Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία
Η Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία είναι ένα όργανο των Ηνωμένων Εθνών με 18 εμπειρογνώμονες που συνεδριάζει δύο φορές το χρόνο στη Γενεύη για να εξετάσει τις εκθέσεις που υποβάλλονται από 164 κράτη-μέλη του ΟΗΕ[nb 1] σχετικά με τη συμμόρφωσή τους με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία καθώς και μεμονωμένα αιτήματα που αφορούν 94 κράτη μέρη[nb 2] του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου.
Η επιτροπή είναι ένα από τα δέκα όργανα της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθένα από τα οποία είναι υπεύθυνο για την επίβλεψη της εφαρμογής μιας συγκεκριμένης συνθήκης.[1] Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Επιτροπή εξάλειψης των Διακρίσεων κατά Γυναικών και η Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι μεταξύ των άλλων οργάνων της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών.
Τα κράτη μέλη του ΟΗΕ που έχουν επικυρώσει ή προσχωρήσει στο Προαιρετικό Πρωτόκολλο συμφώνησαν να επιτρέπουν σε άτομα εντός της δικαιοδοσίας τους να υποβάλλουν καταγγελίες στην Επιτροπή ζητώντας να διαπιστωθεί εάν έχουν παραβιαστεί οι διατάξεις της Σύμβασης.
Όλα τα συμβαλλόμενα κράτη υποχρεούνται να υποβάλλουν τακτικές εκθέσεις στην Επιτροπή που περιγράφουν τα νομοθετικά, δικαστικά, πολιτικά και άλλα μέτρα που λαμβάνουν για την εφαρμογή των δικαιωμάτων που κατοχυρώνονται στη σύμβαση. Η πρώτη έκθεση αναμένεται εντός δύο ετών από την επικύρωση της σύμβασης. Στη συνέχεια, υποβάλλονται εκθέσεις κάθε τέσσερα χρόνια.[2] Η Επιτροπή εξετάζει κάθε έκθεση και απευθύνει τις ανησυχίες και τις συστάσεις της στο συμβαλλόμενο κράτος με τη μορφή «τελικών παρατηρήσεων».
Τα μέλη της επιτροπής, τα οποία πρέπει να είναι «υψηλού ηθικού κύρους και αναγνωρισμένης ικανότητας και εμπειρίας στον τομέα που καλύπτεται από την παρούσα Σύμβαση», εκλέγονται από τα κράτη μέλη σε ατομική βάση, όχι ως εκπρόσωποι χωρών. Το άρθρο 34 της Συνθήκης επιβάλλει επίσης την «ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων» και τη «συμμετοχή εμπειρογνωμόνων με αναπηρία». Υπηρετούν τετραετή θητεία, ενώ οι μισοί από αυτούς εκλέγονται κάθε δεύτερο χρόνο.[3]
Το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα βοηθά στο έργο της επιτροπής και διατηρεί έναν ιστότοπο με συνδέσμους προς όλα τα έγγραφα που εξετάζει η επιτροπή και σε έγγραφα που εκδίδονται από την επιτροπή, όπως τις τελικές παρατηρήσεις σε κρατικές εκθέσεις.[4]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την έναρξη ισχύος της Σύμβασης στις 3 Μαΐου 2008, τα αρχικά μέλη της επιτροπής εξελέγησαν με μυστική ψηφοφορία στην πρώτη Διάσκεψη των Κρατών Μερών στις 3 Νοεμβρίου 2008 στη Νέα Υόρκη.[5] Ο πρώτος πρόεδρος, που εξελέγη στην πρώτη σύνοδο τον Φεβρουάριο του 2009, ήταν ο Μοχάμεντ Αλ-Ταρόνεχ, τον οποίο διαδέχθηκε τον Φεβρουάριο του 2010 ο Ροβ Μακάλαμ.[6] Η θητεία της προέδρου Ρόζμπαρι Κέιες από την Αυστραλία, διήρκεσε μέχρι το τέλος του 2022.[4]
Η Επιτροπή αποτελούταν αρχικά από 12 μέλη, αλλά επεκτάθηκε στα 18 μέλη. Τα μισά μέλη εκλέγονταν για διετή θητεία και τα μισά για τέσσερα χρόνια.[3]
Γενικά σχόλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η επιτροπή έχει εκδώσει οκτώ Γενικά Σχόλια, με σκοπό να προσφέρει ερμηνεία των διατάξεων της Σύμβασης που θα είναι χρήσιμα για τα κράτη κατά την προετοιμασία των περιοδικών εκθέσεων τους. Αυτά είναι:[7]
| Σχόλιο | Αρθρο Σύμβασης | Θέμα | Ημερομηνία έγκρισης |
|---|---|---|---|
| Γενικό Σχόλιο Νο 1 | Άρθρο 12 | Ισότιμη αναγνώριση ενώπιον του νόμου | 11 Απριλίου 2014 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 2 | Άρθρο 9 | Προσβασιμότητα | 11 Απριλίου 2014 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 3 | Άρθρο 6 | Γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία | 26 Αυγούστου 2016 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 4 | Άρθρο 24 | Δικαίωμα στημ συμπεριληπτική εκπαίδευση | 26 Αυγούστου 2016 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 5 | Άρθρο 19 | Δικαίωμα στην ανεξάρτητη διαβίωση | 31 Αυγούστου 2017 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 6 | Άρθρο 5 | Ισότητα και έλλειψη διακρίσεων | 9 Μαρτίου 2018 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 7 | Άρθρο 4.3
και 33.3 |
Συμμετοχή ατόμων με αναπηρία στην εφαρμογή και παρακολούθηση της Σύμβασης | 21 Σεπτεμβρίου 2018 |
| Γενικό Σχόλιο Νο 8 | Άρθρο 27 | Δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην εργασία και την απασχόληση | 09 Σεπτεμβρίου 2022 |
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «UN Treaty Collection: parties to the Convention on the Rights of Persons with Disabilities: List of parties». United Nations. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2015.
- ↑ «UN Treaty Collection: Optional Protocol to the Convention on the Rights of Persons with Disabilities: List of parties». United Nations. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2015.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Human Rights Bodies». UN Office of the High Commissioner for Human Rights. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ Convention on the Rights of Persons with Disabilities, Article 35.
- ↑ 3,0 3,1 Convention on the Rights of Persons with Disabilities, Article 34.
- ↑ 4,0 4,1 «OHCHR | Committee on the Rights of Persons with Disabilities». www.ohchr.org. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2020.
- ↑ «The Convention in brief: Entry into Force». UN Enable. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2008.
- ↑ «CRPD Committee». Disability Council International. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2015.
- ↑ Committee on the Rights of Persons with Disabilities. «General Comments». Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023.