Ναός Απόλλωνος Πατρώου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°58′32″N 23°43′20″E / 37.975542°N 23.722099°E / 37.975542; 23.722099

Ναός Απόλλωνος Πατρώου
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση, αρχαίος ελληνικός ναός και ναός
Αρχιτεκτονικήαρχαιοελληνική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°58′32″N 23°43′20″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων
ΤοποθεσίαΑρχαία Αγορά της Αθήνας
ΧώραΕλλάδα
Commons page Πολυμέσα

Ο Ναός Απόλλωνος Πατρώου (Προγονικού) είναι μικρός ερειπωμένος ναός Ιωνικού ρυθμού χτισμένος κατά τη περίοδο 340-320 π.Χ.. Έχει πλάτος 10 μέτρα και μήκος 16,5 μέτρα. Βρίσκεται στο βορειοδυτική πλευρά της Αρχαίας Αγοράς της Αθήνας, ανάμεσα στη Στοά Ελευθερίου Διός και το Μητρώον.[1][2][3] Ο Απόλλων αποκαλείται Πατρώος ως πατέρας του Ίωνα. Έτσι λοιπόν θεωρούνταν ιδρυτής της Ιώνιας φυλής και προστάτης των οικογενειών. Στον εσωτερικό χώρο του ναού υπήρχε λατρευτικό άγαλμα αφιερωμένο στον Απόλλωνα, το οποίο είχε φιλοτεχνήσει ο γνωστός γλύπτης Ευφράνωρ.[4] Το άγαλμα αυτό, στο οποίο ο θεός ήταν ενδεδυμένος και κρατούσε λύρα στο χέρι του, σώζεται σήμερα στο Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς. Το κτήριο υπολογίζεται πως καταστράφηκε περίπου κατά το 480 π.Χ.[5]

Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν μια απλή κατασκευή, η οποία διαρθρωνόταν σε μονόχωρο σηκό, όπου προστέθηκε κατά την ελληνιστική περίοδο πρόναος. Ο ναός εδράζεται στα αποσπασματικά σωζόμενα θεμέλια ενός προηγούμενου κτίσματος. Είναι χαρακτηριστική η πλήρης απουσία περιμετρικής κιονοστοιχίας. Στη βόρεια πλευρά του, υπήρχε ένα μικρό παράπλευρο δωμάτιο, με το οποίο επικοινωνούσε μέσω διόδου, δίνοντας στον ναό σχήμα «Γ». Αυτός ο πλευρικός θάλαμος πιθανό να στέγαζε το λατρευτικό άγαλμα του θεού, ίσως όμως να λειτούργησε ως άδυτο, κάτι που ήταν συνηθισμένο στους ναούς του Απόλλωνα. Τοποθετήθηκε στο πλάι του σηκού αντί του πίσω μέρους του για αισθητικούς και οικονομικούς λόγους, ενώ δεν αποκλείεται να χρησιμοποιήθηκε ως θησαυρός για την εναπόθεση πολύτιμων αντικειμένων και προσφορών ή ως αρχείο για την φύλαξη δημοσίων εγγράφων.[6]

Σύμφωνα με τους υπεύθυνους των ανασκαφών, μπροστά από τον σηκό του ναού υπήρχε άγαλμα του Απόλλωνα από τον γλύπτη Λεωχάρη (α΄ μισό 4ου αιώνα π.Χ.), καθώς και άγαλμα του Απόλλωνα Αλεξικάκου του γλύπτη Κάλαμη (429-426 π.Χ.).[5]

Ανασκαφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το άγαλμα του Απόλλωνα από τον Ευφράνωρα, που βρισκόταν εντός του ναού, και πλέον βρίσκεται στο Μουσείο της Αγοράς.

Η ανασκαφή του χώρου έγινε κατά τα έτη 1895 και 1896 από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο. Το 1907 η Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία συνέχισε τις ανασκαφές, ενώ τέλος τη περίοδο 1931-1935 η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών ολοκλήρωσε τις ανασκαφές.[5]

Υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Map of the Agora of Athens». www.plato-dialogues.org. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2020. 
  2. «Temple of Apollo Patroos (Athens, 320B.C.) | Structurae». Structurae. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2016. 
  3. John McK. Camp, Craig A. Mauzy. The Athenian Agora: A Short Guide to the Excavations. American School of Classical Studies at Athens. 2003. ISBN 978-0-87661-643-7; Ηλεκτρονικά στην υπηρεσία GoogleBooks
  4. «Temple of apollo patroos - Ancient agora Athens Greece». www.greece-athens.com. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2016. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «FOUNDATION OF THE HELLENIC WORLD - Αρχαία Αγορά της Αθήνας». project.athens-agora.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2016. 
  6. «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ». www.eie.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2016. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]