Θαλάσσια διαστρωμάτωση

Ο όρος Θαλάσσια διαστρωμάτωση ή, εκ της επιχειρούμενης μεταγλώττισης του αγγλικού όρου (sea zonation), Θαλάσσια ζώνωση είναι ένας σχετικά σύγχρονος όρος στην Υδροβιολογία και Ωκεανογραφία. Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζεται η βυθομετρική διαίρεση ενός ωκεανού, θάλασσας ή λίμνης σε παράλληλες μεταξύ τους ζώνες από την επιφάνεια μέχρι του βυθού. Έτσι σε μια κάθετη νοητή τομή του υγρού στοιχείου στους παραπάνω χώρους διακρίνονται οι παρακάτω πέντε βυθομετρικές ζώνες:

1. Επιπελαγική ζώνη: Αρχίζει από την επιφάνεια και φθάνει σε βάθος 200 μέτρων, λέγεται και ζώνη φωτός, καθώς το ηλιακό φως επαρκεί για φωτοσύνθεση.

2. Μεσοπελαγική ζώνη: Αρχίζει από τα 201 μ. και φθάνει σε βάθος τα 1.000 μέτρα. Το ανώτερο μέρος της, έως τα 500 μέτρα, λέγεται και ζώνη του λυκόφωτος, καθώς εισχωρεί ελάχιστο φως, αλλά δεν είναι επαρκές για φωτοσύνθεση. Μετά επικρατεί αιώνιο σκοτάδι και αρχίζει η ζώνη της αιώνιας νύχτας.

3. Βαθυπελαγική ζώνη ή Ζώνη του μεσονυκτίου: Αρχίζει από τα 1.001 μ. και φθάνει σε βάθος τα 4.000 μέτρα, λέγεται επίσης και ζώνη βαθιάς θάλασσας. Υπόψη ότι το βάθος των 3.800 μ. θεωρείται το μέσο βάθος του συνολικού παγκόσμιου ωκεανού.

4. Αβυσσοπελαγική ζώνη ή Αβυσσαία ζώνη: Αρχίζει ουσιαστικά από το βάθος των 3.801 μ. (αντί 4.001 μ.) και φθάνει σε βάθος 6.000 μ. Η ονομασία της προέρχεται από την ελληνική λέξη άβυσσος, και

5. Πλουτώνια ζώνη ή Ζώνη του Άδη: Αρχίζει από βάθος 6.001 μ. και θεωρητικά καταλήγει σε βάθος 11.000 μέτρα, δηλαδή το μέγιστο του παγκόσμιου ωκεανού. Η τελευταία αυτή ζώνη, σε αντίθεση με τις προηγούμενες, στις παραστατικές απεικονίσεις (άξονα καθέτων) παρουσιάζει καμπύλη σχεδόν κάθετη. Κατά κανόνα, τέτοια βάθη υπάρχουν μόνο στις ωκεάνιες τάφρους.

Οι παραπάνω διαστρωματώσεις είναι οι πλέον σύγχρονες στις οποίες έχουν καταλήξει βιολόγοι και κυρίως ωκεανολόγοι ερευνητές, εκ του γεγονότος ότι κάθε διαστρωμάτωση αποτελεί ιδιαίτερο βιότοπο του πλαγκτού, νηκτού και βένθους.