Μαριέττα Μπλάου
| Μαριέττα Μπλάου | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Marietta Blau (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 29 Απριλίου 1894[1][2][3] Βιέννη[4][5] |
| Θάνατος | 27 Ιανουαρίου 1970[1][2][3] Βιέννη[6][5] |
| Αιτία θανάτου | καρκίνος |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Κατοικία | Νέα Υόρκη (από 1944) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστρία Κισλεϊθανία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[7] |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Βιέννης[8] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φυσικός καθηγήτρια πανεπιστημίου επιστήμονας πυρηνικής φυσικής |
| Εργοδότης | National Polytechnic Institute Universidad Vasco de Quiroga Πανεπιστήμιο Κολούμπια Brookhaven National Laboratory Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι[9] Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φραγκφούρτης Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | βραβείο Έρβιν Σρέντινγκερ (1962)[10] Βραβείο Λίμπεν (1937)[8] Haitinger Prize (1936)[8] Prize of the City of Vienna for Natural Sciences (1967) |
Η Μαριέττα Μπλάου (29 Απριλίου 1894 – 27 Ιανουαρίου 1970) ήταν Αυστριακή φυσικός.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μπλάου γεννήθηκε σε εβραϊκή οικογένεια μεσαίας τάξης, από τον Μάγιερ (Μάρκους) Μπλάου, δικηγόρο και εκδότη μουσικής και τη σύζυγό του, Φλορεντίν Γκόλνττσβαϊγκ. Αφού απέκτησε το γενικό πιστοποιητικό εκπαίδευσης από το γυμνάσιο θηλέων που διευθυνόταν από την Ένωση Εκτεταμένης Εκπαίδευσης Γυναικών, σπούδασε φυσική και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης από το 1914 έως το 1918. Η αποφοίτησή της από το διδακτορικό της ήταν τον Μάρτιο του 1919. [11] Η Μπλάου πιστώνεται με την ανάπτυξη (φωτογραφικών) πυρηνικών γαλακτωμάτων που ήταν ικανά να απεικονίσουν και να μετρήσουν με ακρίβεια τα υψηλής ενέργειας πυρηνικά σωματίδια και γεγονότα. Επιπλέον, αυτό καθιέρωσε μία μέθοδο για την ακριβή μελέτη των αντιδράσεων που προκαλούνται από συμβάντα κοσμικών ακτίνων. Τα πυρηνικά γαλακτώματα της έδωσαν σημαντική ώθηση στον τομέα της φυσικής των σωματιδίων στην εποχή της. Για τη δουλειά της προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1950 από τον Έρβιν Σρέντινγκερ.[12]
Πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 1919 έως το 1923, η Μπλάου κατείχε διάφορες θέσεις σε βιομηχανικά και πανεπιστημιακά ερευνητικά ιδρύματα στην Αυστρία και τη Γερμανία. Το 1921, μετακόμισε στο Βερολίνο για να εργαστεί σε έναν κατασκευαστή σωλήνων ακτινογραφίας, μία θέση που άφησε για να γίνει βοηθός στο Ινστιτούτο Ιατρικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης.[11] Από το 1923 και μετά, εργάστηκε ως μη αμειβόμενη επιστήμονας στο Ινστιτούτο Έρευνας Ραδίου της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών στη Βιέννη. Ένα επίδομα από την Αυστριακή Ένωση Πανεπιστημιακών Γυναικών της επέτρεψε να κάνει έρευνα και στο Γκέτινγκεν και στο Παρίσι (1932/1933).
Στα χρόνια της Βιέννης το κύριο ενδιαφέρον της Μπλάου ήταν η ανάπτυξη της φωτογραφικής μεθόδου ανίχνευσης σωματιδίων. Οι μεθοδολογικοί στόχοι που επιδίωξε ήταν ο προσδιορισμός των σωματιδίων, ιδίως των α-σωματιδίων και των πρωτονίων και ο προσδιορισμός της ενέργειάς τους με βάση τα χαρακτηριστικά των διαδρομών που άφησαν σε γαλακτώματα. Εκεί, ανέπτυξε μία τεχνική φωτογραφικού γαλακτώματος που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη των κοσμικών ακτίνων[11] και έγινε η πρώτη επιστήμονας που χρησιμοποίησε πυρηνικά γαλακτώματα για να ανιχνεύσει νετρόνια. Για αυτό το έργο, η Μπλάου και η πρώην μαθήτρια της, Χέρτα Γουάμπαχερ, έλαβαν το βραβείο Lieben της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών το 1937. Ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της όταν, επίσης, το 1937, αυτή και η Γουάμπαχερ ανακάλυψαν «αστέρια αποσύνθεσης» σε φωτογραφικές πλάκες που είχαν εκτεθεί σε κοσμική ακτινοβολία σε υψόμετρο 2.300 μέτρα (≈ 7.500 πόδια) πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτά τα αστέρια είναι τα μοτίβα διαδρομών σωματιδίων από πυρηνικές αντιδράσεις (γεγονότα απόσπασης) σωματιδίων κοσμικής ακτίνας με πυρήνες του φωτογραφικού γαλακτώματος.
Λόγω της εβραϊκής καταγωγής της, η Μπλάου έπρεπε να φύγει από την Αυστρία το 1938 μετά την προσάρτηση της χώρας από τη ναζιστική Γερμανία, γεγονός που προκάλεσε σημαντική διακοπή στην επιστημονική της καριέρα. Πήγε αρχικά στο Όσλο. Στη συνέχεια, με τη μεσολάβηση του Άλμπερτ Αϊνστάιν,[11] απέκτησε θέση διδασκαλίας στο Instituto Politécnico Nacional στην Πόλη του Μεξικού και αργότερα στο Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo. Αλλά επειδή οι συνθήκες στο Μεξικό κατέστησαν την έρευνα εξαιρετικά δύσκολη γι 'αυτήν, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να μετακομίσει στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1944.[12]
Μετά τον πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις Ηνωμένες Πολιτείες η Μπλάου εργάστηκε στη βιομηχανία μέχρι το 1948, στη συνέχεια (μέχρι το 1960) στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στο Εθνικό Εργαστήριο Μπούκχεϊβεν και στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι. Σε αυτά τα ιδρύματα, ήταν υπεύθυνη για την εφαρμογή της φωτογραφικής μεθόδου ανίχνευσης σωματιδίων σε πειράματα υψηλής ενέργειας σε επιταχυντές σωματιδίων.
Το 1960, η Μπλάου επέστρεψε στην Αυστρία και πραγματοποίησε επιστημονικές εργασίες στο Ινστιτούτο Έρευνας για το Ράδιο μέχρι το 1964 - και πάλι χωρίς αμοιβή. Ήταν επικεφαλής μίας ομάδας εργασίας που ανέλυε φωτογραφίες σωματιδίων από πειράματα στο CERN και επόπτευε μία διατριβή σε αυτόν τον τομέα. Το 1962, έλαβε το βραβείο Έρβιν Σρέντινγκερ της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, [13] αλλά μία προσπάθεια να γίνει και μέλος της Ακαδημίας δεν ήταν επιτυχής.
Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μαριέττα Μπλάου πέθανε στη Βιέννη από καρκίνο το 1970. Η ασθένειά της σχετίζεται με τον χειρισμό ραδιενεργών ουσιών χωρίς προστασία[11] καθώς και το κάπνισμα τσιγάρων για πολλά χρόνια. Δεν εμφανίστηκε νεκρολογία σε καμία επιστημονική έκδοση.
Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1950, ο Σέσιλ Πάουελ έλαβε το βραβείο Νόμπελ για την ανάπτυξη της φωτογραφικής μεθόδου για την ανίχνευση σωματιδίων και την ανακάλυψη του πιονίου με τη χρήση αυτής της μεθόδου.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) SNAC. w6fn1xg7. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 3395. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. blau-marietta.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 Anna Gadzinski: «KALLIOPE Austria». (Γερμανικά) KALLIOPE Austria. Ομοσπονδιακό Υπουργείο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων. Βιέννη. 2 Σεπτεμβρίου 2015. σελ. 213-214. ISBN-13 978-3-9503655-5-9.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Marilyn Bailey Ogilvie: «The Biographical Dictionary of Women in Science» (Αγγλικά) Routledge. 16 Δεκεμβρίου 2003. σελ. 143-144. ISBN-13 978-1-135-96342-2. ISBN-10 0-415-92038-8.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2019.
- ↑ stipendien
.oeaw .ac .at /de /preistr%C3%A4ger-und-preistr%C3%A4gerinnen-des-erwin-schr%C3%B6dinger-preises. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2017. - ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Marietta Blau. Jewish Women's Archive
- ↑ 12,0 12,1 Sime, Ruth Lewin (2012). «Marietta Blau in the history of cosmic rays». Physics Today 65 (10): 8. doi:. Bibcode: 2012PhT....65j...8S. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-04-15. https://archive.today/20130415170235/http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v65/i10/p8_s1?bypassSSO=11.
- ↑ «Preisträger und Preisträgerinnen des Erwin Schrödinger-Preises» (στα German). Austrian Academy of Sciences. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2011.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Robert Rosner & Brigitte Strohmaier (eds.): Marietta Blau – Sterne der Zertrümmerung. Biographie einer Wegbereiterin der modernen Teilchenphysik. Böhlau, Vienna 2003, (ISBN 3-205-77088-9) (in German)
- Brigitte Strohmaier & Robert Rosner: Marietta Blau – Stars of Disintegration. Biography of a pioneer of particle physics. Ariadne, Riverside, California 2006, (ISBN 978-1-57241-147-0)
- Leopold Halpern & Maurice Shapiro: "Marietta Blau" in Out of the Shadows: Contributions of Twentieth-Century Women to Physics, Nina Byers and Gary Williams, ed., Cambridge University Press 2006 (ISBN 978-0-521-82197-1).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Marietta Blau στον κατάλογο της Γερμανικής Εθνικής Βιβλιοθήκης
- "Marietta Blau" in CWP at UCLA
- Rentetzi, Maria "Marietta Blau", Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia
- Sime, Ruth Lewin, "Marietta Blau: Pioneer of Photographic Nuclear Emulsions and Particle Physics", Physics in Perspective, 15 (2013) 3–32
|