Επιτήρηση και τιμωρία
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Συγγραφέας | Μισέλ Φουκώ |
|---|---|
| Τίτλος | Surveiller et punir 監獄の誕生[1] |
| Υπότιτλος | Naissance de la prison 監視と処罰[1] |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1 Φεβρουαρίου 1975 |
| Θέμα | φυλακή disciplinary institution |
| Βραβεία | International Sociological Association Books of the Century |
| LC Class | OL26871W |
| Πρώτη έκδοση | Éditions Gallimard Ad Marginem |
| Επόμενο | Histoire de la sexualité |
| Αριθμός Σελίδων | 328 |
| δεδομένα () | |
Επιτήρηση και τιμωρία: Η γέννηση της φυλακής ονομάζεται ένα βιβλίο του φιλοσόφου Μισέλ Φουκώ, γραμμένο στα γαλλικά το 1975. Συνιστά μία μελέτη της εξέλιξης του ποινικού συστήματος στην Ευρώπη κατά τους τελευταίους δύο αιώνες, με αφορμή ντοκουμέντα από την προεπαναστατική και τη μετεπαναστατική Γαλλία. Ωστόσο τα περιεχόμενα του βιβλίου σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με αντίστοιχες εξελίξεις και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο, ενώ αποτελούν για τον συγγραφέα αφορμή στοχασμού περί του πραγματικού περιεχομένου του ποινικού εγκλεισμού. Θεωρείται εμβληματικό έργο το οποίο έχει επηρεάσει καλλιτέχνες, φιλοσόφους και πολιτικούς ακτιβιστές.
Κύριο επιχείρημα του Φουκώ είναι πως η δημιουργία των σύγχρονων κολαστικών μεθόδων (π.χ. η φυλάκιση ύστερα από δημόσια δίκη, αντί για βασανιστήρια και εκτελέσεις) στις νεωτερικές κοινωνίες, δεν οφείλεται τόσο στον ανθρωπισμό των διαφωτιστών μεταρρυθμιστών της εποχής, όσο σε πολιτισμικές και πολιτικές αλλαγές που σχετίζονταν με την αντικατάσταση της μεσαιωνικής απόλυτης μοναρχίας από το σύγχρονο φιλελεύθερο καπιταλισμό. Η φυλακή για τον Φουκώ αποτελεί προνομιακό χώρο εφαρμογής των «πειθαρχικών μεθόδων», μίας «πολιτικής τεχνολογίας» (κατά την ορολογία του) που εξαπλώνεται κατά τον 18ο-19ο αιώνα και σε στρατόπεδα, σχολεία, εργοστάσια κλπ, προκειμένου να διασφαλίσει την υποταγή της κοινωνίας στην εξουσία, τη συμμόρφωσή της με προκαθορισμένα πρότυπα και τον αποδοτικό πληθυσμιακό έλεγχο. Τεχνικές, μέθοδοι και θεσμοί διαφορετικών καταβολών, αναπτύχθηκαν στον πέρασμα δεκαετιών για να συγκλίνουν τελικά στη σημερινή «πειθαρχημένη κοινωνία». Για τον Φουκώ, μία «μικροφυσική της εξουσίας» διαπερνά το σύνολο των ανθρώπινων σχέσεων σαν ένα πλέγμα, μέσω αυτών των διάσπαρτων τεχνικών και μεθόδων, δίνοντας ως αποτέλεσμα μία «ολιστική μηχανοδομή» εξουσίας η οποία κατασκευάζει και κανονικοποιεί άτομα, εξοβελίζοντας τις αποκλίσεις.
Το βιβλίο διαιρείται σε τέσσερα μέρη: «Το βασανιστήριο», «Η τιμωρία», «Η πειθαρχία» και «Η φυλακή».
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Επιτήρηση και τιμωρία: Η γέννηση της φυλακής, Εκδ. Κέδρος
- Εγκυκλοπαίδεια Φιλοσοφίας του Στάνφορντ