Θηβαΐδα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις τού όρου, δείτε Θηβαΐς.
Χάρτης της ύστερης Ρωμαϊκής Επισκοπής της Αιγύπτου, με τη Θηβαΐδα στο νότο.

H Θηβαΐδα, αρχ. ελλ.: Θηβαΐς, λατιν.: Τhebaid ή Τhebais, ήταν μία περιοχή στην αρχαία Αίγυπτο, αποτελούμενη από τους 13 νοτιότερους νομούς της Άνω (Ορεινής) Αιγύπτου, από την Άβυδο έως το Ασουάν. [1]

Φαραωνική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πυραμίδιο του Νεβαμούν. Πιθανώς επάνω από μία στήλη. Ασβεστόλιθος. 19η Δυναστεία. Από την Αίγυπτο. Αγοράστηκε στο Θηβαΐδα, αλλά πιθανότατα προήλθε από την Ντέιρ ελ-Μεδίνα. Μουσείο Αιγυπτιακής Αρχαιολογίας Petrie, Λονδίνο.

Η Θηβαΐδα απέκτησε το όνομά της από την εγγύτητά της με την αρχαία αιγυπτιακή πρωτεύουσα της Θήβας (σημερινό Λούξορ). Κατά τη διάρκεια των αρχαίων αιγυπτιακών δυναστειών στην περιοχή αυτή, κυριαρχούσε η Θήβα και το ιερατείο της στον ναό του Άμμωνα (Amun) στο Καρνάκ.

Στην Πτολεμαϊκή Αίγυπτο, η Θηβαΐδα σχημάτιζε μία ενιαία διοικητική περιφέρεια υπό τον επιστράτηγο της Θήβας, ο οποίος ήταν επίσης υπεύθυνος για την επίβλεψη της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα και στον Ινδικό Ωκεανό. Πρωτεύουσα της Πτολεμαϊκής Θηβαΐδας ήταν η Πτολεμαΐδα Ερμίου, μία ελληνιστική αποικία στον Νείλο που χρησίμευε ως το κέντρο τού βασιλικού πολιτικού και οικονομικού ελέγχου στην Άνω Αίγυπτο.

Ρωμαϊκή επαρχία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Διοκλητιανός δημιούργησε την επαρχία της Θηβαΐδας, που τη φρουρούσαν οι λεγεώνες I Maximiana Thebanorum και II Flavia Constantia. Αυτή αργότερα χωρίστηκε σε Άνω Θηβαΐς (λατινικά: Thebais Superior‎‎), που περιλάμβανε το νότιο μισό με πρωτεύουσά της τη Θήβα, και σε Κάτω ή Κοντινότερη Θηβαΐς (λατινικά: Thebais Inferior‎‎, αρχ. ελληνικά: Θηβαΐς Ἐγγίστη‎‎), που περιλαμβάνει το βόρειο μισό με πρωτεύουσα την Πτολεμαΐδα.

Γύρω στον 5ο αι., καθώς ήταν έρημος, η Θηβαΐδα έγινε τόπος καταφυγής πολλών χριστιανών ασκητών και ήταν η γενέτειρα του Παχώμιου. [2] Στη χριστιανική τέχνη, η Θηβαΐδα αντιπροσωπευόταν ως ένας τόπος με πολλούς μοναχούς.

Επισκοπικές έδρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαίες επισκοπικές έδρες της Thebais Prima (Thebais I) που αναφέρονται στο Annuario Pontificio ως Oρθόδοξες τιτουλάριες επισκοπές:[3]

Οι αρχαίες επισκοπικές έδρες της Thebais Secunda (Thebais II) αναφέρονται στο Annuario Pontificio ως Ορθόδοξες επισκοπές:[3]

* Apollonopolis Magna (Edfu)

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Bιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Windham, Dharma (Μαρτίου 2006). Reluctant Goddess: Kleopatra and the Stolen Throne (στα Αγγλικά). Infinity Publishing. ISBN 978-0-7414-3092-2. 
  2. «Thebaid». Catholic Encyclopedia. http://www.newadvent.org/cathen/14561a.htm. 
  3. 3,0 3,1 Annuario Pontificio 2013 (Libreria Editrice Vaticana 2013 (ISBN 978-88-209-9070-1)), "Sedi titolari", pp. 819-1013
  • Wood, James, ed. (1907). The Nuttall Encyclopædia. London and New York: Frederick Warne. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)

Πηγές και εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bagnall, R., J. Drinkwater, A. Esmonde-Cleary, W. Harris, R. Knapp, S. Mitchell, S. Parker, C. Wells, J. Wilkes, R. Talbert, M. E. Downs, M. Joann McDaniel, B. Z. Lund, T. Elliott, S. Gillies (15 Φεβρουαρίου 2012). «Places: 991398 (Thebais)». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2012. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  • GCatholic - (Current, Titular and) Defunct sees in Egypt