Επαναστόχευση φαρμάκων
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο όρος επαναστόχευση φαρμάκων (drug repositioning, drug repurposing, drug re-profiling ή drug retasking) αναφέρεται στην ανεύρεση νέων ασθενειών στις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ήδη υπάρχοντα φάρμακα, με διαφορετικές αρχικές ενδείξεις.
Η σημασία της επαναστόχευσης φαρμάκων αυξάνει με την πάροδο των ετών, καθώς όλο και περισσότερες φαρμακευτικές εταιρείες αναγνωρίζουν ότι βιολογικές ανακαλύψεις και τεχνολογίες στις οποίες είχαν στηριχθεί μέχρι πρόσφατα πολλές ελπίδες, τελικά αποτυγχάνουν στην επίτευξη των στόχων τους.
Η επαναστόχευση φαρμάκων έχει ήδη οδηγήσει σε ορισμένες σημαντικές επιτυχίες, όπως είναι το γνωστό Viagra (Pfizer), που αναπτύχθηκε αρχικά για την αντιμετώπιση της πνευμονικής υπέρτασης, ενώ πλέον χρησιμοποιείται κατά κόρον στη στυτική δυσλειτουργία. Άλλο παράδειγμα είναι η θαλιδομίδη, η οποία προκάλεσε τρομακτικές βλάβες σε έμβρυα, όταν, την δεκαετία του '60, χορηγήθηκε ως "ενισχυτικό" σε εγκύους και τώρα χρησιμοποιείται στο οζώδες ερύθημα. Εξάλλου, μικρότερες εταιρείες όπως η Biovista, ασχολούνται σε συστηματική βάση με την επαναστόχευση φαρμάκων. Οι εταιρείες αυτές χρησιμοποιούν ένα συνδυασμό τεχνολογιών, όπως είναι η Βιολογία “in silico” και πειράματα “in vitro ή in vivo” προκειμένου να επιλέξουν φάρμακα και στη συνέχεια να αναπτύξουν και να ελέγξουν επιστημονικές υποθέσεις σχετικές με νέες χρήσεις τους.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της επαναστόχευσης φαρμάκων σε σχέση με τις παραδοσιακές μεθόδους ανάπτυξής τους είναι ότι τα επιλεγόμενα φάρμακα ήδη χρησιμοποιούνται, και, επομένως, έχουν περάσει ένα σημαντικό αριθμό ελέγχων τοξικότητας. Έτσι μία εταιρεία μπορεί να παρακάμψει σημαντικά έξοδα και να κερδίσει χρόνο, οδηγώντας γρηγορότερα το φάρμακό της στην αγορά. Από την άλλη, εγείρονται ορισμένα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας, καθότι ένα φάρμακο που επαναστοχεύεται σε άλλη ένδειξη, ενδέχεται να καλύπτεται από ευρεσιτεχνίες που καθιστούν εμπορικά ασύμφορη την προώθησή του στην αγορά.
Η επαναστόχευση φαρμάκων μεγιστοποιεί τη χρήση της υπάρχουσας γνώσης και δημιουργεί ελπίδες ότι θα αποτελέσει ένα σημαντικό συμπλήρωμα στις τρέχουσες τεχνικές ανάπτυξης φαρμάκων και αντιμετώπισης ασθενειών.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Chong CR, Sullivan DJ (August 2007). "New uses for old drugs". Nature 448 (7154): 645–6. doi:10.1038/448645a. PMID 17687303.
- Tartaglia LA (November 2006). "Complementary new approaches enable repositioning of failed drug candidates". Expert opinion on investigational drugs 15 (11): 1295–8. doi:10.1517/13543784.15.11.1295. PMID 17040191.
- Aronson JK (November 2007). "Old drugs--new uses". British journal of clinical pharmacology 64 (5): 563–5. doi:10.1111/j.1365-2125.2007.03058.x. PMID 17935601.
- Hughes B (February 2008). "2007 FDA drug approvals: a year of flux". Nature reviews. Drug discovery 7 (2): 107–9. doi:10.1038/nrd2514. PMID 18246607.