Μάχη του Ταλιακότσο
Η μάχη του Ταλιακότσο έγινε στις 23 Αυγούστου 1268, μεταξύ των Γιβελλίνων, υποστηρικτών του Κορραδίνου των Χοενστάουφεν και του στρατού των Γουέλφων, του Καρόλου δούκα του Ανζού. Η μάχη είναι η τελευταία ενέργεια της ισχύος των Χοενστάουφεν στην Ιταλία. Επίσης η αιχμαλωσία και η εκτέλεση του Κορραδίνου μερικούς μήνες μετά από τη μάχη, σημάδευσαν την πτώση του Οίκου από τους θρόνους της Γερμανίας και της Σικελίας, με αποτέλεσμα την κυριαρχία των Καπετιδών-Ανζού στη Νότιο Ιταλία.
Η προϋπάρχουσα κατάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι βασιλείς της Γερμανίας από τον Οίκο των Χοενστάουφεν, που είχαν κληρονομήσει το βασίλειο της Σικελίας από τους Νορμανδούς το 1197, προσπαθούσαν συνέχεια να υλοποιήσουν τις παλαιές αξιώσεις τους και στη βόρειο Ιταλία. Στη φιλοδοξία αυτή αντιτάχθηκαν οι περισσότερες εκεί πόλεις και ο πάπας. Η διαμάχη που ακολούθησε, χώρισε τους Ιταλούς και οδήγησε σε φανατισμό: προέκυψαν δύο φατρίες, οι Γουέλφοι (παπικοί) και οι Γιβελλίνοι (των Χοενστάουφεν). Στη μέση της αντιπαλότητας αυτής, το 1250, απεβίωσε ο Φρειδερίκος Β΄ της Γερμανίας και τον διαδέχθηκε ο γιος του Κορράδος Δ΄ της Γερμανίας. Τη Σικελία κυβέρνησε ο νόθος γιος του Μανφρέδος μαζί με τον Κορράδο Δ΄. Όμως ο Κορράδος Δ΄ απεβίωσε το 1254 και τον διαδέχθηκε ο 2 ετών γιος του Κορραδίνος. Το 1258 ο Μανφρέδος αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς, αφού διαδόθηκαν φήμες για το τέλος του Κορραδίνου.
Ο πάπας Κλήμης Δ΄, συνεχίζοντας την πολιτική τού προκατόχου του Ουρβανού Δ΄, ήταν αποφασισμένος να ελέγξει την αυξανόμενη δύναμη του Μανφρέδου. Τον αφόρισε και συνέχισε τις συζητήσεις με τον Κάρολο δούκα του Ανζού (4ο γιο του Λουδοβίκου Η΄ της Γαλλίας), ο οποίος θα μπορούσε με τη δύναμη των όπλων να αντικαταστήσει τους επικίνδυνους Χοενστάουφεν. Ο Κάρολος, ενισχυμένος από τους πόρους του πάπα, όπως τη σταυροφορική δεκάτη που δόθηκε για τον "άπιστο" Χοενστάουφεν, εισήλθε στην Ιταλία το 1265 και το επόμενο έτος στη μάχη του Μπενεβέντο νίκησε τον Μανφρέδο και τον σκότωσε. Έπειτα άρχισε να εγκαθίσταται ως βασιλιάς της Σικελίας, βασίλειο που περιελάμβανε την νήσο Σικελία και τη νότιο Ιταλία (Νάπολη, κ.ά.).
Η μάχη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έπειτα από σημαντικούς ελιγμούς, ο στρατός του Κορραδίνου αντιμετώπισε αυτόν του Καρόλου στο πεδίο Παλεντίνε, έξω από την πόλη του Ταλιακότσο και πιο συγκεκριμένα κοντά στο Σκουρκόλα Μαρσικάνα. Κάθε στρατός αναπτύχθηκε σε τρία τμήματα. Στον στρατό του Χοενστάουφεν το πρώτο τμήμα αποτελείτο από Ισπανούς και Ιταλούς ιππείς οδηγούμενο υπό τον Ερρίκο πρίγκιπα της Καστίλης. Το δεύτερο ήταν κυρίως από Ιταλούς, αλλά περιελάμβανε και ένα σώμα Γερμανών ιπποτών και καθοδηγείτο από τον Γκαλβάνο Λάντσια. Το τρίτο τμήμα περιείχε πιο πολύ Γερμανούς ιππότες, και οδηγείτο από τον ίδιο τον Κορραδίνο, συνοδευόμενο από τον στενό του φίλο Φρειδερίκο Α΄ μάργραβο του Μπάντεν. Ο Κάρολος είχε το πρώτο τμήμα του στρατού του από Ιταλούς και μερικούς Προβηγκιανούς ιππότες. Το δεύτερο τμήμα είχε το μεγαλύτερο μέρος του γαλλικού στρατού: ήταν κυρίως ιππότες χωρίς γη και άνδρες που αναζητούσαν πλούτη με τις υπηρεσίες τους· είχε διοικητή τον Ανρί ντε Κουσάνς, Γάλλο στρατάρχη. Στο τρίτο τμήμα ηγήθηκε ο Κάρολος μαζί με τον παλαίμαχο Γάλλο σταυροφόρο Εράρ ντε Βαλερύ, που οι Ιταλοί τον αποκαλούσαν Αλάρντο ντι Βάλερι. Αποτελείτο κυρίως από βετεράνους Γάλλους ιππότες και ήταν κρυμμένο πίσω από έναν λόφο μετά από συμβουλή του Βαλερύ, ώστε από άποψη τακτικής να είναι μία έκπληξη στις αριθμητικά ανώτερες δυνάμεις του Χοενστάουφεν.
Στην αρχική φάση της μάχης κυριάρχησε ο Κορραδίνος: τα δύο πρώτα τμήματα του Καρόλου υπερκεράστηκαν και τράπηκαν σε φυγή. Ο Ερρίκος της Καστίλης σκότωσε έναν άνδρα, που φορούσε την πανοπλία του Καρόλου και συνοδευόταν από το λάβαρο του Ανζού. Το λάβαρο πιάστηκε, αλλά οι δυνάμεις του Χοενστάουφεν δεν κατάλαβαν ότι ο άνδρας, που είχε μόλις σκοτωθεί, ήταν ο Ανρί ντε Κουσάνς και όχι ο ίδιος ο Κάρολος. Πιστεύοντας ότι είχαν νικήσει στη μάχη, διεσπάρησαν, μερικοί ακολουθώντας τα τμήματα του Καρόλου που διέφευγαν και άλλοι λεηλατώντας το στρατόπεδο του δούκα του Ανζού. Τότε ο Κάρολος ξεπήδησε από την κρυψώνα του· οι κρυμμένοι επίλεκτοι της εφεδρείας εισήλθαν στη μάχη και αποδεκάτισαν τις δυνάμεις του Κορραδίνου. Ο Κορραδίνος διέφυγε πίσω στη Ρώμη, αλλά αργότερα αιχμαλωτίστηκε, φυλακίστηκε και εκτελέστηκε. Ήταν ο τελευταίος των Χοενστάουφεν.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Kleinhenz, Christopher (1980). Medieval Italy: An Encyclopedia. I. New York and London: Routledge.