Μάχη του Τουρτούρ
Η μάχη του Τουρτούρ (γαλλικά: La bataille de Tourtour) ήταν μια σημαντική νίκη για τις χριστιανικές δυνάμεις του κόμη Γουλιέλμου Α΄ της Προβηγκίας κατά Σαρακηνών πειρατών που λυμαίνονταν την περιοχή για 80 περίπου χρόνια. Έλαβε χώρα το 973 στο Φραξινέτ, στη νότια Γαλλία και σηματοδοτεί την καταστροφή του μουσουλμανικού προπυργίου και την οριστική απομάκρυνσή τους από την περιοχή.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γύρω στο 890, ένα μικρό σαρακηνό πλοίο προερχόμενο από τη μουσουλμανική Ισπανία ρίχτηκε από τους ανέμους στην ακτή της Προβηγκίας, στον κόλπο του Σαιν-Τροπέ. Μετέφερε 20 μουσουλμάνους τυχοδιώκτες, οι οποίοι τη νύχτα βγήκαν και λεηλάτησαν ένα γειτονικό χωριό. Οχυρώθηκαν στην παρακείμενη ορεινή περιοχή, στην οροσειρά ντε Μωρ, και όταν βεβαιώθηκαν για τη σταθερότητα της εγκατάστασής τους, προσέλκυσαν ενισχύσεις από την πατρίδα τους.
Για αρκετές δεκαετίες, οι Σαρακηνοί εγκαταστάθηκαν οριστικά στην Προβηγκία όπου έκτισαν αρκετά φρούρια, το μεγαλύτερο από τα οποία βρίσκονταν στο Φραξινέτ, στο σημερινό Γκαρντ-Φρενέ. Από αυτές τις βάσεις πραγματοποιούσαν επιδρομές, εισέβαλαν και λεηλατούσαν, συλλαμβάνοντας και ανθρώπους που αντάλλασσαν με λύτρα ή πωλούσαν σε απομακρυσμένους μουσουλμανικούς λιμένες.[1] Αρχικά, οι Προβηγκιανοί άρχοντες παρέμειναν παθητικοί.
Ωστόσο, το καλοκαίρι του 972, οι Σαρακηνοί έκαναν ένα λάθος και αιχμαλώτισαν σε ενέδρα ένα σημαντικότατο πρόσωπο, τον Μαγιέλ, ηγούμενο του αββαείου του Κλυνύ, και τη συνοδεία του που διέσχιζαν τις Άλπεις επιστρέφοντας από τη Ρώμη προς τη Βουργουνδία. Οι Σαρακηνοί νόμιζαν ότι με την απαγωγή του θα μπορούσαν να πάρουν σημαντικά λύτρα, τα οποία και έλαβαν πράγματι από τους μοναχούς του. Όμως ο Μαγιέλ, αναστηλωτής πολλών μονών, ήταν ο τιμώμενος φίλος και πνευματικός πατέρας πολλών αρχόντων της Προβηγκίας, μεταξύ των οποίων του κόμη της Προβηγκίας Γουλιέλμου.[2]
Οι μοναχοί ξεσήκωσαν στην Προβηγκία μια πραγματική πολεμική μανία εναντίον των Σαρακηνών, καταφέρνοντας να ενώσουν ολόκληρο τον πληθυσμό γύρω από τον κόμη Γουλιέλμο για να διεξαγάγουν μια επίθεση με σκοπό να εκδιώξουν οριστικά τους Σαρακηνούς. Ο κόμης Γουλιέλμος της Προβηγκίας, που αργότερα έλαβε το προσωνύμιο ο Απελευθερωτής, συγκέντρωσε το στρατό του τον οποίο αποτελούσαν πολλοί πολεμιστές από την Προβηγκία, αλλά και από το Κάτω Ντωφινέ και τη Νίκαια.
Η μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γουλιέλμος της Προβηγκίας αποφάσισε να επιτεθεί στους Σαρακηνούς στο Φραξινέτ, το προπύργιό τους, με όλη τη δύναμή του. Εάν επιτύγχανε, το υπόλοιπο των μουσουλμανικών δυνάμεων της Προβηγκίας, με πολύ μικρότερες οχυρώσεις, δεν θα είχε καμία πιθανότητα να αντέξει σε οποιαδήποτε επίθεση από τον στρατό της Προβηγκίας.
Όταν πληροφορήθηκαν τις κινήσεις της Προβηγκίας, οι Σαρακηνοί κατέβηκαν από το Φρεξινέτ για να δώσουν μάχη σε ανοικτό πεδίο. Πέντε πρώτες μάχες έλαβαν χώρα στις σημερινές κοινότητες Αμπράν, Γκαπ, Ριές, Αμπύς και Καμπάς. Οι Σαρακηνοί υπέστησαν βαρειές απώλειες σε όλες αυτές τις συγκρούσεις και ανασυντάχθηκαν σε μια ανοιχτή πεδιάδα που ονομάζεται Τουρτούρ, όχι μακριά από το Φραξινέτ. Ο Γουλιέλμος δεν άργησε να τους συναντήσει και εκεί διεξήχθη η έκτη και σημαντικότερη μάχη. Οι Σαρακηνοί νικήθηκαν για ακόμη μια φορά και κατέφυγαν πίσω στο κάστρο τους στο Φρενέ.
Μετά από μια σύντομη διακοπή για να ξεκουραστούν τα στρατεύματά του, ο Γουλιέλμος εξαπέλυσε επίθεση στο οχυρό, το οποίο υπέκυψε. Οι Σαρακηνοί που σώθηκαν βρήκαν τελευταίο καταφύγιο σε ένα κοντινό δάσος, αλλά γρήγορα εξουδετερώθηκαν, είτε σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν. Το κάστρο στη συνέχεια κατεδαφίστηκε εκ θεμελίων και μερικά από τα τελευταία μουσουλμανικά στρατεύματα εγκατέλειψαν την Προβηγκία.
Αποτελέσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με αυτή την αποφασιστική επίθεση του 972 και τις μάχες που ακολούθησαν, οι Σαρακηνοί εκδιώχθηκαν οριστικά από τις οχυρωμένες βάσεις τους. Για αυτή την εκστρατεία και την επιτυχία της στην απομάκρυνση όλων των Σαρακηνών από την Προβηγκία, ο Γουλιέλμος ονομάστηκε «Απελευθερωτής» και «Pater Patriae».
Ένα σημαντικό μέρος της κοινότητας των Σαρακηνών χάθηκαν στις μάχες, ορισμένοι μόνο επιζώντες παρέμειναν στην περιοχή και μεταστράφηκαν στη χριστιανική θρησκεία.[3]