Θηβαΐδα
- Για άλλες χρήσεις τού όρου, δείτε Θηβαΐς.

H Θηβαΐδα, αρχ. ελλ.: Θηβαΐς, λατιν.: Τhebaid ή Τhebais, ήταν μία περιοχή στην αρχαία Αίγυπτο, αποτελούμενη από τους 13 νοτιότερους νομούς της Άνω (Ορεινής) Αιγύπτου, από την Άβυδο έως το Ασουάν. [1]
Φαραωνική ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Θηβαΐδα απέκτησε το όνομά της από την εγγύτητά της με την αρχαία αιγυπτιακή πρωτεύουσα της Θήβας (σημερινό Λούξορ). Κατά τη διάρκεια των αρχαίων αιγυπτιακών δυναστειών στην περιοχή αυτή, κυριαρχούσε η Θήβα και το ιερατείο της στον ναό του Άμμωνα (Amun) στο Καρνάκ.
Στην Πτολεμαϊκή Αίγυπτο, η Θηβαΐδα σχημάτιζε μία ενιαία διοικητική περιφέρεια υπό τον επιστράτηγο της Θήβας, ο οποίος ήταν επίσης υπεύθυνος για την επίβλεψη της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Ινδικό Ωκεανό. Πρωτεύουσα της Πτολεμαϊκής Θηβαΐδας ήταν η Πτολεμαΐδα Ερμίου, μία ελληνιστική αποικία στον Νείλο που χρησίμευε ως το κέντρο τού βασιλικού πολιτικού και οικονομικού ελέγχου στην Άνω Αίγυπτο.
Ρωμαϊκή επαρχία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Διοκλητιανός δημιούργησε την επαρχία της Θηβαΐδας, που τη φρουρούσαν οι λεγεώνες I Maximiana Thebanorum και II Flavia Constantia. Αυτή αργότερα χωρίστηκε σε Άνω Θηβαΐς (λατινικά: Thebais Superior), που περιλάμβανε το νότιο μισό με πρωτεύουσά της τη Θήβα, και σε Κάτω ή Κοντινότερη Θηβαΐς (λατινικά: Thebais Inferior, αρχ. ελληνικά: Θηβαΐς Ἐγγίστη), που περιλαμβάνει το βόρειο μισό με πρωτεύουσα την Πτολεμαΐδα.
Γύρω στον 5ο αι., καθώς ήταν έρημος, η Θηβαΐδα έγινε τόπος καταφυγής πολλών χριστιανών ασκητών και ήταν η γενέτειρα του Παχώμιου. [2] Στη χριστιανική τέχνη, η Θηβαΐδα αντιπροσωπευόταν ως ένας τόπος με πολλούς μοναχούς.
Επισκοπικές έδρες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχαίες επισκοπικές έδρες της Thebais Prima (Thebais I) που αναφέρονται στο Annuario Pontificio ως Oρθόδοξες τιτουλάριες επισκοπές:[3]
- Antaeopolis (Tjebu)
- Αντινοόπολις, η μητροπολιτική αρχιεπισκοπή
- Aπολλωνόπολις Μικρή Parva (Côm-Esfaht, τώρα Κους)
- Cusae
- Ερμούπολις Μεγάλη (Hermopolis Magna = Maior
- Υψελίς (Hypselis, Σουτμπ)
- Όασις Μεγάλη (Oasis Magna, Kharga Oasis)
- Πανόπολις (Aχμίμ)
Οι αρχαίες επισκοπικές έδρες της Thebais Secunda (Thebais II) αναφέρονται στο Annuario Pontificio ως Ορθόδοξες επισκοπές:[3]
- Coptus (Qift)
- Diocletianopolis in Thebaide (Qus)
- Diospolis Superior (Hu)
- Hermonthis
- Latopolis (ancient Esna)
- Maximianopolis in Thebaide (Qena)
- Philae
- Pselchis (Temple of Dakka)
- Ptolemais in Thebaide (Ptolemais Hermiou), the Metropolitan Archbishopric
- Syene (Aswan)
- Tentyris (Dendera)
- Thinis
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Bιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Windham, Dharma (Μαρτίου 2006). Reluctant Goddess: Kleopatra and the Stolen Throne (στα Αγγλικά). Infinity Publishing. ISBN 978-0-7414-3092-2.
- ↑ «Thebaid». Catholic Encyclopedia. http://www.newadvent.org/cathen/14561a.htm.
- ↑ 3,0 3,1 Annuario Pontificio 2013 (Libreria Editrice Vaticana 2013 (ISBN 978-88-209-9070-1)), "Sedi titolari", pp. 819-1013
- Wood, James, ed. (1907). The Nuttall Encyclopædia. London and New York: Frederick Warne. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)
Πηγές και εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bagnall, R., J. Drinkwater, A. Esmonde-Cleary, W. Harris, R. Knapp, S. Mitchell, S. Parker, C. Wells, J. Wilkes, R. Talbert, M. E. Downs, M. Joann McDaniel, B. Z. Lund, T. Elliott, S. Gillies (15 Φεβρουαρίου 2012). «Places: 991398 (Thebais)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2012.
- GCatholic - (Current, Titular and) Defunct sees in Egypt