Ξενία (ξενοδοχεία)

Ξενία
Το λογότυπο των Ξενοδοχείων ( Α' ΦΑΣΗ ).
Γενικές πληροφορίες
Αρχιτεκτονική	Μεταπολεμικός Μοντερνισμός
Χώρα	Ελλάδα
Έναρξη κατασκευής	1953
Ολοκλήρωση	1974
Κατάσταση	Διατηρητέα
Χρήση	Ξενοδοχεία
Ιδιοκτήτης	Ε.Ο.Τ
Σχεδιασμός και κατασκευή
Αρχιτέκτονας	Άρης Κωνσταντινίδης Χαράλαμπος Σφαέλλος
Ιστότοπος
http://www.gnto.gov.gr/
δεδομένα (π)

Τα Ξενοδοχεία "Ξενία" (Xenia Hotels) ήταν μέρος ενός Κρατικού προγράμματος το οποίο στόχευε την ανάδειξη του φυσικού κάλλους της Ελλάδας σε παγκόσμιο επίπεδο, υπό την εποπτεία του Ε.Ο.Τ. Το πρόγραμμα είχε τεθεί σε λειτουργία από το 1953 έως το 1967( αμέσως πριν την άνοδο της Χούντας, το οποίο με βάση την εφαρμογή του σχεδίου Μάρσαλ, στην Ελλάδα ο τουρισμός αποτελεί μια από τις κινητήριες δυνάμεις για την ανάκαμψη της οικονομίας). Το πρόγραμμα των κρατικών ξενοδοχείων ''ΞΕΝΙΑ'' προαναγγέλλει μια σειρά ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων ( Ξενοδοχεία, Μοτέλ, Τουριστικά Περίπτερα και οργανωμένες Πλάζ), κατά μήκος των Εθνικών Οδών, Αρχαιολογικών Χώρων ή σημείων εξαίρετου φυσικού κάλλους. Έπειτα από την εφαρμογή αυτού του σχεδίου η εικόνα της Ελλάδας μεταφέρεται σε όλη την Υφήλιο.

Η Ελλάδα καθίσταται διεθνής τουριστικός προορισμός και το διεθνές στυλ σε κοινό δρόμο με την τοπική παράδοση θα ορίσουν νέες συνέχειες και ασυνέχειες στο μεταπολεμικό αστικό και φυσικό τοπίο της Ελλάδος.

Το λογότυπο των Ξενοδοχείων ( Β' ΦΑΣΗ ).

Εφαρμογή Προγράμματος ( 1953-1967)

Τα κρατικά Ξενία, τα τουριστικά περίπτερα, τα μοτέλ, οι οργανωμένες παραλίες και τα camping του Ε.Ο.Τ, οι εγκαταστάσεις του Αστέρα (Βουλιαγμένη, Γλυφάδα, Ρόδος), οι παραθεριστικοί οικισμοί κι οι λουτροπόλεις αποτελούν -μαζί τον παράδεισο της βαλκανικής χερσονήσου.Το 1958  ο Αρης Κωνσταντινίδης κτίζει το πρώτο Ξενία στην Άνδρο, το οποίο δημιουργεί τομή στην τυπολογία των ξενοδοχείων που κτίζονται από τον Ε.Ο.Τ. Ο Ε.Ο.Τ κτίζει από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 μια σειρά σύγχρονων και λειτουργικών ξενοδοχείων, τα γνωστά ΞΕΝΙΑ, μονάδες μικρής συνήθως δυναμικότητας με υψηλό βαθμό εξυπηρετήσεων. Το 1960 αρχίζει το 1ο πενταετές πρόγραμμα τουριστικής ανάπτυξης της χώρας. Βασικές αρχές του η ανάδειξη όχι μόνο των μνημείων της χώρας, αλλά και του φυσικού τοπίου, η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού (Πλαζ, σπορ, κρουαζιέρες), η τουριστική ανάπτυξη νέων περιοχών στην ηπειρωτική χώρα κυρίως, ενώ απευθύνεται πλέον όχι μόνο στα υψηλά αλλά και στα μεσαία κοινωνικά στρώματα.Η Ελλάδα αρχίζει να προβάλλεται στο εξωτερικό με αφίσσες και διαφημιστικά φυλλάδια επώνυμων καλλιτεχνών. Οι ξένοι ανακαλύπτουν την αθωότητα του ελληνικού καλοκαιριού.

Τα Ξενία σχεδιάστηκαν με κοινόχρηστους χώρους να μπορούν να φιλοξενήσουν μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών από αυτόν των ενοίκων. Ήταν λογική της αρχικής σχεδίασης, ώστε το ξενοδοχείο να δέχεται και περαστικούς ή κατοίκους της ευρύτερης περιοχής στα πλαίσια της καλύτερης ένταξης του ξενοδοχείου στο περιβάλλον του.

Αρχιτέκτονες (1953-1967)

Το Ξενοδοχειακό Συγκρότημα "ΞΕΝΙΑ" στο Παλιούρι Χαλκιδικής.

Βασικοί Αρχιτέκτονες

• Χαράλαμπος Σφαέλλος (Α' ΦΑΣΗ)

• Άρης Κωνσταντινίδης (Β' ΦΑΣΗ)

Συνεργάτες

• Ιωάννης Τριανταφυλλίδης
• Γιώργος Νικολετόπουλος
• Φίλιππος Βώκος
• Κωνσταντίνος Σταμάτης
• Διονύσιος Ζήβας

• Αικατερίνη Διαλεισμά 

Ξενοδοχειακές Μονάδες (1953-1967)

Α' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Αθήνα)

Το Ξενοδοχειακό Συγκρότημα ΞΕΝΙΑ-ΤΡΙΤΩΝ στην Χώρα της Άνδρου.

«Ξενία» Άνδρου (1958). Αρχιτέκτων: Α. Κωνσταντινίδης

«Ξενία» Πόρου (1964). Αρχιτέκτων: Α. Κωνσταντινίδης (εν λειτουργία).

«Ξενία» Σπετσών (1960). Αρχιτέκτων: Φ. Βώ­κος

Β' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Πάτρα)

Μοτέλ «Ξενία» Ολυμπίας (II) (1966). Αρχιτέ­κτων: Α. Κωνσταντινίδης ( εν μέρει εν λειτουργία)

«Ξενία» Ναύπλιου (1958). Αρχιτέκτων: I. Τριανταφυλλίδης

«Ξενία» Δελφών (1953). Αρχιτέκτων: Δ. Πικιώνης ( εν λειτουργία)

Μοτέλ «Ξενία» Μεσολογγίου (1953). Αρχιτέ­κτων: I. Τριανταφυλλίδης (εν λειτουργία)

Μοτέλ «Ξενία» Ολυμπίας (I) (1963). Αρχιτέ­κτων: Α. Κωνσταντινίδης ( εν λειτουργία )

«Ξενία» Σπάρτης (1958). Αρχιτέκτων: Χ. Μπουγάτσος

«Ξενία» Βυτίνας (1965). Αρχιτέκτων: Κ. Μπίτσιος

«Ξενία» Αργοστολίου (1955). Αρχιτέκτων: Χ. Σφαέλλος

Γ' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Ρόδος)

«Ξενία» στην Κώ (1960). Αρχιτέκτων: Φ. Βώκος (εν λειτουργία)

Δ' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Θεσσαλο­νίκη)

«Ξενία» Έδεσσας (1963). Αρχιτέκτων: Ι.Ρίζος

Το Ξενοδοχειακό Συγκρότημα ΞΕΝΙΑ στο Παλιούρι Χαλκιδικής.

Μοτέλ «Ξενία» Παληούριου (1962). Αρχιτέ­κτων: Α, Κωνσταντινίδης

https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Ξενοδοχείο_Ξενία_Παλιούρι_Χαλκιδικής_2.jpg

Μοτέλ «Ξενία» Πλαταμώνα (1960). Αρχιτέ­κτων Φ, Βώκος

https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Χοτελ_Ξενία_Πλαταμώνα_7.jpg

«Ξενία» Σαμοθράκης (1954). Αρχιτέκτων: Κ. Σπανός (Stuart Μ. Shaw)

«Ξενία» Φλώρινας (1958). Αρχιτέκτων: Γ. Νικολετόπουλος

«Ξενία» Ξάνθης (1964). Αρχίτέκτων: Γ. Νικολετόπουλος (εν λειτουργία)

«Ξενία» Σερρών (1960). Αρχιτέκτων: Κ. Στα­μάτης (εν λειτουργία)

«Ξενία» Δράμας (1961). Αρχιτέκτων: Κ. Στα­μάτης (εν λειτουργία)

«Ξενία» Καστοριάς (1953). Αρχιτέκτων: Χ. Σφαέλλος

«Ξενία» Θάσου (1955). Αρχιτέκτων: Χ. Σφα­έλλος

Ε' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Βόλος)

Μοτέλ «Ξενία» Καλαμπάκας (1960). Αρχιτέ­κτων: Α. Κωνσταντινίδης

Μοτέλ «Ξενία» Λάρισας (1959). Αρχιτέκτων: Α. Κωνσταντινίδης (εν λειτουργία)

«Ξενία» Σκόπελου (1961). Αρχιτέκτων: Φ. Βώ­κος

«Ξενία» Σκιάθου (1963). Αρχιτέκτων Γ. Νικολετόπουλος

«Ξενία» Πορταριάς (1957). Αρχιτέκτων: Κ Κιτσίκης (εν λειτουργία)

«Ξενία» Τσαγκαράδας (1955). Αρχιτέκτων: Χ. Σφαέλλος

«Ξενία» Υπάτης (1956). Αρχιτέκτων: Χ. Σφα­έλλος

ΣΤ' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Ιωάννινα)

Μοτέλ «Ξενία» Ηγουμενίτσας (1959). Αρχι­τέκτων Α. Κωνσταντινίδης

«Ξενία» Άρτας (1958). Αρχιτέκτων: Δ. Ζήβας

«Ξενία» Ιωαννίνων (1958). Αρχιτέκτων: Φ. Βώκος (έχει κατεδαφιστεί)

«Ξενία» Καρπενησίου (1959). Αρχιτέκτων: Φ. Βώκος

«Ξενία» Κέρκυρας (1955). Αρχιτέκτων: Χ. Σφαέλλος

Ζ' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Ηράκλειο)

Μοτέλ «Ξενία» Ηράκλειου, Καρτερός (1963). Αρχιτέκτων: Α. Κωνσταντινίδης

«Ξενία» Ηράκλειου (1961). Αρχιτέκτων: Γ. Νικολετόπουλος (έχει κατεδαφιστεί)

Θ' Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων (Μυτιλήνη)

«Ξενία» Σάμου (1958). Αρχιτέκτων: Κ. Σταμάτης

«Ξενία» Χίου (1958). Αρχιτέκτων: Κ. Σταμάτης

«Ξενία» Μυκόνου (1962). Αρχιτέκτων: Α. Κωνσταντινίδης (εν λειτουργία)

Παρακμή 1989-1998

Τέλη της δεκαετίας του 80', το κράτος αποδείχτηκε ανίκανο στο ρόλο του ξενοδόχου, οι απαιτήσεις στην τουριστική αγορά διαφοροποιήθηκαν και τα ΞΕΝΙΑ πήραν το δρόμο της μιζέριας και της εγκατάλειψης. Το τελευταίο Ξενία υπό κρατική λειτουργία έκλεισε το 1997 στο Παλιούρι. Σήμερα η Ε.Τ.Α μετράει 44 ξενοδοχειακές μονάδες τύπου "ΞΕΝΙΑ" από τα οποία μόνο τα 11 είναι μισθωμένα και κάποια άλλα έχουν εν μέρει ή εν συνόλω παραχωρηθεί. Η Ε.Τ.Α προχώρησε εδώ και αρκετό καιρό στη μελέτη και αξιολόγηση δύο βασικών σεναρίων αξιοποίησης και οριστικής λύσης: το ένα προβλέπει ενιαία εκμίσθωση των ΞΕΝΙΑ σε έναν ανάδοχο, κατόπιν διαγωνισμού, προκειμένου να εξασφαλιστεί και η δημιουργία ενιαίας και αναγνωρίσιμης ταυτότητας. Το 2ο σενάριο προβλέπει την εκμίσθωση κατά περίπτωση, με μεμονωμένους διαγωνισμούς.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Άρθρο της Ελευθεροτυπίας
• Φωτογραφίες του ξενοδοχείου στην Άνδρο, (1958/ σήμερα)
• Φωτογραφίες του ξενοδοχείου στο Παλιούρι της Χαλκιδικής, (1962/ σήμερα)
• Περιοδικό 'Αρχιτέκτονες' τεύχος 44, Άρθρο: Χαρακτηρισμός των κτιριακών έργων του Ε.Ο.Τ. ως διατηρητέων
• Blog: Αρχιτέκτονας Κώστας Σταμάτης

• Τελική Έκθεση Π.Ε.Β.Ε. 2010 (65/18740) Μεταπολεμικός Μοντερνισμός Αρχιτεκτονική, Πολιτική και Τουρισμός στην Ελλάδα 1950-1965, Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο-Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πρόγραμμα Ενίσχυσης Βασικής Έρευνας, Αθήνα 2012. Μυριάνθη Μούσα, Πρόγραμμα Ξενία: Ονομασία, μελέτες+κατασκευές, τυπολογία & κατάλογοι έργων, σελ. 223-276. Διαθέσιμο στη:

https://www.researchgate.net/publication/301835179_Programma_Xenia_Onomasia_meletes_kataskeues_typologia_katalogoi_ergon