη
ΤέκναΝίκος, Μαργαρίτα, Μανώλης, Ρενάτα, Δάφνη.
ΓονείςΝικόλαος Μανούσος, Ειρήνη Κεφαλογιάννη
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΠαθήσεις του Πεπτικού Συστήματος
ΙδιότηταΙατρός
Διδακτορικός καθηγητήςPh.D. Πανεπιστημίου Οξφόρδης
Ακαδημαϊκός τίτλοςΚαθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης

Ο Ορέστης Μανούσος (15 Μαΐου 1931 - 21 Ιουνίου 2021) ήταν Έλληνας γαστρεντερολόγος και καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Διετέλεσε Διευθυντής της Α’ Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» (1977-1985), πρόεδρος της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας (1981- 1982), ιδρυτικό μέλος και πρώτος πρόεδρος της Μεσογειακής Ιατρικής Εταιρείας (1989), ιδρυτικό μέλος και πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης του Ελικοβακτηριδίου του Πυλωρού (1996).

Ο Ορέστης Μανούσος δημοσίευσε πληθώρα κλινικών και ερευνητικών εργασιών σχετικά με τις παθήσεις του πεπτικού συστήματος σε διεθνή ιατρικά περιοδικά.[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] Έγραψε επίσης τρία ιατρικά συγγράμματα, το Εισαγωγή στην Κλινική Ιατρική με τον καθηγητή Θεόδωρο Μουντοκαλάκη, Η ανοσολογία των εντεροπαθειών με την καθηγήτρια Ιωάννα Οικονομίδου, καθώς και το Κολίτιδες και... "Κολίτιδες", το οποίο είχε σημαντική επίδραση στην ελληνική γαστρεντερολογική κοινότητα. Μετά τη συνταξιοδότησή του το 1998, έγραψε αρκετά βιβλία για την κρητική ιστορία και λαογραφία, εστιάζοντας κυρίως στα ήθη και τα έθιμα των Ανωγείων, καθώς και ένα ιστορικό μυθιστόρημα.

Καταγωγή και Εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ορέστης Μανούσος γεννήθηκε το 1931 στα Ανώγεια Μυλοποτάμου της Κρήτης. Πατέρας του ήταν ο Νικόλαος Μανούσος, τοπικός γιατρός με σημαντική δραστηριότητα και αναγνώριση κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, και μητέρα του η Ειρήνη Κεφαλογιάννη, αδελφή του Κώστα Κεφαλογιάννη, οπλαρχηγού της Εθνικής Αντίστασης. Είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την Αλίκη, και ένα μικρότερο αδελφό, τον Ιάσονα.

Ο Ορέστης Μανούσος φοίτησε στο Γυμνάσιο Ηρακλείου και σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το 1959, μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας στην Αεροπορία, έφυγε για την Αγγλία για μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο (Central Middlesex and St Marks Hospitals) και στην Οξφόρδη (Radcliffe Infirmary). Έμεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο για τα επόμενα έξι χρόνια αποκτώντας ειδικότητα στην Παθολογία (1961) και στη Γαστρεντερολογία (1965). Το 1964 η έρευνά του στην εκκολπωματική νόσο επισφραγίστηκε με τον τίτλο του Διδάκτορος της Φιλοσοφίας (Ph.D.) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.[11] Καθηγητές του ήταν οι Sidney Truelove, Sir Francis Avery Jones, Leslie Witts και John Lennard-Jones.

Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, εργάστηκε αρχικά στον Ευαγγελισμό και στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Γεώργιου Μερίκα. Τα επόμενα χρόνια ανέλαβε υπεύθυνος του τομέα Παθολογίας στην Κλινική Κολούμπια του Ευαγγελισμού με πρόεδρο τον Cushman Haagensen, καθηγητή του Columbia University College της Νέας Υόρκης.

Το 1973 εξελέγη Υφηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1977 έως το 1985 διετέλεσε Διευθυντής της πρώτης Γαστρεντερολογικής Κλινικής του νοσοκομείου Ευαγγελισμός.

Σημαντικό ήταν το έργο που έκανε πάνω στην Ανοσολογία του Πεπτικού σε συνεργασία με την καθηγήτρια Ιωάννα Οικονομίδου. Ιδιαίτερα οι εργασίες τους στην νόσο α-βαρέων αλύσεων (α-heavy chain disease) και το Μεσογειακό Λέμφωμα ήταν παγκόσμιας απήχησης. [3] [8] [9] [12] [13]

Οργάνωσε σημαντικό και μοναδικό για την εποχή του ενδοσκοπικό τμήμα στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», ενώ είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία της οποίας ήταν Πρόεδρος κατά τα έτη 1981 και 1982. Διετέλεσε επίσης Πρόεδρος του 8ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Γαστρεντερολογίας που έγινε με μεγάλη επιτυχία στο Ηράκλειο Κρήτης.

Το 1985 εξελέγη Καθηγητής Γαστρεντερολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και κατά την περίοδο 1990-1998 ήταν Διευθυντής της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου. Ήταν από τους σημαντικότερους πρωτεργάτες και στυλοβάτης στην οργάνωση στα πρώτα δύσκολα βήματα τόσο της Ιατρικής Κρήτης όσο και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου. Το 2003 ανακυρήχθηκε ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Στον ελεύθερο χρόνο του ο Ορέστης Μανούσος αγαπούσε να παίζει σκάκι, να διαβάζει αστυνομικά μυθιστορήματα, να κάνει περίπατους στους πρόποδες του Υμηττού και να ασχολείται με την οικογένειά του. Από το 1955 ήταν παντρεμένος με τη Μαίρη Παπαστεφανάκη. Στα 66 χρόνια του γάμου τους απέκτησαν πέντε παιδιά και τέσσερα εγγόνια.

Το 2015 διαγνώστηκε με νόσο Αλτσχάιμερ. Πέθανε το 2021.[14] [15] [16] Τον Νοέμβριο του 2022, τιμώντας το έργο και την προσφορά του, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ηρακλείου μετονόμασε τη Γαστρεντερολογική Κλινική του νοσοκομείου σε "Γαστρεντερολογική Κλινική Ορέστης Μανούσος".[17]

  • «Εισαγωγή στην Κλινική Ιατρική». Ο.Μανούσος – Θ.Μουντοκαλάκης, Εκδόσεις Λίτσα, Αθήνα 1978.
  • «Η Ανοσολογία των Εντεροπαθειών». Ι.Οικονομίδου – Ο.Μανούσος.
  • «Κολίτιδες και… ‘Κολίτιδες’». Ζήτα  Ιατρικές Εκδόσεις, Αθήνα 2004

Βιβλία Κρητικής Ιστορίας και Λαογραφίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • «Ο Γιος της Ζαχαρένιας». Α’ έκδοση Δετοράκης, Ηράκλειο 1996, Λοιπές εκδόσεις Anubis Αθήνα 2001.
  • «Οι Παλαιοί Ανωγειανοί». Εκδόσεις Anubis, Αθήνα 2007.
  • «Ευμενία: Βίος και Πολιτεία της Κρητικιάς Σουλτάνας Ρεμπιά Γκιουλνούς». Εκδόσεις Anubis, Αθήνα 2010.
  • «Πάτρικ Λη Φέρμορ: Ο Τελευταίος Ήρωας της Αγγλίας». Εκδόσεις Anubis, Αθήνα 2012.
  • «Ο γερο-Κούντης». Εκδόσεις Anubis, Αθήνα 2015.
  1. «Orestis Manousos's research while affiliated with University Hospital of Heraklion and other places». 
  2. «Prevalence of colonic diverticulosis in general population of Oxford area». O. N. Manousos, S. C. Truelove, and K. Lumsden. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2023. 
  3. 3,0 3,1 «Alpha-chain Disease with Clinical, Immunological, and Histological Recovery». O. N. Manousos, J. C. Economidou, D. E. Georgiadou, K. G. Pratsika-Ougourloglou, S. J. Hadziyannis, G. E. Merikas, K. Henry, W. F. Doe. 
  4. «Disturbance of cell-mediated immunity in patients with carcinoma of colon and rectum». O. N. Manousos, J. Economidou, Ch. Pathouli, G. Merikas. 
  5. «Transit times of food in patients with diverticulosis or irritable colon syndrome and normal subjects». O. N. Manousos, S. C. Truelove, and K. Lumsden. 
  6. «Colitis and liver disease». O N Manousos, T Doxiades. 
  7. «Immunoproliferative small bowel disease». O Manousos, I Economidou. 
  8. 8,0 8,1 «α-Chain disease causing kaliopenic nephropathy and fatal intestinal perforations». J. C. Economidou MD, PhD, O. N. Manousos MD, PhD & D. Katsaros MD. 
  9. 9,0 9,1 «Immunoproliferative Small Intestinal Disease with 40-years of follow-up: A case of cured α-chain disease with recurrent lymphoplasmacytic tumors of the small intestine (MALT lymphomas)». O.N. Manousos, J. Economidou, J.K. Triantafillidis, A. Karameris, N. Kafasi. 
  10. «Diet and colorectal cancer: A case-control study in Greece». O. Manousos, N. E. Day, D. Trichopoulos, F. Gerovassilis, A. Tzonou, A. Polychronopoulou. 
  11. «Diverticulosis of the colon». Manousos, Orestēs N. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2023. 
  12. «Letter: Localised plasmacytomia in a patient with alpha-chain disease in remission». O N Manousos and J C Economidou. 
  13. «Alpha-chain disease with localized plasmacytoma of the intestine. Immunoperoxidase study». J M Skinner, O N Manousos, J Economidou, A Nicolaou, and G Merikas. 
  14. «In memoriam Ορέστη Μανούσου». Ελληνική Ομάδα Μελέτης των Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου (ΕΟΜΙΦΝΕ). 
  15. Νίκος Καρατζάς (16 Ιουλίου 2021). «ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ 1931-2021: Μία προσωπική μαρτυρία». Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ. 
  16. ««Έφυγε» ένας σημαντικός Κρητικός, ένας εξαίρετος γιατρός». Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ. 23 Ιουνίου 2021. 
  17. «ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑ ΣΤΟ ΠΑΓΝΗ: Γαστρεντερολογική Κλινική "Ορέστη Μανούσου"». Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ. 12 Νοεμβρίου 2022.