Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ
| Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ ή Αφεντούλης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1769 Νίζνι Νόβγκοροντ |
| Θάνατος | 9 Ιουνίου 1855 Λιβόρνο |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Ελληνική Επανάσταση του 1821 |
| Υπογραφή | |
 | |
Ο Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ ή Αφεντούλης ήταν Ρώσος αξιωματικός ελληνικής καταγωγής. Αναφέρεται στην ελληνική ιστοριογραφία για τη συμμετοχή του και τις δραστηριότητές του στο νησί της Κρήτης κατά την περίοδο 1822-1823.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μιχαήλ Κομνηνός γεννήθηκε στη Νίζνα της Ρωσίας το 1769. Αναφέρθηκε και με το ψευδώνυμο Αφεντούλιεφ ή Αφεντούλης το οποίο του αποδόθηκε από τους κατοίκους της Κρήτης όσο αυτός την διοικούσε. Φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή της Πετρούπολης και έφτασε μέχρι τον βαθμό του ταγματάρχη. Στη συνέχεια υπηρέτησε στο διπλωματικό σώμα.[1]
Η συνεισφορά του στην Ελληνική Επανάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με σκοπό να ενισχύσει τις αγωνιστικές προσπάθειες της επανάστασης έφτασε στην Ελλάδα, με την έναρξη της επανάστασης, ακολουθώντας τον Αλέξανδρο Καντακουζηνό. Βρέθηκε στη Μονεμβασία το καλοκαίρι του 1821 μαζί με τον Καντακουζηνό, μετά από εντολή του Υψηλάντη. Εκεί έγινε πρόταση προς τον Καντακουζηνό, από Κρήτες επαναστάτες, για τη διοίκηση της επανάστασης της Κρήτης. Μετά την άρνησή του ο Υψηλάντης όρισε τον Αφεντούλιεφ ως αρχηγό της επανάστασης της Κρήτης. Έφτασε στα Σφακιά στις 25 Οκτωβρίου του 1821 (κατά τον Τρικούπη) ή στις αρχές Νοεμβρίου (κατά τον Κριτοβουλίδη, τον Φιλήνομα και τον Ορλάνδο), με το πλοίο του Επτανήσιου Ιωάννη Βλάχου, συνοδευόμενος από Κρήτες στρατιώτες και μεταφέροντας μικρή ποσότητα πολεμοφοδίων και τροφίμων. Οι κάτοικοι και οι οπλαρχηγοί τον εμπιστεύθηκαν και ακολούθησαν της εντολές του.
Πρώτη του ενέργεια ήταν η σύγκληση συμβουλίου, με τους τοπικούς στρατιωτικούς και πολιτικούς άρχοντες, για την διαμόρφωση ενός κλίματος ομόνοιας και ενθάρρυνσης.[1][2]
Η κριτική της συνεισφοράς του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι ιστορικοί έχουν διατυπώσει πολλές και αντιφατικές μεταξύ τους απόψεις σχετικά με τη διοίκηση του Αφεντούλιεφ στην περιοχή της Κρήτης.
Η μία πλευρά υποστηρίζει πως ο Μιχαήλ Κομνηνός έλαβε μέρος σε μάχες κατά την επανάσταση (στις πολιορκίες της Μονεμβασιάς, της Τριπολιτσάς) και πως ενδιαφέρθηκε για την πρόοδο των επαναστατικών επιχειρήσεων στην Κρήτη. Διέθετε στρατιωτικές και διοικητικές ικανότητες, αλλά του ήταν δύσκολο να προσαρμοστεί και να αποδώσει σε έναν άγνωστο σε αυτόν τόπο, σε μία δύσκολη περίοδο.
Από την άλλη πλευρά, λέγεται πως αγνοούσε παντελώς την νοοτροπία του κρητικού λαού και ότι η συμπεριφορά του απέναντι τους χαρακτηριζόταν από έπαρση και αυταρχικότητα. Θεωρείται πως παραμέλησε την ευρύτερη κρητική περιοχή και πως εγκαταστάθηκε στο Λουτρό των Σφακίων δίνοντας έμφαση στην εμπορική δραστηριότητα. Σε διοικητικό επίπεδο, από άγνοια για τις συνθήκες που επικρατούσαν στο εσωτερικό του νησιού, προχώρησε στην συγκρότηση οργανισμών που δύσκολα θα μπορούσαν να εφαρμοστούν. Επιπλέον, σε στρατιωτικό επίπεδο, η άκριτη απονομή βαθμών (πεντακοσίαρχοι, εκατόνταρχοι μέχρι και δεκάρχων, πεντάρχων) σε οπλαρχηγούς δημιούργησαν προβλήματα στις επιχειρήσεις και οξύτατες αντιπαραθέσεις. Επιπλέον λόγω του γεγονότος ότι αυτοανακηρύχθηκε αρχιστράτηγος και διατήρησε ογκώδες αρχείο της λεπτομερής του αλληλογραφίας με τον Ιωάννη Κωλέττη άρχισε να πυροδοτεί μία καχυποψία προς το πρόσωπό του, κυρίως στους ντόπιους οπλαρχηγούς.[2]
Η δυσαρέσκεια προς το πρόσωπό του μεγάλωσε μετά και από την αποτυχία του να εξασφαλίσει νίκες στις μάχες του Μαΐου του 1822. Υπό αυτές τις συνθήκες ζήτησε να παραιτηθεί ή να αντικατασταθεί και να μεταβεί στην Πελοπόννησο αναζητώντας βοήθεια. Το διοικητικό συμβούλιο των Κρητών που είχε παρόμοιες διαθέσεις προχώρησε στην αποκήρυξη και την καθαίρεσή του.
Μετά την Κρήτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον Φεβρουαρίου του 1823, ο Αφεντούλιεφ έφυγε από την Κρήτη και τον διαδέχθηκε ως νέος έπαρχος ο Νεόφυτος Οικονόμου. Προς το τέλος της ζωής του έμεινε στη Φλωρεντία. Πέθανε στις 9/21 Ιουνίου 1855, σε ηλικία 86 ετών και κηδεύτηκε στο κοιμητήριο της ελληνικής κοινότητας στο Λιβόρνο.[3]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Σοφία Μελόκα, Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πολιτικής επιστήμης και ιστορίας
- ↑ 2,0 2,1 Η Ελληνική Επανάσταση και η ίδρυση του Ελληνικού Κράτους (1821-1832) - (τόμος ΙΒ), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, 1975, Αθήνα. σελ. 190-191
- ↑ Τωμαδάκης Νικόλαος, «Ο τάφος και το έτος θανάτου του Μιχ. Αφεντούλιεφ», Μνημοσύνη, Αθήνα 1974-5, σελ. 398
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Ελληνική Επανάσταση και η ίδρυση του Ελληνικού Κράτους (1821-1832) - (τόμος ΙΒ). Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών. 1975. ISBN 960-213-108-Χ Check
|isbn=value: invalid character (βοήθεια).
- Σοφία Μπελόκα. «Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ ή Αφεντούλης» (PDF). Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2015.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός προσώπου χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |