Κίνημα της πετσέτας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ελληνική παραλία με ξαπλώστρες (Ιούλιος 2023)

Ο όρος κίνημα της πετσέτας[1][2] ή κίνημα για ελεύθερες παραλίες[3][4], αναφέρεται σε ελληνικό ακτιβιστικό κίνημα που δημιουργήθηκε από Έλληνες τον Ιούλιο του 2023 με σκοπό να διαμαρτυρηθεί δημόσια για την καταχρηστική και παράνομη κατάληψη χώρων του αιγιαλού για ξαπλώστρες από επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου και να ζητήσει την επιβολή του νόμου.[5] Σε σύντομο χρονικό διάστημα το κίνημα έλαβε διαστάσεις σε όλη την ελληνική επικράτεια, ιδίως σε παραθαλάσσιες τουριστικές περιοχές.[6]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες έλαβαν χώρα αρχικά στην Πάρο στα τέλη του Ιουλίου του 2023. Αυτές σχετίζονταν με το γεγονός ότι ντόπιοι δεν έβρισκαν ελεύθερο χώρο στις παραλίες εξαιτίας του ότι εταιρείες χωρίς άδεια καταλάμβαναν μεγάλο μέρος των παραλιών και τοποθετούσαν ξαπλώστρες. Συχνά οι εταιρείες παράνομα επέτρεπαν κυρίως σε τουρίστες να προκρατήσουν τις ξαπλώστρες στην αμμουδιά σε υπερβολικά υψηλές τιμές με αποτέλεσμα οι ντόπιοι να μην έχουν χώρο στην παραλία. Το δικαίωμα στον αιγιαλό είναι ελεύθερο για κάθε Έλληνα πολίτη με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.[7] Διαδηλωτές στις ακτές της Πάρου έφεραν πανό που έγραφε, «Διεκδικήστε την παραλία: Το κίνημα των πολιτών της Πάρου για ελεύθερες παραλίες».

Υπήρξαν επίσης καταγγελίες πολιτών ότι σε κάποιες παραλίες, όπου διαπιστώθηκαν αυθαιρεσίες, υπήρχαν και φύλακες (μπράβοι) που είχαν προσληφθεί από ορισμένες επιχειρήσεις για φύλαξη των χώρων.[8]

Στη Ναξος μέσα Ιουλίου 2023 σχηματίστηκε ογκώδη καταγγελία χιλιάδων πολιτών.

Μετά την Πάρο οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν στη Ρόδο, στη Σέριφο. Ελληνικά ΜΜΕ ονόμασαν αυτή τη γενική κινητοποίηση, μεταξύ των άλλων, ως κίνημα της πετσέτας.[9]

Τις επόμενες ημέρες ακολούθησε ξήλωμα των ομπρελών στη Σάντα Μαρία της Πάρου. Οργανωμένες διεκδικήσεις πολιτών συνεχίστηκαν και σε άλλες παραθαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας. Μετά την Πάρο και την Νάξο, πολλοί πολίτες οργανώθηκαν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Κρήτη και στη Βόρεια Ελλάδα και ξεκίνησαν άμεσα κινητοποιήσεις.[10]

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η ιστοσελίδα «Κίνημα πολιτών για ελεύθερες και προσβάσιμες παραλίες στη Χαλκιδική» αριθμούσε στις αρχές Αυγούστου περισσότερα από 9.500 μέλη και η αντίστοιχη σελίδα για τη Νάξο «Κίνημα "σώστε τις παραλίες της Νάξου" "Save the Beaches of Naxos NOW!"» είχε σχεδόν 5.000 μέλη. Η «Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες - Save Paros Beaches» είχε τότε 4.300 μέλη.[11]

Το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου το κίνημα εξαπλώθηκε και στα Φαλάσαρνα αλλά και τη Θάσο, συγκεκριμένα, η πρώτη διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε σε μπιτς μπαρ στη Σκάλα Μαριών.

Μέτρα και επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σποραδικά ελήφθησαν μέτρα από τις αρχές σε παραλίες της Πάρου.[12]

Η ελληνική πολιτεία (που φέρει την ευθύνη για αυτή την κατάσταση)[εκκρεμεί παραπομπή] έλαβε ορισμένα πρώτα μέτρα, ενώ υπήρξαν και εισαγγελικές παρεμβάσεις,[13] Στη συνέχεια ορισμένοι αρχικοί έλεγχοι ξεκίνησαν εξαιτίας των έντονων πιέσεων της κοινής γνώμης[14] αλλά και σε πολιτικό επίπεδο.[15][εκκρεμεί παραπομπή][16]

Το διάστημα 4-6 Αυγούστου, εντατικοί έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από την αστυνομία για την τήρηση της νομοθεσίας που αφορούσε στη χρήση αιγιαλού, βεβαιώθηκαν παραβάσεις και εφαρμόστηκε αυτόφωρη διαδικασία σε βάρος τουριστικών επιχειρήσεων στις Κυκλάδες και τα Ιόνια νησιά. Συνελήφθησαν 16 άτομα, ως ιδιοκτήτες καταστημάτων, για τους οποίους διαπιστώθηκε ότι παραβίασαν την νομοθεσία σχετικά με κατάληψη αιγιαλού με ομπρελοκαθίσματα χωρίς άδεια, υπέρβαση άδειας μέσω κατάληψης επιπλέον χώρου από τον παραχωρηθέντα, χρήση χώρου που εμπίπτει σε διατάξεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας και παρεμπόδιση πρόσβασης στη θάλασσα μέσω τοποθέτησης ομπρελών και καθισμάτων σε απόσταση μικρότερη των 5 μέτρων από την ακτογραμμή.[εκκρεμεί παραπομπή]

Στις 9 Αυγούστου από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ανακοινώθηκε ότι πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι σε 918 επιχειρήσεις και ιδιώτες, σε 39 περιφερειακές ενότητες, ιδίως σε 85 επιχειρήσεις στην Κρήτη, 110 στις Κυκλάδες, 178 στο Ιόνιο, και 35 στη Χαλκιδική. Διαπιστώθηκαν 336 παραβάσεις που αφορούσαν υπέρβαση κατάληψης έκτασης πέραν της μισθωμένης, και σε κάποιες περιπτώσεις κατάληψη αιγιαλού χωρίς να υπάρχει μίσθωση (αυθαίρετη χρήση). Από τις τοπικές Κτηματικές Υπηρεσίες επιβλήθηκαν ποινές, ανάλογα με την βαρύτητα της παράβασης, ήτοι, πρόστιμα, απομάκρυνση των ομπρελοκαθισμάτων, κατεδάφιση αυθαίρετων κατασκευών, αποβολή των μισθωτών, και -σε κάποιες περιπτώσεις- και αυτόφωρη διαδικασία για τους υπεύθυνους κάποιων επιχειρήσεων.[εκκρεμεί παραπομπή]

Στις 10 Αυγούστου αναφέρθηκε στη Νάξο ότι μετά τους ελέγχους και την αποχώρηση των κλιμακίων της Κτηματικής Υπηρεσίας Κυκλάδων, παραλιακά καταστήματα στην Πλάκα, στην Αγία Άννα, στον Άγιο Προκόπιο και στον Άγιο Γεώργιο -που είχαν παρανομήσει ήδη- ξεκίνησαν αυθαίρετα να επανατοποθετούν ξανά ξαπλώστρες, ομπρέλες, έπιπλα παραλίας καταλαμβάνοντας μεγάλο μέρος των παραλιών στο νησί.[17] Αυτό προκάλεσε εκ νέου την παρέμβαση της πολιτείας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Παύλου, Ανδρομάχη (5 Αυγούστου 2023). «Κίνημα της πετσέτας: Τι πρέπει να γνωρίζουμε όταν επισκεπτόμαστε παραλίες;». Οικονομικός Ταχυδρόμος - ot.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  2. «Κίνημα της πετσέτας: Τέλος οι ξαπλώστρες και ομπρέλες ιδιωτών από παραλίες της Χαλκιδικής». CNN.gr. 7 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  3. https://www.thetoc.gr/koinwnia/article/kinima-gia-eleutheres-paralies-kinitopoiiseis-sti-skala-marion-sti-thaso---exei-katalifthei-ex-oloklirou-apo-xaplostres/
  4. Συντακτική ομάδα ertnews.gr (7 Αυγούστου 2023). «Γιγαντώνεται το «Κίνημα για ελεύθερες παραλίες» - 16 συλλήψεις σε Κυκλάδες και Ιόνιο». ertnews.gr. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2023. 
  5. «Το «Κίνημα της πετσέτας» παίρνει διεθνείς διαστάσεις - Ρεσιτάλ καταπάτησης στα νησιά ΤΟ ΒΗΜΑ». ΤΟ ΒΗΜΑ. 5 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  6. «Εξαπλώνεται το «Κίνημα της Πετσέτας»: Σωματοφύλακες στις παραλίες και ξαπλώστρες στο κύμα με 120€ - Παρέμβαση Χατζηδάκη». ertnews.gr. 2 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  7. «Τουρισμός: Τι ισχύει για την ελεύθερη πρόσβαση και τα δικαιώματά μας στις παραλίες». Neakriti. 10 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  8. «Εξαπλώνεται το «Κίνημα της Πετσέτας»: Σωματοφύλακες στις παραλίες και ξαπλώστρες στο κύμα με 120€ - Παρέμβαση Χατζηδάκη». ertnews.gr. 2 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2023. 
  9. «Κίνημα της πετσέτας». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. 5 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  10. «Εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα το «Κίνημα της Πετσέτας» - Νέα συγκέντρωση στη Χαλκιδική». CNN.gr. 7 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  11. «Από τη Χαλκιδική έως την Κρήτη: Σώστε τις παραλίες». ΕΦΣΥΝ. 7 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  12. «Πάρος: Το «Κίνημα για Ελεύθερες Παραλίες» διεκδικεί ελεύθερο χώρο από ξαπλώστρες κι ομπρέλες». Αρχική Σελίδα. 2 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  13. «Εξαπλώνεται το «Κίνημα της Πετσέτας»: Σωματοφύλακες στις παραλίες και ξαπλώστρες στο κύμα με 120€Παρέμβαση Χατζηδάκη». ertnews.gr. 2 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  14. «Κέρκυρα: 4 επιχειρήσεις κατέλαβαν παράνομα αιγιαλό στην ίδια αμμουδιά». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. 7 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  15. «Ελεύθερες παραλίες / Πρόστιμα σε τέσσερα μαγαζιά στην ΚέρκυραΤρεις συλλήψεις στη Ζάκυνθο». Αυγή. 7 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  16. ««Κίνημα της πετσέτας»: Στη Βουλή φέρνει το θέμα το ΚΚΕ». ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ. 2 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2023. 
  17. «Νάξος: Εφυγαν οι ελεγκτές, επιστρέφουν οι ξαπλώστρες». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. 10 Αυγούστου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]