Κανόνας (μυθοπλασία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη μυθοπλασία, ο κανόνας είναι το υλικό που γίνεται αποδεκτό ως επίσημο μέρος της ιστορίας στο φανταστικό σύμπαν της ιστορίας αυτής. Είναι συχνά σε αντίθεση με, ή χρησιμοποιείται ως βάση, έργα οπαδικής μυθοπλασίας .

Οι επιρροές ή ευρέως αποδεκτές θεωρίες των οπαδών και θαυμαστών μπορούν να αναφέρονται ως «fanon», ένας συμφυρμός του fan (οπαδός) και του canon (κανόνας). Εναλλακτικά, ο όρος «headcanon» χρησιμοποιείται για να περιγράψει την προσωπική ερμηνεία ενός φανταστικού σύμπαντος.

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η χρήση της λέξης «κανόνας» που προέκυψε σε σχέση με ένα σύνολο κειμένων, προέρχεται από το Βιβλικό κανόνα, το σύνολο των βιβλίων που θεωρούνται ως ιερά κείμενα, σε αντίθεση με τα μη κανονικά Απόκρυφα.[1] Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά κατ' αναλογία στο πλαίσιο της μυθοπλασίας για αναφορά στις ιστορίες και μυθιστορήματα Σέρλοκ Χολμς, που γράφτηκε από τον Sir Arthur Conan Doyle, σε αντίθεση με πολλές περιπέτειες του Χολμς που προστέθηκαν αργότερα από άλλους συγγραφείς. Η χρήση αυτή στη συνέχεια επεκτάθηκε στα γραπτά διαφόρων άλλων δημιουργών.

Κανονικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν υπάρχουν πολλά «επίσημα» έργα ή πρωτότυπα μέσα, το ζήτημα του τι είναι κανονικό μπορεί να είναι ασαφές. Αυτό επιλύεται είτε εξαιρώντας ρητά ορισμένα μέσα από το καθεστώς του κανόνα (όπως στην περίπτωση του Star Trek και των Star Wars ), αναθέτοντας διαφορετικά επίπεδα κανονικότητας σε διαφορετικά μέσα (όπως στην περίπτωση των Star Wars πριν αγοράσει το franchise η Disney), θεωρώντας διαφορετικές αλλά εξουσιοδοτημένες προσεγγίσεις επίσημες και εξίσου κανονικές με το χρονοδιάγραμμα των σειρών εντός του δικού τους συνεχούς στο σύμπαν, αλλά όχι μεταξύ τους, ή μη επιλυμένες καθόλου. Η χρήση του κανόνα έχει ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά την επανεκκίνηση ή την επανεμφάνιση των καθιερωμένων franchises, όπως το remake του Star Trek (2009), λόγω των τρόπων με τους οποίους επηρεάζει την εμπειρία του θεατή.[2]

Ο επίσημος ιστότοπος του Star Trek περιγράφει τον κανόνα Star Trek ως «τα γεγονότα που συμβαίνουν στα επεισόδια και τις ταινίες» αναφερόμενος στις τηλεοπτικές σειρές και τις κινηματογραφικές ταινίες με το Star Trek: Η σειρά κινουμένων σχεδίων που υπήρχε εδώ και καιρό σε μια γκρίζα περιοχή.[3] Γεγονότα, χαρακτήρες και ιστορίες από μυθιστορήματα, κόμικς και βιντεοπαιχνίδια εξαιρούνται ρητά από τον κανόνα Star Trek, αλλά ο ιστότοπος σημειώνει ότι στοιχεία από αυτές τις πηγές έχουν εισαχθεί αργότερα στην τηλεοπτική σειρά και λέει ότι «ο κανόνας δεν τέθηκε σε πέτρα». Μερικά μη κανονικά στοιχεία που αργότερα έγιναν κανονικά στο σύμπαν του Star Trek είναι το μικρό όνομα Nyota της Uhura, που εισήχθη στα μυθιστορήματα και έγινε κανονικό στο Star Trek, και το μεσαίο όνομα Tiberius του James T. Kirk, που εισήχθη στη σειρά κινουμένων σχεδίων Star Trek και έγινε κανονικό στο Star Trek VI: Ο Άγνωστος Κόσμος .

Ο κανόνας Star Wars αρχικά υπήρχε σε διάφορα επίπεδα. Το υψηλότερο επίπεδο ήταν οι αρχικές ταινίες Star Wars και δηλώσεις του George Lucas . η δεσμευτική μυθοπλασία από το διευρυμένο σύμπαν των Star Wars είχε διαφορετικό επίπεδο κανονικότητας.[4] Το σύνθετο σύστημα ελεγχόταν από τον Leland Chee, έναν υπάλληλο της Lucasfilm. Αφότου η Disney αγόρασε το franchise, όλο το υλικό που δημοσιεύθηκε πριν από τις 25 Απριλίου 2014 που δεν ήταν καμία από τις ταινίες Star Wars ή το CGI cartoon The Clone Wars, κηρύχθηκε στη συνέχεια «Legends» (Μύθοι), χαρακτηρίζοντάς τους πλέον ως μη επίσημο κανόνα. Όλο τα επόμενο υλικό υπάρχει στο ίδιο επίπεδο κανόνα, με την Lucasfilm Story Group να ιδρύεται για να εξασφαλίσει ότι δεν υπάρχουν αντιφάσεις μεταξύ των κανονικών έργων. [5]

Οι δημιουργοί του Doctor Who έχουν αποφύγει γενικά να κάνουν δηλώσεις σχετικά με την κανονικότητα, με τον Russell T Davies να εξηγεί ότι δεν σκέφτεται την ιδέα για την τηλεοπτική σειρά Doctor Who ή τα spin-offs της.[6][7][8]

Ο κανόνας ως διάκριση μεταξύ αρχικών έργων και μεταγενέστερων προσθηκών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη λογοτεχνία, ο όρος «κανόνας» χρησιμοποιείται για τη διάκριση μεταξύ των αρχικών έργων ενός συγγραφέα που δημιούργησε ορισμένους χαρακτήρες ή/και τοποθεσίες και των μεταγενέστερων έργων άλλων συγγραφέων που ανέλαβαν τους ίδιους χαρακτήρες ή τοποθεσίες. Για παράδειγμα, ο κανόνας του Σέρλοκ Χολμς αποτελείται από τα 56 διηγήματα και τέσσερα μυθιστορήματα που γράφει ο Sir Arthur Conan Doyle και παρουσιάζει τον ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς.[9] Τα επόμενα έργα άλλων συγγραφέων που ανέλαβαν τον Σέρλοκ Χολμς θεωρούνται «μη κανονικά».

Fanon[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η οπαδική μυθοπλασία σχεδόν ποτέ δεν θεωρείται κανονική. Ωστόσο, ορισμένες ιδέες μπορεί να γίνουν επιρροές ή ευρέως αποδεκτές στις κοινότητες οπαδών, οι οποίες αναφέρονται σε τέτοιες ιδέες όπως "fanon", μια σύνθεση του fan (οπαδός) και του canon (κανόνας).[4][10][11] Ομοίως, η φράση «headcanon» χρησιμοποιείται για να περιγράψει την προσωπική ερμηνεία ενός οπαδού ενός φανταστικού σύμπαντος.[12]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. McDonald 2007, σελ. 38.
  2. Urbanski 2013, σελ. 83.
  3. «FAQ: Article». startrek.com. CBS Studios. 10 Ιουλίου 2003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2010. 
  4. 4,0 4,1 Baker, Chris (18 August 2008). «Meet Leland Chee, the Star Wars Franchise Continuity Cop». Wired. https://www.wired.com/entertainment/hollywood/magazine/16-09/ff_starwarscanon?currentPage=all. Ανακτήθηκε στις 30 April 2010. 
  5. «The Legendary Star Wars Expanded Universe Turns a New Page». StarWars.com. 
  6. Doctor Who Magazine #388
  7. Doctor Who Magazine #356
  8. Davies RT, "The Writer's Tales"
  9. Peter Haining, "Introduction" in Doyle, Arthur Conan (1993). The Final Adventures of Sherlock Holmes. New York: Barnes & Noble Books. ISBN 1-56619-198-X.  Edited by Peter Haining.
  10. Parrish 2007: 'fanon.' Within an individual fandom, certain plotlines may be reinvented so many times and by so many people—or alternately may be written so persuasively by a few writers—that they take on the status of fan-produced canon.
  11. Η πρώτη γνωστή χρήση της λέξης fanon ήταν από τον Emily Salzfass σε μια ανάρτηση για το Star Trek στο alt.startrek.creative.erotica.moderated στις 1 Απριλίου 1998.
  12. Romano, Aja (7 Ιουνίου 2016). «Canon, fanon, shipping and more: a glossary of the tricky terminology that makes up fandom». Vox. Vox media. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2019. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]