Κοινοτικός κήπος Ντύσελγκρουν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα αστικά κοινά περιλαμβάνουν διάφορα εγχειρήματα που εντάσσονται στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Τέτοια παραδείγματα αποτελούν, εκτός των άλλων, οι κοινοτικοί κήποι οι οποίοι δημιουργούνται και αναπτύσσονται σε δημόσιους χώρους των πόλεων όπως εγκαταλελειμμένα κτίρια, δρόμοι, ανεκμετάλλευτοι χώροι, τους οποίους οικειοποιούνται και διαχειρίζονται ομάδες εθελοντών με στόχο τον επαναπροσδιορισμό του αστικού χώρου μέσα σε ένα διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο διακυβέρνησης. Στους κοινοτικούς κήπους καλλιεργούνται κυρίως λαχανικά για προσωπική χρήση μιας ομάδας από κοινού. Ο σχεδιασμός των κοινοτικών κήπων γίνεται από τα κάτω προς τα πάνω και αποτελεί σημαντική πρωτοβουλία στην ανάπτυξη των σύγχρονων πόλεων.[1] Προκειμένου να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει ένα τέτοιο κοινό θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από κάποιους κανόνες διακυβέρνησης, όπως επεσήμανε η νομπελίστρια κοινωνική επιστήμονας Έλινορ Όστρομ. [2] Το 1996 δημιουργήθηκε ο πρώτος διαπολιτισμικός κοινοτικός κήπος στη Γερμανία Garten Göttingen. Έκτοτε το κίνημα αστικής κηπουρικής έχει αναπτυχθεί. Στοιχεία από βάσεις δεδομένων μας πληροφορούν ότι τον Απρίλιο του 2020 είναι ενεργοί 708 αστικοί κήποι σε μεγάλες και μεσαίες πόλεις της Γερμανίας. Οι κήποι αυτοί ποικίλουν ως προς τη μορφή και τη θεματολογία τους. Μπορεί να είναι κήποι ηλικιωμένων, κήποι σχολείων και παιδικών σταθμών, διαπολιτισμικοί κήποι κ.α. .[3]

Ένας κήπος σε μια πόλη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο κοινοτικός κήπος Ντύσελγκρουν (Düsselgrün) εκφράζει την ανάγκη των ανθρώπων να μάθουν να καλλιεργούν μόνοι τους τα λαχανικά τους μέσα από τη δημιουργία ενός λαχανόκηπου, να μάθουν περισσότερα μέσα από την καλλιέργεια για τη διατροφή τους, χρησιμοποιώντας παραδοσιακούς σπόρους χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων,[4] να προβληματιστούν αλλά και να προβληματίσουν τον κόσμο σε θέματα βιωσιμότητας, οικολογίας και κοινότητας με στόχο μια πιο όμορφη πόλη και μια πιο αλληλέγγυα κοινωνία. Παράλληλα, στόχος της ύπαρξης του κήπου ήταν να διαδοθεί η αστική γεωργία στην πόλη αλλά και η κοινωνικοποίηση και η επαφή των ανθρώπων της πόλης μέσα από αυτόν. Η αστική κηπουρική προσδίδει στον αστικό χώρο εκτός από μια σημαντική νότα πρασίνου μια ισχυρή δόση κοινωνικοποίησης καθώς και ανάπτυξη κοινοτήτων μεταξύ των πολιτών[5]. Ο κοινοτικός κήπος Ντύσελγκρουν (Düsselgrün) δημιουργήθηκε το 2012 όταν στην περιοχή Haifastaβe στο Ντίσελντορφ όταν μια ομάδα γειτονιάς με επικεφαλής τον Aike Ulrich[6] πήρε την πρωτοβουλία να οικειοποιηθεί έναν ανεκμετάλλευτο χώρο της πόλης και να τον μετατρέψει σε μια πράσινη όαση, καλλιεργώντας λαχανικά σε υπερυψωμένα αυτοσχέδια παρτέρια από ξύλινες παλέτες. Στον κήπο καλλιεργούνται φασόλια, πατάτες, πολλά είδη ντομάτας, καλαμπόκι, κυρίως από παλιές τοπικές ποικιλίες σπόρων, διάφορα βότανα και μούρα, φράουλες αλλά και πολλά λουλούδια όπως τριαντάφυλλα και ηλιοτρόπια.[3][7] Το Νοέμβριο του 2015 ο κήπος αναγκάστηκε να αλλάξει χώρο λόγω οικιστικής ανάπτυξης, μεταφερόμενος σε νέα περιοχή πίσω από το σιδηροδρομικό σταθμό του Ντίσελντορφ, στο WGZ-Park, πίσω από το Hbf μεταξύ Kölner και Velberter Straße.[3]

Ύστερα από ετήσια συνάντηση προγραμματισμού των μελών

Χάρτης

του το 2015 αποφασίστηκαν με πλειοψηφία οι εξής αρχές που διέπουν το εν λόγω εγχείρημα:

1.      Το εγχείρημα είναι ανεξάρτητο και μη εμπορικό.

2.      Είναι κατά της χρησιμοποίησης τύρφης.

3.      Χρησιμοποιούνται σπόροι βιολογικής γεωργίας.

4.      Η διαχείριση της γης καθώς και οι αποφάσεις για την λειτουργία του κήπου παίρνονται από κοινού.

5.      Όλες οι δράσεις γίνονται με σεβασμό στο περιβάλλον και τους ανθρώπους.[3]

Διοίκηση και διαχείριση του κήπου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν περίπου 15-20 άτομα που είναι πραγματικά δραστήριοι και συναντιούνται αρκετά συχνά. Παρόλα αυτά η συνολική ομάδα είναι μεγαλύτερη. Σήμερα υπάρχουν περίπου 100 νέα μέλη. Ο καθένας μπορεί να συμμετέχει στη δράση αυτή. Ο κήπος είναι πάντα ανοιχτός στο κοινό και μπορεί είτε να συμμετέχει εθελοντικά είτε απλά να επισκεφτεί το χώρο. Υπάρχει μια ανοιχτή μέρα κήπου μια φορά την εβδομάδα. Μια φορά το μήνα πραγματοποιείται συνάντηση προγραμματισμού των δράσεων και άλλα σημαντικά θέματα όπως πως θα πραγματοποιηθούν οι καλλιέργειες, πως θα συνεργαστούν, πως θα διαχειριστούν διάφορα θέματα που προκύπτουν, ποιες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν καθώς και τα οικονομικά του κήπου. Κάποιος πάντα συντονίζει τη συζήτηση αλλά όλοι μπορούν να συμμετέχουν καθώς οι συναντήσεις είναι ανοιχτές. Παράλληλα στις συναντήσεις διαπραγματεύονται κάποιους κανόνες ή μπορεί και να αλλάζουν οι κανόνες. Η πλειοψηφία έχει πάντα το λόγο.[8]

Ο ρόλος του κράτους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εργασίες στον κήπο

Κάποια στιγμή έγινε γνωστό ότι στο σημείο που είχε αρχικά δημιουργηθεί ο κοινοτικός κήπος Ντύσελγκρουν (Düsselgrün) επρόκειτο να χτιστεί μια οικοδομή. Η ομάδα λοιπόν διαχείρισης προκειμένου το εγχείρημα να συνεχίσει να υφίσταται, ήρθε σε επαφή με φορείς της πολιτείας οι οποίοι βοήθησαν στην εύρεση νέου χώρου προκειμένου να συνεχίσει τη δράση του το εγχείρημα. Ο κοινοτικός κήπος (Düsselgrün) ήταν από τους πρώτους στην πόλη και είχε τη στήριξη όλων για να συνεχίσει να υπάρχει. Το 2015 με τη βοήθεια του δήμου βρέθηκε ο χώρος που φιλοξενεί τον κήπο μέχρι και σήμερα. Φορείς της πολιτείας βοήθησαν να περιφραχτεί ο κήπος αλλά και να περαστεί μια γραμμή νερού. Ο δήμος είδε με συμπάθεια το εγχείρημα αυτό, μάλιστα το 2020 ενίσχυσε οικονομικά το εγχείρημα με 2.900 €. Σήμερα η παρουσία της πολιτείας είναι διακριτική εφόσον δεν υπάρχει κάποια ανάγκη.[9]

Προκλήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κήπος Ντύσελγκρουν

Είναι σημαντικό για την ομάδα ο κήπος να παραμείνει ανοιχτός και προσβάσιμος σε όλους. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιοι που επιχειρούν να προκαλέσουν βανδαλισμούς με διάφορους τρόπους. Για αυτό το λόγο ο κήπος περιφρουρείται και προσπαθούν τα μέλη να τον διατηρούν πάντα καθαρό. Πρόκληση αποτέλεσε επίσης το γεγονός πως θα μεταφερθεί μια τόσο μεγάλη ποσότητα χώματος που χρειαζόταν για τη δημιουργία του κήπου στο κέντρο μιας πόλης. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η φιλική συμμετοχή ενός βιολογικού αγροκτήματος με την παραχώρηση ενός τρακτέρ βοήθησε στην μεταφορά αλλά και στη δωρεά χώματος. Παράλληλα, υπήρχαν προβληματισμοί και ως προς την υλικοτεχνική υποδομή. Πως οι κατασκευές των τεράστιων υπερυψωμένων παρτεριών από παλιές παλέτες θα στηθούν στο χώρο, καθώς και πως θα βρεθεί ο νέος χώρος φιλοξενίας του κήπου από τη στιγμή που η περιοχή επρόκειτο να υπέστη οικιστική ανάπτυξη.[10]

Προβολή και επικοινωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ψηφιακή προβολή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιτυχία του εγχειρήματος. Δημιουργήθηκε μια σελίδα στο facebook με πληροφορίες για τις δράσεις που πραγματοποιούνται και εξακολουθεί να έχει πολλές επισκέψεις. Χρησιμοποιήθηκαν τα τοπικά μέσα με δελτία τύπου, καθώς και αλληλογραφία με δημοσιογράφους που στήριξαν το συγκεκριμένο εγχείρημα. Υπογράφηκε ένα μανιφέστο το urban gardening το οποίο αφορά τη σημασία των χώρων πρασίνου στην πόλη. Η ομάδα δράσης του κήπου Dusselgrun δικτυώθηκε με άλλες ομάδες και έδειξαν προς τα έξω ότι αποτελούν μέρος ενός μεγάλου κινήματος.[11]

Άλλες δράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κήπος Ντυσελγκρουν

Ο κοινοτικός κήπος Ντύσελγκρουν (Düsselgrün) είναι μέλος της δράσης ¨Aufbruch Fahrrad¨ μέσω της οποίας προωθείται η θέση για μια πιο ασφαλή ποδηλασία με βελτίωση των υποδομών των ποδηλατοδρόμων στην περιοχή. Άλλη δράση είναι η συμμετοχή στο φεστιβάλ σπόρων που διοργανώνεται μια φορά το χρόνο στο Ντίσελντορφ. Το φεστιβάλ αφορά στη διατήρηση και ενίσχυση των τοπικών ποικιλιών των σπόρων, καθώς και την βιώσιμη και βιολογική καλλιέργεια. Παράλληλα, πραγματοποιείται Περιβαλλοντική συνεδρίαση της Νεολαίας (BUND Youth) 12 με 18 ετών μια φορά το μήνα. Η ομάδα ασχολείται ενεργά με το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος στο σχολείο, τον ελεύθερο χρόνο και την καθημερινή ζωή. Οι νέοι βοηθούν στη φροντίδα του κήπου και γνωρίζουν τις βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας και την οικολογική (αστική) κηπουρική στην πράξη. Το 2016 δημιουργήθηκε ένας σταθμός κομποστοποίησης με τη βοήθεια σκουληκιών μέσα σε διάφορα δοχεία που τοποθετήθηκαν στο düsselgrün. Ο κάθε ένας μπορεί να φέρει υπολείμματα φαγητού και να συμβάλει στην παραγωγή λιπάσματος.[12][13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Urban Gardening von Berlin über Köln bis München - Essbare Städte». ecowoman. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  2. Όστρομ, Έλινορ (2002). Η διαχείριση των κοινών πόρων. Αθήνα: Καστανιώτης. σελ. 142-143. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Gemeinschaftsgarten wer macht mit» (PDF). Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  4. «Urban Gardening in Oberbilk trägt Früchte». RPONLINE. 8 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  5. Schrader, Daniel (9 Ιουλίου 2015). «Gartenglück in der Stadt». WELT. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  6. Roggenkämper, Jennifer (24 Ιουνίου 2015). «Ein grüner Fleck für Düsseldorf». localKurier. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  7. Weingarten, Lika (Ιανουάριος- Απρίλιος 2015). «Die Stadt ist unser Garten». MENSCH UNO STADT: σελ. 12-13. 
  8. Dellenbaugh-Losse, Mary· Zimmermann, Nils-Eyk (2020). The Urban Commons Cookbook: Strategies and Insights for Creating and Maintaining Urban Commons. Berlin: Mary Dellenbaugh-Losse. σελ. 37-38. ISBN 978-3-00-065193-9. 
  9. Dellenbaugh-Losse, Mary· Zimmermann, Nils-Eyk Z (2020). The Urban Commons Cookbook: Strategies and Insights for Creating and Maintaining Urban Commons. Berlin: Mary Dellenbaugh-Losse. σελ. 44. ISBN 978-3-00-065193-9. 
  10. Dellenbaugh-Losse, Mary· Zimmermann, Nils-Eyk (2020). The Urban Commons Cookbook: Strategies and Insights for Creating and Maintaining Urban Commons. Berlin: Mary Dellenbaugh-Losse. σελ. 41. ISBN 978-3-00-065193-9. 
  11. Dellenbaugh-Losse, Mary· Zimmermann (2020). The Urban Commons Cookbook: Strategies and Insights for Creating and Maintaining Urban Commons. Berlin: Mary Dellenbaugh-Losse. σελ. 43. ISBN 978-3-00-065193-9. 
  12. «Gemeinschaftsgarten "düsselgrün": Ort der Vielfalt». verbaucherzentrale. 14 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  13. «Kooperationsprojekte». Düsselgrün. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020.