Οι Τιμπώ
 | |
| Συγγραφέας | Ροζέ Μαρτέν ντυ Γκαρ |
|---|---|
| Τίτλος | Les Thibault |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1939 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Πρώτη έκδοση | La Nouvelle Revue française Viking Press Bantam Books |
| δεδομένα () | |
Οι Τιμπώ (γαλλικός τίτλος: Les Thibault) είναι μυθιστορηματική σειρά του Ροζέ Μαρτέν ντυ Γκαρ που αποτελείται από οκτώ βιβλία, που δημοσιεύθηκαν από το 1922 έως το 1940. Αναφέρεται σε κοινωνικά και ηθικά ζητήματα της γαλλικής αστικής τάξης από τις αρχές του 20ού αιώνα έως το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και ακολουθώντας την τύχη των αδελφών Τιμπώ, παρουσιάζει μια κοινωνική και ιστορική τοιχογραφία της εποχής στην παράδοση του μεγάλου ρεαλιστικού μυθιστορήματος.[1]
Το 1937, ο συγγραφέας τιμήθηκε για το έργο του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.[2][3]
Παρουσίαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μέσα από τις τύχες δύο ευκατάστατων αστικών οικογενειών, των Τιμπώ και των Φοντανέν, ο Ροζέ Μαρτέν ντυ Γκαρ μας μεταφέρει σε μια τεράστια κοινωνική και ιστορική τοιχογραφία παρουσιάζοντας τη Γαλλία της Μπελ Επόκ που σύντομα θα βυθιστεί στη φρίκη του Α' Παγκοσμίου πολέμου. Ολόκληρος ο κύκλος επικεντρώνεται κυρίως στους δύο γιους του πλούσιου επιχειρηματία, καθολικού και αξιοσέβαστου Οσκάρ Τιμπώ, δύο αδέλφια που είναι εντελώς αντίθετα: ο Αντουάν, ο μεγαλύτερος, γιατρός σίγουρος για τον εαυτό του, σοβαρός, συντηρητικός, ένα λογικό και μάλλον κομφορμιστικό πνεύμα και ο μικρότερος κατά εννέα χρόνια αδερφός του, ο Ζακ, ιδεαλιστής και επαναστάτης, σε εξέγερση ενάντια στις αξίες της τότε αστικής κοινωνίας, αποκηρύσσει το ρωμαιοκαθολικό παρελθόν του για να ασπαστεί τον επαναστατικό σοσιαλισμό.[4]
Σε μια οικογένεια που διαλύεται υπό την εξουσία του εγωιστή και αυστηρού πατέρα, ο νεαρός Ζακ ζει μια παθιασμένη φιλία με τον συμμαθητή του Ντανιέλ ντε Φοντανέν, έτσι εισάγεται στο έργο η προτεσταντική οικογένεια του τελευταίου. Η ανακάλυψη της αλληλογραφίας των δύο νεαρών θα οδηγήσει σε δράμα: Μετά τη φυγή τους, λαμβάνεται η απόφαση να στείλουν τον Ζακ στο ίδρυμα που δημιούργησε ο πατέρας του, ένα ίδρυμα για δύσκολα παιδιά που μοιάζει περισσότερο με αναμορφωτήριο παρά με σχολείο. Λίγο καιρό αργότερα, ο Αντουάν πείθει τον πατέρα του να του αναθέσει την επιμέλεια του Ζακ και τον βγάζει από το ίδρυμα, τα δύο αδέρφια ζουν μαζί και ανακαλύπτουν συναισθήματα της αγάπης που θα σφυρηλατήσουν το μέλλον τους. Ο Ντανιέλ γίνεται ζωγράφος και συχνάζει στα καμπαρέ με ελεύθερες γυναίκες, βιώνοντας τη σεξουαλική απελευθέρωση. Ο Αντουάν, διχασμένος ανάμεσα στην τρυφερότητα που τρέφει για τον αδερφό του και στον σεβασμό για τον πατέρα του, αφιερώνεται στην ιατρική. Ο Ζακ εξαφανίζεται και αγνοείται εδώ και τρία χρόνια. Ο πατέρας του αρρωσταίνει βαριά και σκέφτεται συχνά μετανιωμένος τον εξαφανισμένο γιο του. Ένα γράμμα που απευθύνεται στον Ζακ, βάζει τον Αντουάν στα ίχνη του: εγκατεστημένος στην Ελβετία, συχνάζει σε διεθνείς σοσιαλιστικούς κύκλους, τους οποίους ο Αντουάν ανακαλύπτει με κάποια έκπληξη και από τους οποίους θα δυσκολευτεί να τον φέρει πίσω. Καθώς ο πατέρας του υποφέρει από ανίατη ασθένεια, ο Αντουάν αποφασίζει να τερματίσει τη σωματική του ταλαιπωρία με υπερβολική δόση μορφίνης. Μετά τον θάνατο του πατέρα, ο Ζακ, συντετριμμένος, ανακαλύπτει ότι ο άντρας που πίστευε ότι ήταν σκληρός και χωρίς τρυφερότητα αγαπούσε βαθιά τους γιους του.[5]
Τα ιστορικά γεγονότα ξεσπούν ξαφνικά και το φάντασμα του πολέμου πλανάται μετά τη δολοφονία στο Σεράγεβο. Έχοντας γίνει σοσιαλιστής στο πλευρό του Ζαν Ζωρές, ο Ζακ προσπαθεί μάταια να πείσει τον αδελφό του για τη ματαιότητα της επικείμενης σύγκρουσης και τις δραματικές επιπτώσεις της. Ενώ ο πόλεμος είναι έτοιμος να καταστρέψει την Ευρώπη, ο Ζακ προσπαθεί απεγνωσμένα να σώσει την ειρήνη, αλλά η δολοφονία του Ζωρές επιταχύνει τον κόσμο στη φρίκη, την οποία ο νεαρός αρνείται. Καθώς ξεδιπλώνονται, σχεδόν μέρα με τη μέρα, τα ιστορικά γεγονότα του καλοκαιριού του 1914, ο Ζακ σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα, ενώ πετούσε πάνω στην πρώτη γραμμή για να ρίξει χιλιάδες φυλλάδια υπέρ της αδελφοποίησης των εχθρικών στρατευμάτων. Ο Αντουάν συμμετέχει στον πόλεμο. Το 1918, βρίσκεται σε στρατιωτικό νοσοκομείο καταδικασμένος από τα αέρια των πεδίων μάχης, πληροφορείται για το παιδί που απέκτησε ο Ζακ από τη σχέση του με την αδελφή του Ντανιέλ Τζένυ. Παρακολουθεί στενά τις επιχειρήσεις των τελευταίων μηνών του πολέμου και τις ειρηνευτικές προτάσεις του Προέδρου Ουίλσον αλλά και την αδυσώπητη καταστροφή των πνευμόνων του, επιλέγοντας να δώσει τέλος στη ζωή του.[6]
Θέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κληρονόμος της ρεαλιστικής-νατουραλιστικής παράδοσης και ειδικότερα της μορφής του οικογενειακού μυθιστορήματος, ο Ροζέ Μαρτέν ντυ Γκαρ παρουσιάζει χωρίς καμία επιείκεια την εικόνα της ανώτερης γαλλικής αστικής τάξης ενώ προβάλλει τις εμπειρίες και τις σκέψεις των πρωταγωνιστών, αποτυπωμένες με μεγάλη ψυχολογική ανάλυση καθώς και λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής. Η συνολική οργάνωση αυτού του μυθιστορήματος-ποταμού ακολουθεί χρονολογικά τη ζωή και την πνευματική και συναισθηματική εξέλιξη των ηρώων, που περιβάλλονται από πολλούς δευτερεύοντες χαρακτήρες. Συγχρόνως, ο συγγραφέας, άθεος και υλιστής, προσεγγίζει περισσότερο ή λιγότερο αυτόνομα, αλλά πάντα σε σχέση με το ιστορικό πλαίσιο, ηθικά, κοινωνικά, πολιτικά ή ιδεολογικά ζητήματα. Μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται το πολυεπίπεδο έργο:
- σε ένα σκηνικό θρησκευτικού ανταγωνισμού μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών σε μια εκκοσμικευμένη Γαλλία, θίγει τη σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών και ζητήματα εκπαίδευσης.
- μια σειρά από ζητήματα που σχετίζονται με την εφηβεία, με τη σεξουαλικότητα και την ομοφυλοφιλία.
- καταγγέλλεται η απανθρωπιά των αναμορφωτηρίων και των υπερασπιστών τους που πιστεύουν ότι επιτελούν θεάρεστο έργο.
- η σεξουαλική απελευθέρωση, ο έρωτας, η μοιχεία.
- η ευθανασία, τα όρια της ιατρικής δύναμης και της ατομικής ελευθερίας και τα όρια του θρησκευτικού λόγου.
- με αποκορύφωμα, θέματα του πολέμου και του πασιφισμού, οι προσπάθειες διεθνών σοσιαλιστικών και ειρηνιστικών κύκλων να αποτρέψουν τον πόλεμο.[2]
Τα μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο αποτελείται από οκτώ μυθιστορήματα. Οι δύο πρώτοι τόμοι βλέπουν τον Ζακ και τον Ντανιέλ να περνούν από την εφηβεία στην ανδρική ηλικία, ενώ οι επόμενοι τέσσερις επεκτείνονται στις αντιξοότητες και τις υποκρισίες της αστικής ζωής, στη θρησκευτική και ηθική αναταραχή της αρχής του 20ου αιώνα στη Γαλλία. Έτσι, «το οικογενειακό μυθιστόρημα μεταμορφώνεται σε μια τεράστια κοινωνική και ιστορική τοιχογραφία». Τα δύο τελευταία βιβλία είναι αφιερωμένα στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, στην περιγραφή των γεγονότων που κατέληξαν στο ξέσπασμά του και στις τραγικές συνέπειες του.[7]
Τα οκτώ μυθιστορήματα:
Το γκρίζο σημειωματάριο (1922), Το αναμορφωτήριο (1922), Η όμορφη εποχή (1923), Η εξέταση (1928), Λα Σορελίνα (1928), Ο θάνατος του πατέρα (1929), Το καλοκαίρι του 1914 (1936) και Επίλογος (1940).
Μεταφράσεις στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τίτλο Οι Τιμπώ σε δύο τόμους:[8]
- Οι Τιμπώ (Το γκρίζο τετράδιο − Το αναμορφωτήριο − Η ωραία εποχή − Η εξέταση − Η Σορελίνα − Ο θάνατος του πατέρα), μετάφραση Γ. Νίκας, «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα 2011, 806 σελ.
- Οι Τιμπώ (Το καλοκαίρι του 1914 − Επίλογος), μετάφρ. Γ. Νίκας, «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα 2011, 998 σελ.
Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η μυθιστορηματική σειρά Οι Τιμπώ έχει διασκευαστεί σε τηλεοπτική σειρά στη Γαλλία δύο φορές, το 1972 και το 2003.[9]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ . «tovima.gr/Οι Τιμπώ».
- ↑ 2,0 2,1 . «britannica.com/topic/Les-Thibault».
- ↑ . «nobelprize.org/prizes/literature/1937/summary/».
- ↑ . «metaintelligence.org/tag/the-thibaults/».
- ↑ . «critiqueslibres.com/Les Thibault/».
- ↑ . «babelio.com/livres/Martin-du-Gard-Les-Thibault-15-Le-cahier-gris-Le-penitencier».
- ↑ . «neglectedbooks.com/The World of the Thibaults, by Roger Martin du Gard».
- ↑ . «kathimerini.gr/culture/Οι Τιμπώ».
- ↑ . «imdb.com/title/Les Thibault/TV Mini Series/2003».
|