Κόμανα (Καππαδοκία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κόμανα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Κόμανα
38°19′48″N 36°19′48″E
ΧώραΤουρκία
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Αδάνων
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τα Κόμανα είναι αρχαία πόλη της Καππαδοκίας και αργότερα της Καταονίας. Τα ερείπιά της βρίσκονται στο σύγχρονο τουρκικό χωριό Σαρ, στην επαρχία Αδάνων.[1]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τους αρχαίους γεωγράφους, τα Κόμανα ευρίσκονταν στην Καππαδοκία (και αργότερα στην Καταονία[2]). Ένα άλλο επίθετο για την πόλη, το οποίο βρίσκεται σε επιγραφές, είναι Ιεράπολις, το οποίο οφείλεται σε έναν διάσημο ναό της συριακής θεάς της Σελήνης, Ενυώ ή, στην τοπική γλώσσα: Μα. Ο Στράβων και ο Ιούλιος Καίσαρ επισκέφθηκαν τα Κόμανα· ο Στράβων[3] αναφέρει με μεγάλες λεπτομέρειες την θέση τους σε μια βαθιά κοιλάδα στον ποταμό Σάρο. Ο ναός είναι φημισμένος ως ο τόπος όπου εορτάζονταν με πολλή επισημότητα οι ιεροτελεστίες της Ενυούς, μιας ποικιλίας της μεγάλης θεάς της φύσεως της δυτικής Ασίας. Τα τελετουργικά τελούνταν σε πολυτελή ναό με μεγάλη μεγαλοπρέπεια από πολλές χιλιάδες ιερόδουλους (δούλους του ναού). Για την κάλυψη των εξόδων, είχαν χωριστεί μεγάλα κτήματα, τα οποία απέφεραν περισσότερο κέρδος και από βασιλικά έσοδα. Η πόλη, μια απλή γαιοκτησία του ναού, διοικούνταν απευθείας από τον αρχιερέα, ο οποίος ήταν πάντα μέλος της βασιλεύουσας οικογένειας της Καππαδοκίας, και έφερε αξίωμα παρά τω βασιλεί. Ο αριθμός των ατόμων που ασχολούνταν με την υπηρεσία του ναού, ακόμη και στην εποχή του Στράβωνος, ξεπερνούσε τα 6.000, και μεταξύ αυτών, κρίνοντας από τα κοινά ονόματα επί των τοπικών επιτύμβιων στηλών, πολλοί ήταν Πέρσες.[4] Υπό τους Ρωμαίους ο ναός ανατέθηκε εκ νέου στην Μπελλόνα και ο Λυκομήδης καθιερώθηκε ως αρχιερέας. Ο αυτοκράτωρ Καρακάλλας κατέστησε τα Κόμανα ρωμαϊκή αποικία και ο ναός-πόλη έλαβε τιμές από μεταγενέστερους αυτοκράτορες μέχρι την επίσημη αναγνώριση του Χριστιανισμού. Τα Χρυσά Κόμανα, εμφανίζονται από ένα από τις Νεαράς Διατάξεις του Ιουστινιανού (31 Νοεμβρίου περ. 1), για να τα ξεχωρίσει από τα Κόμανα στον Πόντο. Βρίσκονταν στη διοικητική διαίρεση την οποία ονόμασε Τρίτη Αρμενία και η οποία, όπως σημειώνει, περιείχε τη Μελιτηνή, κοντά στον Ευφράτη.

Αφιέρωμα στη θεά των Κομάνων Ενυώ, Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας.

Υπήρχε παράδοση ότι ο Ορέστης, με την αδελφή του, έφεραν από την Ταυρική Σκυθία τις ιερές τελετές αυτού του ναού, οι οποίες ήταν αυτές της Ταυροπόλου Αρτέμιδος. Εδώ ο Ορέστης κατέθεσε τα μαλλιά που έκοψε από το κεφάλι του ως αναμνηστική τελετή του τέλους των παθών του (η πένθιμος κόμη), και ως εκ τούτου, σύμφωνα με λαϊκή ετυμολογία των Ελλήνων, έτσι προήλθε το όνομα του τόπου, Κόμανα. Ενώ σε μεταγενέστερους χρόνους, για να ταιριάζει καλύτερα το όνομα στην ιστορία, όπως φέρεται, άλλαξε σε θηλυκό: η Κόμανα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Richard Talbert, Barrington Atlas of the Greek and Roman World, (ISBN 0-691-03169-X), Map 64 & notes.
  2. Στράβων, XI, 521
  3. Στράβων, XI, 521· XII, 535, 537.
  4. Hogarth 1911.