Κατακλυσμιαίο ίζημα
Το κατακλυσμιαίο ίζημα (λατ. "Diluvium") είναι πεπαλαιωμένος όρος που χρησιμοποιήθηκε κατά τη δεκαετία του 1800 για τις εκτεταμένες επιφανειακές αποθέσεις ιζημάτων που δεν μπορούσαν να εξηγηθούν από την ιστορική δράση των ποταμών και των θαλασσών. Αρχικά υποστηρίχθηκε ότι τα κατακλυσμιαία ιζήματα αποτέθηκαν από τη δράση έκτακτων πλημμυρών τεράστιας έκτασης, συγκεκριμένα του Κατακλυσμού του Νώε. [1] [2]
Το 1822 και το 1823, ο William Buckland δημοσίευσε τον όρο diluvium στη μονογραφία του Reliquiae Diluvianae[3] και στη μονογραφία του G. A. Mantel σχετικά με τη γεωλογία και την παλαιοντολογία της κομητείας του Σάσσεξ.[4] Ο Buckland χώρισε τις επιφανειακές αποθέσεις που βρίσκονται πάνω από το περιφερειακό μητρικό πέτρωμα σε κατακλυσμιαίες (diluvium) και αργιλικές (alluvium) . Κατακλυσμιαία ορίστηκαν ως τα ιζήματα, συμπεριλαμβανομένων των ογκόλιθων αργίλου, που αποθέτονται από γεωλογικές διεργασίες που δεν μπορούν πλέον να παρατηρηθούν. Ο Buckland θεώρησε ότι ο κατακλυσμός του Νώε ήταν μία από αυτές τις γεωλογικές διεργασίες που δεν υφίστανται πλέον. Το "κατακλυσμιαίο" χρησιμοποιήθηκε τελικά ευρέως στην Ευρώπη και διατηρήθηκε ακόμη και στον 20ο αιώνα για τις παγετώδεις αποθέσεις, πολύ καιρό αφότου η εξήγηση του κατακλυσμού του Νώε εγκαταλείφθηκε σιωπηλά.[5] Ο Buckland όρισε τα αργιλικά ως επιφανειακά ιζήματα που αποτίθενται από διεργασίες που είναι σήμερα ενεργές και παρατηρήσιμες, όπως αυτές που σχετίζονται με υπάρχοντα ρεύματα και παράκτια περιβάλλοντα.[3] Στη Γερμανία, τα κατακλυσμιαία ιζήματα ήταν επίσης γνωστά ως Eiszeit ή Glazialzeit και τα αργιλικά ως Postglazialzeit. Και τα δύο ομαδοποιούνταν σε Quartär ή Quartäre Eiszeitalter, που είναι ισοδύναμο με την Τεταρτογενή περίοδο. [5]
Στα τέλη του 20ού αιώνα ο Ρώσος γεωλόγος Alexei Rudoy[6] πρότεινε να επαναπροσδιοριστεί ο λατινικός όρος "diluvium" ώστε να χαρακτηρίζει αποκλειστικά τις αποθέσεις που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα των καταστροφικές εκρήξεις των γιγαντιαίων λιμνών που φράχτηκαν από παγετώνες στο Πλειστόκαινο, όπως οι πλημμύρες του Αλτάι στην Οροσειρά Αλτάι. Οι μεγαλύτερες από αυτές τις λίμνες, η Chuya και η Κουράι, είχαν όγκο νερού εκατοντάδων κυβικών χιλιομέτρων και η εκροή τους σε μέγιστο υδρογραφικό ρυθμό ροής ξεπέρασε τους μέγιστους ρυθμούς των γνωστών Πλειστοκαινικών πλημμυρών της Λίμνη Μισούλα στη Βόρεια Αμερική.[7][8]
Το Deluvium, μια ελαφρώς διαφορετική γραφή του diluvium, χρησιμοποιήθηκε μερικές φορές για να χαρακτηρίσει τα αραιά ιζήματα (diluvium).[10][11] Το 1888, ο Pavlov[12] επινόησε τον όρο του deluvium, με "e", για να χαρακτηρίσει τα προϊόντα των αποσαθρωμένων και αλλοιωμένων πετρωμάτων που μεταφέρονται από τις αποθέσεις πλαγιάς (slopewash) και αποτίθενται σε πλαγιές και πεδιάδες.[9] Σήμερα, ο όρος "deluvium" χρησιμοποιείται σε χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, όπως η Λιθουανία και η Πολωνία, για να περιγράψει τις αποθέσεις πλαγιάς.[2][9][13] [14]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αλλουβίο - Χαλαρό έδαφος ή ιζήματα που διαβρώνονται και επαναποτίθενται σε μη θαλάσσιο περιβάλλον.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Neuendorf, K.K.E., J.P. Mehl, Jr., and J.A. Jackson, eds. (2005) Glossary of Geology (5th ed.). Alexandria, Virginia, American Geological Institute. 779 pp. (ISBN 0-922152-76-4)
- ↑ 2,0 2,1 Kotlyakov, V. and Komarova, A., 2006. Elsevier's dictionary of geography: in English, Russian, French, Spanish and German. New York, Elsevier Scientific Publishing. 1072 pp. (ISBN 9780444510426)
- ↑ 3,0 3,1 Buckland, W., 1823. Reliquiae Diluvianae, or Observations on the Organic Remains Contained in Caves, Fissures, and Diluvial Gravel, and on Other Geological Phenomena, Attesting the Action of an Universal Deluge. 1st ed. John Murray, London, England. 303 pp.
- ↑ Mantell, G.A.,1822. The fossils of the South Downs, or illustrations of the geology of Sussex. London, England, L. Relfe. 327 pp. (p. 274)
- ↑ 5,0 5,1 Flint, R F., 1947. Glacial geology and the Pleistocene epoch. New York, John Wiley and Sons. 589 pp.
- ↑ Rudoy, A.N., 2002. Glacier-dammed lakes and geological work of glacial superfloods in the Late Pleistocene, Southern Siberia, Altai Mountains. Quaternary International, 87(1), pp.119-140.
- ↑ Rudoy, A.N. and Baker, V.R., 1993. Sedimentary effects of cataclysmic late Pleistocene glacial outburst flooding, Altay Mountains, Siberia. Sedimentary Geology, 85(1-4), pp.53-62.
- ↑ Lee, Keenan, 2004. The Altai Flood. Colorado School of Mines, Golden, Colorado. 12 pp.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Miller, B.A. and Juilleret, J., 2020. The colluvium and alluvium problem: Historical review and current state of definitions. Earth-Science Reviews, 209, no. 103316
- ↑ Wells, D.A., Cross, C.R., Nichols, W.R., Trowbridge, J., Kneeland, S. and Bliss, G., 1860. "The Annual of Scientific Discovery, Or, Year-book of Facts in Science and Art". Gould, Kendall, and Lincoln, Νέα Υόρκη. 430 pp.
- ↑ von Cotta, B., Noel, R.R., 1865. "Geology and History: A Popular Exposition of all that Is Known of the Earth and its Inhabitants in Pre-Historic Times." Trübner & Co., London.
- ↑ Pavlov, A.P., 1888. Geneticheskie tipy materikovykh obrazovanii lednikovoi i pozdnelednikovoi epokhi. Izvestiia Geologicheskogo komiteta, 7(7), pp. 78-96.
- ↑ Leopold, M. and Völkel, J., 2007. Colluvium: Definition, differentiation, and possible suitability for reconstructing Holocene climate data. Quaternary International, 162, pp.133-140.
- ↑ Baužienė, I., Świtoniak, M., Charzyński, P., 2008. Properties of deluvial soils in Poland and Lithuania and propositions for their classification.Žemės Ūkio Mokslai. 15(3), pp. 29–35.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Diluvium στο Wikimedia Commons
