Κώστας Μπασακίδης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κώστας Μπασακίδης
Ο Μπασακίδης, τη δεκαετία του 40
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1918
Θάνατος14  Μαρτίου 1949
Συνθήκες θανάτουθάνατος στη μάχη
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΕλληνοϊταλικός πόλεμος

Ο Κώστας Μπασακίδης (1918 - 14 Μαρτίου 1949) ήταν Έλληνας αξιωματικός του Στρατού Ξηράς, αντιστασιακός την περίοδο της Κατοχής μέσα από τις τάξεις της οργάνωσης Ελληνικός Στρατός και του ΕΛΑΣ, καθώς και ανώτερος αξιωματικός του ΔΣΕ κατά τον Εμφύλιο.

Στον Ελληνικό Στρατό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπασακίδης γεννήθηκε στη Βρομόβρυση Μεσσηνίας[1]. Εισήχθη το 1936 στη Σχολή Ευελπίδων και μετά από τετραετή φοίτηση, ορκίστηκε τον Αύγουστο του 1940 ανθυπολοχαγός Πεζικού και ακολούθως τοποθετήθηκε στο 15ο Σύνταγμα Πεζικού[2]. Ήταν ανιψιός[3] του υποστράτηγου Παναγιώτη Μπασακίδη, ο οποίος διετέλεσε την περίοδο 1930 - 1931 διοικητής της Σχολή Πεζικού Χαλκίδας[4] και αργότερα (1945) Ανώτερος Στρατιωτικός Διοικητής Πελοποννήσου.[5]

Καθ' όλη τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου διακρίθηκε για τις πολεμικές και διοικητικές του επιδόσεις ως διμοιρίτης στον 1ο Λόχο Πολυβόλων του 15ου Συντάγματος ΠΖ αποσπώντας τον έπαινο των ανωτέρων του, ενώ προτάθηκε για την απονομή πολεμικού σταυρού Γ' Τάξεως.[6]

Στην Εθνική Αντίσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας ως συνέπεια της γερμανικής εισβολής, επέστρεψε στη γενέτειρα του. Τον Ιούλιο του 1943, συνδέθηκε με την αντιστασιακή οργάνωση Ελληνικός Στρατός ως επικεφαλής ένοπλης ομάδας[7] ενώ μετά τη διάλυση της από τον ΕΛΑΣ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους[8], προσχώρησε οικειοθελώς στις τάξεις του ΕΛΑΣ,[9] αναπτύσσοντας σημαντική δράση τόσο έναντι των δυνάμεων Κατοχής όσο και κατά των Ταγμάτων Ασφαλείας. Παράλληλα, έσωσε με μεσολάβησή του από πιθανή εκτέλεση, αντάρτες του Ε.Σ. που βρίσκονταν στο χωριό Λαδά ως αιχμάλωτοι του ΕΛΑΣ.[10]

Ως διοικητής στον 5ο Λόχο του 2ου Τάγματος του 9ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, συμμετείχε σε αρκετές ενέδρες και μάχες κατά των γερμανικών δυνάμεων και των ταγμάτων ασφαλείας όπως στον Άγιο Φλώρο, στη θέση Καζάρμα Μεσσηνίας, στον Μελιγαλά[9] την 6η Απριλίου του 1944 (στη μάχη αυτή έχασαν τη ζωή τους 4 άνδρες της Βέρμαχτ και των Ταγμάτων Ασφαλείας[11]) , στη Μεσσήνη[12] , στην Ανδρούσα,[13] στη Βλαχοκερασιά Αρκαδίας κ.α.

Τον Σεπτέμβριο του 1944 έλαβε μέρος στην πολύνεκρη μάχη του Μελιγαλά μεταξύ του ΕΛΑΣ και των Ταγμάτων Ασφαλείας.[14] Στον Μπασακίδη οφείλεται η εκπόρθηση του σημαντικού υψώματος του Προφήτη Ηλία κατά την τρίτη ημέρα της σύγκρουσης, που συντέλεσε αποφασιστικά στην επικράτηση του ΕΛΑΣ[15].

Στον Εμφύλιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την Απελευθέρωση, διώχτηκε για την δράση του και οδηγήθηκε στις φυλακές Ακροναυπλίας. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, συμμετείχε ενεργά στον ΔΣΕ όντας από τον Φεβρουάριο του 1947 στρατιωτικός διοικητής του Αρχηγείου Πελοποννήσου. Αργότερα (τέλη 1947 ή αρχές 1948), ανέλαβε διοικητής του Αρχηγείου Αχαΐας - Ηλείας[16], ενώ στις αρχές Νοεμβρίου του 1948 ανέλαβε τη διεύθυνση του γραφείου επιχειρήσεων της Γ' Μεραρχίας του ΔΣΕ. Σκοτώθηκε στις 14 Μαρτίου 1949 κατά τη διάρκεια της τελευταίας μάχης του ΔΣΕ στο ύψωμα Δρακοβούνι[17] της επαρχίας Μαντινείας.[3]

Μετά θάνατον αναγνώριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1985, μετά την επίσημη αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, απονεμήθηκε στον Μπασακίδη ο βαθμός του αντισυνταγματάρχη.[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Μούτουλας 2004, σελ. 50.
  2. Πριόβολος 2009, σελ. 507-508.
  3. 3,0 3,1 Εμπρός, 15 Μαρτίου 1949
  4. «Διατελέσαντες διοικητές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2013. 
  5. Εμπρός, 7 Μαρτίου 1945
  6. Πριόβολος 2009, σελ. 508 - 510.
  7. Πριόβολος 2009, σελ. 510.
  8. Μάγερ 2003, σελ. 203.
  9. 9,0 9,1 Πριόβολος 2009, σελ. 512.
  10. Αντωνόπουλος 1964, σελ. 629.
  11. Μάγερ 2003, σελ. 543 - 544,547.
  12. Πριόβολος, 2009, σελ. 512. Κατά την επίθεση σκοτώθηκε ένας ταγματασφαλίτης ( βλ. Μάγερ, 2003, σελ. 562).
  13. Πριόβολος, 2009, σελ. 512. Κατά την μάχη τραυματίστηκαν 3 Γερμανοί και άλλοι 6 κηρύχθηκαν αγνοούμενοι ( βλ. Μάγερ, 2003, σελ. 562).
  14. (επιμ. Κ. Μπέλσης) (2017). «Αυτοβιογραφικό απομνημόνευμα Διονυσίου πετράκου (1940-1950)». Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ), Πάντειο Παν/μιο. 
  15. Ιωάννης Κων. Μπουγάς, Ματωμένες Μνήμες 1940 - 1945, εκδόσεις Πελασγός, 2009, σελ. 238.
  16. Γιάννης Καραμούζης, Να! Γιατί σας πολεμώ, Αθήναι 1949, σελ. 49.
  17. Πριόβολος 2009, σελ. 507.
  18. Πριόβολος 2009, σελ. 515.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αντωνόπουλος, Κοσμάς (1964). Εθνική Αντίστασις 1941-1945. Αθήνα: Ιδιωτική έκδοση. 
  • Πριόβολος, Γιάννης (2009). Μόνιμοι αξιωματικοί στον Ε.Λ.Α.Σ. Οικειοθελώς ή εξ ανάγκης. Αλφειός. ISBN 9789606679117. 
  • Μούτουλας, Παντελής (2004). Πελοπόννησος 1940-1945 Η περιπέτεια του διχασμού, της επιβίωσης και της απελευθέρωσης. Αθήνα: Βιβλιόραμα. ISBN 960-8087-40-6. 
  • Μάγερ, Χέρμαν Φράνκ (2003). Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης Μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα. Αθήνα: Εστία. ISBN 978-960-051-112-3.