Οδός Αδριανού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οδός Αδριανού
Η Οδός Αδριανού σήμερα
ΣυντήρησηΔήμος Αθηναίων
ΠεριοχήΑθήνα
ΕκκίνησηΟδός Αγίων Ασωμάτων
ΤέλοςΟδός Χαιρεφώντος
Παράδοση19ος αιώνας

Η Οδός Αδριανού είναι δρόμος στο Θησείο του Δήμου Αθηναίων, στην Ελλάδα. Εκτείνεται από την πλατεία του Θησείου μέχρι την οδό Χαιρεφώντος. Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του φιλέλληνα Ρωμαίου Αυτοκράτορα Αδριανού. Η οδός Ανδριανού χωρίζει τις δύο υποπεριοχές, Άνω και Κάτω Πλάκα, με την πρώτη να εκτείνεται μεταξύ αυτής και της Ακρόπολης, ενώ η Κάτω Πλάκα αναπτύσσεται προς την Πλατεία Συντάγματος.[1] Ανήκει στην περιοχή προστασίας της Πλάκας.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την Φραγκοκρατία και την οθωμανική περίοδο έφερε την ονομασία «Ρούγα της Χρυσαλιώτισσας», ένεκα του μικρού ομώνυμου ναού που υπήρχε επί της οδού. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, υπήρχε στο σημείο απέναντι από την αγορά αλευρόμυλος ο οποίος αργότερα κατεδαφίστηκε.[2]

Υπήρξε ο πρώτος δρόμος που πλακοστρώθηκε το 1835.[3]

Τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια θεωρείτο η πιο σημαντική, εμπορική και πολυσύχναστη οδός, καθώς εκεί βρίσκονταν σπουδαία κτήρια όπως τα Υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών, οι Πρεσβείες Ρωσίας, Βρετανίας, Τουρκίας & Ισπανίας, τα καλά ξενοδοχεία «Βασιλικόν», «Γαλλία», «Μόναχον», κ.α., μέγαρα και οικίες ξένων κατοίκων της πόλης.[4]

Στην οδό Αδριανού έγιναν πολλές οδομαχίες μεταξύ «Ορεινών» και «Πεδινών» στα «Ιουνικά» του 1863, με αποτέλεσμα να πληγούν πολλές οικίες της.[5]

Σήμερα έχει πεζοδρομηθεί το δυτικό τμήμα της οδού Αδριανού από τη συμβολή της με την οδό Άρεως ως το Θησείο. Είναι η οδός με το μεγαλύτερο αριθμό διατηρητέων κτηρίων (56).[6] Εδώ συγκεντρώνονται εξειδικευμένο εμπόριο στο ισόγειο και ψυχαγωγία και κατοικία στους ορόφους.

Σημαντικά κτίρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στοά Αττάλου (Αδριανού 24)
  • Ναός Αγίου Φιλίππου (Αδριανού 19).
  • Αρχοντικό Μπενιζέλου (Αδριανού 96). Είναι το παλαιότερο σπίτι της πρωτεύουσας. Διατηρητέο κτήριο, τυπικό δείγμα αστικής αρχιτεκτονικής της προεπαναστατικής Αθήνας (15ος - 16ος αι.). Υπήρξε το προγονικό σπίτι της Αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας.
  • Σχολείο του Καμπάνη (Αδριανού 106-108 και Φλέσσα). Νεοκλασσικό κτήριο της δεκαετίας του 1870. Έργο του αρχιτέκτονα Παναγή Κάλκου. Σήμερα στεγάζει το 74ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών.
  • Οικία Κίνγκ (Αδριανού και Χίλλ). Οικία του Αμερικανού Ιεραποστόλου Τ. Κινγκ (1972-1869) σε σχέδια του Στ. Κλεάνθη.
  • Από δημόσιες υπηρεσίες σήμερα εδρεύει το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας, στην Αδριανού 91.

Προσωπικότητες της οδού Αδριανού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γεώργιος Δροσίνης, λογοτέχνης. Το σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής βρισκόταν στην Ανδριανού & Θέσπιδος.[7]
  • Τζώρτζ Φίνλευ, ιστορικός. Το σπίτι που διέμενε πολλά χρόνια βρισκόταν Ανδριανού και Χίλλ.[7]
  • Γεώργιος Ριζάρης,  εθνικός ευεργέτης. Η οικία του βρισκόταν επί της οδού Αδριανού και Αγγέλου Βλάχου.[8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Αρχείο Νεότερων Μνημείων, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
  2. Γιοχάλας, Θανάσης· Καφετζάκη, Τόνια (2021). ΑΘΗΝΑ Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την ιστορία και τη λογοτεχνία,. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της ΕΣΤΙΑΣ. σελ. 91-92. ISBN 978-960-05-1559-6. 
  3. Μιχελή, Λίζα (1994). Η Αθήνα των Ανωνύμων. Περιήγηση στα πλατώματα, τους μαχαλάδες και τις γειτονιές της Παλιάς Αθήνας (3η έκδοση). Αθήνα: Γαλάτεια. σελ. 76. 
  4. Ροϊδης, Εμμανουήλ (2004). Δημηρούλης, Δημήτρης, επιμ. «Περίπατοι εις τας Αθήνας. Γ’ Οδός Αδριανού»,. Αθήνα: Μεταίχμιο. σελ. 53-54 και 58-59. Εμμανουήλ Ροϊδη κείμενα για την Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 
  5. Μιχελή, Λίζα (1994). Πλάκα. Ιστορική μνήμη και μυθοπλασία (4η έκδοση). Αθήνα: Γαλάτεια. σελ. 187. 
  6. Σύμφωνα με το μητρώο διατηρητέων κτιρίων του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ).
  7. 7,0 7,1 Καιροφύλας, Γιάννης (2007). Στις πλάκας τις ανηφοριές... Αθήνα: Φιλιππότη. σελ. 35-45. ISBN 978-960-295-064-7. 
  8. Μπίρη, Κώστα (1999). Αι Αθήναι (4η έκδοση). Αθήνα: Μέλισσα. σελ. 49. ISBN 960-204-026-2.